باختن (و بازیدن) علاوه بر معانی متداول امروز چون زیان کردن در قمار و شکست خوردن در بازی و چیزی از دست دادن، یعنی معانی مقابل بردن، در تظم و نثر فارسی به معنی بازی کردن، سرگرم شدن و ورزیدن نیز فراوان به...

بی‌شک یکی از دشواری‌های تصحیح متن شاهنامه باز شناختن ابیات دخیل و قصه‌های الحاقی و یا «تصرفات طولی» است. آقای نعمت میرزا زاده در نخستین شماره سیمرغ زیرعنوان «گنگ دژ، روایتی الحاقی در داستان سیاووش» به...

مقاله آقای جلال متینی را «درباره مسأله منابع فردوسی» (ایران شناسی 1377/ 2؛ ص 401-430) خواندم و بسیار بهره مند شدم. فقط در دو مورد بنده نظری دیگر دارم. یکی در مورد مأخذ متن شاهنامه ابومنصوری است. همان گونه...

در پایان بیشتر دستنویسهای کامل شاهنامه، روز پایان نظم پادشاهی یزدگرد سوم، روز ارد از اسفندارمذ یاد شده است. از آن جایی که این تاریخ روز در اکثر دستنویسها در ارتباط با تاریخ سال پایان نظم شاهنامه آمده است،...

در میان آثار منظوم ادب فارسی، شاهنامه جزو نمونه‌های معدودی است که پیش از آن که به ستایش پیامبر اسلام بپردازد، بتفصیل از مراتب آفرینش یا موضوع جهانشناسی سخن رانده است. این مبحث در مقدمه‌ی شاهنامه‌ی ابومنصوری...

اکنون دیری‌ست که با آغاز عهد جدید، اشتقاق سازی عامیانه که ما در این گفتار از آن به برایش‌سازی یاد می‌کنیم – یعنی معنی و وجه تسمیه‌ی واژه‌ها را نه در ارتباط با اصل، بلکه از لفظ کنونی آنها گرفتن و سپس برای...

اعلاخان افصح‌زاده از زمره‌ی آن دانشمندانی است که در شاخه‌های گوناگون علم ادبیات‌شناسی تاجیک خدمات پرثمری کرده و در پیشرفت ادبیات و فرهنگ سهم بسزایی داشته است. فعالیت علمی اعلاخان افصح‌زاده از زمان دانشجویی...

استاد صدرالدین عینی در برابر خدمات بزرگ تاریخی، در پایه‌گذاری و پیشرفت ادبیات و فرهنگ نو تاجیک و تربیت گروهی از ادیبان، عالمان و روشنفکران تاجیک نیز سهم بزرگی داشته است. او مانند یک باغبان از هر نهالی،...

رودکی‌شناسی از ارکان اساسی فعالیت‌های علمی دانشمند معروف تاجیک عبدالغنی میرزایف (1) (1908-1976) به شمار می‌رود. میرزایف به تدقیق در احوال و آثار رودکی، اساساً در آستانه‌ی جشن 1100 سالگی بنیاد‌گذار ادبیات...

سعید نفیسی (1886-1966) نویسنده، شاعر، مترجم و دانشمند معروف ایرانی است که در ادبیات و فرهنگ سده‌ی بیستم ایران جایگاهی بلند دارد. او تحصیلات ابتدایی و میانه را در ایران گذراند و برای ادامه‌ی تحصیل به اروپا...