0
مسیر جاری :
یادی از دانشمندی رنج‌دیده و ناکام فردوسی

یادی از دانشمندی رنج‌دیده و ناکام

و آن روز که حسنک را بردار کردند، استادم بونصر روزه بنگشاد و سخت غمناک و اندیشه‌مند بود چنان که به هیچ وقت او را چنان ندیده بودم، و می‌گفت: چه امید ماند؟
یک روایت در پنج اثر فردوسی

یک روایت در پنج اثر

پس از آن که شیرویه با یاری گروهی از ایرانیان بر پدر می‌شورد و او را به زندان می‌افکند، خسروپرویز از زندان در ضمن پاسخ به اتهامات پسر، درباره‌ی ایران و مردم ایران بدو چنین سفارش می‌کند:
معنای تازه‌ای از «آواز» در شاهنامه فردوسی

معنای تازه‌ای از «آواز» در شاهنامه

معنی اصلی آواز در فارسی و پهلوی « صوت و صدا »ست و در فارسی از این معنی اصلی چند معنی دیگر نیز برآمده است، همچون « نعره، آواز خوش و نغمه، نام، شهرت و آوازه (نیک یا بد)، خبر و آگاهی، عقیده و رأی، دعویِ
نگاهی تازه به زندگینامه‌ی فردوسی فردوسی

نگاهی تازه به زندگینامه‌ی فردوسی

درباره‌ی نام و نسب شاعر، جز کینه‌ی او ابوالقاسم و تخلص او فردوسی، نمی‌توان به قطعیت نظر داد. نام او را در مآخذ گوناگون و نیز در مقدمه‌ی برخی از دستنویسهای شاهنامه منصور، حسن، احمد و محمد و نام پدرش را...
نگاهی به هزار بیت دقیقی و سنجشی با سخن فردوسی (3) فردوسی

نگاهی به هزار بیت دقیقی و سنجشی با سخن فردوسی (3)

در زیر به برخی از نکات دستوری در شعر دقیقی اشاره می‌گردد. ولی خواست ما در این جا تنها اشاره به مواردی‌ست که از جهتی و به ویژه در هم‌خوانی یا ناهمخوانی با سخن فردوسی اهمیت داشته باشند.
نگاهی به هزار بیت دقیقی و سنجشی با سخن فردوسی (2) فردوسی

نگاهی به هزار بیت دقیقی و سنجشی با سخن فردوسی (2)

یک- در سخن دقیقی به شماری از واژه‌‌های ساده و مرکب برمی‌خوریم که فردوسی آن‌ها را یا اصلاً به کار نبرده و یا با کمی تغییر یا ترکیب دیگری و یا در معنی دیگری به کار برده است:
نگاهی به هزار بیت دقیقی و سنجشی با سخن فردوسی (1) فردوسی

نگاهی به هزار بیت دقیقی و سنجشی با سخن فردوسی (1)

فردوسی در دیباچه‌ی شاهنامه می‌گوید: پس از تألیف شاهنامه‌ی ابومنصوری، این کتاب شهرت به سزایی یافت و دفترخوان‌ها داستان‌های آن را در مجالس می‌خواندند، تا این که شاعر جوانی پیدا شد که صاحب سخنی فصیح و طبعی...
مقدمه‌ای بر ادبیات پارتی و ساسانی فردوسی

مقدمه‌ای بر ادبیات پارتی و ساسانی

الف- نزدیك پنجاه سال پیش ایران‌شناس فقید ولادیمیر مینورسكی در مقاله‌ای كه معروف همگان است، نشان داد كه داستان عشقی ویس و رامین یك داستان پارتی است. از میان دلایلی كه مینورسكی برای اثبات نظریه‌ی خود می‌آورد،...
یكی دخمه كردش ز سمّ ستور فردوسی

یكی دخمه كردش ز سمّ ستور

در پایان داستان «رستم و سهراب» پس از مرگ سهراب، هنگامی كه رستم برای به خاك سپردن فرزندش قصد ساختن دخمه می‌كند، این سخنان را از او می‌شنویم:
شاعران شیعی در سده هفتم قمری سایر ادبا و نویسندگان

شاعران شیعی در سده هفتم قمری

کتاب قلائد الجمان فی فرائد شعراء هذا الزمان تألیف ابن الشعار الموصلی، المبارک بن أحمد بن حمدان (د. ۶۵۴ق) موسوعه بسیار با اهمیتی است که آینه ادب و شعر عربی در سده هفتم قمری است و به ویژه برای شناخت شاعران...