امیل دورکیم (1858-1917)متفکر بزرگ فرانسوی، از جمله ی معماران برجسته ی بنای جامعه‌ شناسی غربی است که در بحرانیترین دوران تاریخ حیات فرانسه متولد شد و پرورش یافت؛ دورانی که داغ شکست جنگ با پروس را بر پیشانی

کارل مارکس (1818-1883) (1)، متفکری که در دوران بی سامان و دردآور آغازین صنعتی شدن می زیست و ستمگری کارخانه دار استثمار کننده، و ستم پذیری کارگر استثمار شده را دیده است. او بسیار امیدوارانه تر از اسپنسر...

هربرت اسپنسر (1) (1820-1903) از معاصران کنت و اهل انگلستان بود؛ برای او نیز همانند کُنت، شناخت تحولات عظیم عصر خویش اهمیت داشت. اسپنسر معتقد بود، عدم تعادل نظم اجتماعی موجود، جزئی از فراگرد وسیعتر تطور...

ابن خلدون عمدتاً به تحولات سیاسی توجه دارد و در این رهگذر از کیفیت ظهور و زوال دولتها با تفصیل بیشتری بحث می کند. دولت که هدف طبیعی عصبیت است از خصوصیات جوامع حضری است. در جامعه بدوی نه رهبریت وجود دارد...

انتظار پروراندن یک نظریه ی جامعه شناختی به طور نسبی جامع و منسجم از ابن خلدون انتظاری غیرواقع گرایانه است؛ لیکن در اینجا برای ارائه یک طرح نظری ابتدایی از ابن خلدون، پاره ای از مباحث جامعه شناختی او را...

ابن خلدون درباره اقتصاد بحث مفصلی ندارد. این امر ممکن است برای بعضی عجیب باشد که با وجود مباحث نظری اقتصاد در آثار متفکران یونانی که ترجمه های عربی یا برداشتهای آزادی از آنها در دسترس ابن خلدون نیز بوده...

جامعه شناسان قرن نوزدهم و بیستم اروپا در سطح قابل ملاحظه ای به سنخ بندیهای دوگانه (1) جوامع دست زده اند. پاره ای از نویسندگان تقسیم بندیهای دوگانه را به قدمت خود جامعه شناسی جدید دانسته اند و آغاز آن را...

قبل از پرداختن به آراء جامعه شناختی ابن خلدون ذکر این مقدمه لازم است که ابتدا ببینیم «عمران» چیست. عمران از نظر ابن خلدون از ویژگیهای انسانی، و نتیجه ی روابط متقابل انسانهاست، نه امری مستقل و جدای از آنها....

نظری اجمالی به مقدمه بخوبی گویای این حقیقت است که ابن خلدون با آگاهی در صدد پی افکندن علم جدید است. وی با تعیین موضوع این علم - که غیر از موضوع دیگر علوم است - استقلال آن را اعلام می دارد.

در سالهای اخیر تحسین و شگفتی نویسندگانی که به بررسی مقدمه ابن خلدون (732-808) می پردازند روندی رو به افزایش داشته است. علی رغم اهمیت و غنای مقدمه، محدودیتهای کتاب حاضر امکان تفصیل را از ما سلب کرده است.