آیاتی را که بر جاودانگی نفس دلالت دارند، در دو دسته‌ی کلی می‌توان جای داد: دسته‌ای درباره‌ی بهشتیان، و دسته‌ی دیگر درباره‌ی جهنمیان. در همه‌ی این آیات از مصدر «خلود» و ماده‌ی «خ ل د» استفاده شده و حتی...

یکی از مباحث ارزنده‌ی علم النفس، مسئله‌ی تغیر و ثبات نفس است. آیا نفس موجودی غیرثابت و تغییر پذیر است یا خیر؟ و در صورت تغییرپذیری، آیا به گونه‌ی دفعی تغییر می‌کند یا دارای تغیر تدریجی و حرکت است؟ بر فرض...

اندیشه ورانی که تقدم نفس بر بدن را محال می‌دانند، افزون بر دلیل‌های عقلی، به ادله‌ی نقلی نیز تمسک جسته‌اند، که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

در نوشتار پیش به محورهای بحث وحدت و کثرت نفس اشاره کرده، آن را در قالب سه پرسش بنیادین مطرح ساختیم و به دو پرسش پاسخ گفتیم. اکنون نیز نوبت آن رسیده تا پرسش سوم را طرح و بررسی کنیم.

یکی از گونه‌های نفس که در وجود آن تردیدی نیست نفس انسانی است، و برجسته‌ترین ویژگی آن، تفکر و اندیشه است.

در پس همه‌ی انتقادات ما از سطح زندگی، سیاست، علم و فکر در حقیقت نوعی از نقد غرب نهفته است، یعنی ما باید با نقد این ساحات به واقع، نقد غرب می‌کنیم. اما این نقد چه در غالب خودانتقادی باشد و چه انتقاد به...

فکر نقاد با کانت شروع شده است و جامعه‌ای که می‌خواهد فکری نقاد داشته باشد، گویی می‌باید نسبتی با این فکر پیدا کند. اما آیا در هر جا و زمان هرجامعه‌ای می‌تواند هر اندیشه‌‎ای داشته باشد و از آن استفاده کند؟...

نقد هر شیء می‌تواند آشکارگی حقیقت شیء باشد؛ بدین معنا نقد تاریخ نیز آشکارکردن حقیقت تاریخ است. در این معنا حقیقت تاریخ، رخداد است لذا برای نیل به این حقیقت می‌توان به معنای رخداد تقرب جست.

مقصود کانت از سنجش، میزان و توانایی خرد انسان است که شاید بتواند معادلی برای نقد باشد. اما از آنجایی که کانت خرد را در بستر تاریخی نمی‌بیند، سنجش و سنجش خرد ناب نیز برای او غیرتاریخی است، دیلتای سعی می‌کند...

بحث رابطه‌ی نفس و بدن یکی از مباحثی است که از سویی حکمای یونان باستان، اندیشمندان قرون وسطا و فلاسفه‌ی عصر جدید در مغرب زمین و از سوی دیگر حکمای مسلمان از کندی تا ملاصدرا و از او تا علمای عصر حاضر بخشی...