زندگي در برج ها، روح را مي خراشد
نويسنده:عبدالحميد گل افشان
مي گويند: در صورتي كه شرايط زيست مطلوب در بلندمرتبه سازي رعايت نشود، سكونت در چنين سازه هاي بلندي تأثيرات نامطلوب رواني بر افراد خواهد داشت.
از نگاه بسياري از كارشناسان مسائل شهري و سازه، چاره جمعيت زياد و رويكرد روزافزون شهرنشيني، تنها ساخت سازه هايي با سبك هاي نوين و بنا كردن برج هاي بلند در دل شهرهاست، اما آيا در طرح «توسعه عمودي» شهرها جايي براي پاسخگويي به روح و روان افراد و اقناع انسان ها از دارا بودن يك مسكن ايده آل وجود دارد؟
برخي روانشناسان مي گويند: در صورتي كه ساختمان هاي مرتفع نيازهاي روحي افراد را اقناع نسازند، ساكنين چنين مجموعه هايي در خطر ابتلا به بيماري روحي(افسردگي) قرار دارند.
يك روانشناس در تعريف از يك مسكن مناسب از دو ويژگي ارتباط افقي و عمودي نام برده و مي گويد: مسكن يكي از نيازهاي اساسي و اوليه انسان است كه حافظ كيان خانواده و روابط بين اعضاي آن است «ارتباط افقي» و در عين حال محيط مسكوني، روابط همسايگي و ارتباط بين خانواده ها «ارتباط عمودي» را دربرمي گيرد.
وي مي افزايد: كاركرد اصلي مسكن علاوه بر نقش آن، به عنوان يك سرپناه، فراهم آوردن شرايط مطلوب زيست، براي خانواده و سازماندهي يك زندگي خانوادگي خوب در واحد مسكوني و همسايگي است. بنابراين يكي از مهمترين پيامدهاي مسكن، تأثيري است كه بر ثبات و همبستگي خانواده دارد.
به گفته اين روانشناس فضاي مسكوني مناسب شرايط لازم را براي رشد فردي هريك از افراد خانواده فراهم آورده، به عبارت ديگر تك تك اعضاي خانواده با درك احساس امنيت كامل قادر خواهند بود برحسب نيازهاي روحي و رواني و علائق خود فضاي مناسب و حريم لازم را براي انجام فعاليت ها و كسب آسايش رواني بيابند.
وي تأكيد مي كند: محيط مسكوني مناسب، برآورنده نيازهاي مختلف رواني، اجتماعي و زيستي است. نيازهايي مانند محافظت، داشتن ثبات و استقلال، احساس و پيوستگي با طبيعت، تمايل به ابراز وجود، نياز به زيبايي و هماهنگي اشكال و رنگ ها، بهره مندي از مناظر و چشم اندازهاي دلپذير.
براين اساس، مهمترين مسئله يك محيط مسكوني، ايجاد زمينه مناسب براي انطباق فرد با اجتماع و اطراف وي و آماده سازي براي ورود وي به عرصه جامعه است. روانشناسان مي گويند: نيازهاي افراد در سنين مختلف فرق مي كند و محيط مسكوني مناسب، پاسخگوي نيازهاي سنين مختلف خواهد بود. از سوي ديگر مسكن نامناسب بر شرايط روحي ساكنين خود تأثيري نامطلوب گذاشته و سبب افسردگي، اضطراب و بروز انواع ناراحتي هاي رواني و هيجانات عصبي مي شود.
روانشناسان در پاسخ به اين سؤال كه افسردگي چيست؟ مي گويند: خصوصيت نخست و عمده «افسردگي» تغيير خلق است و شامل يك احساس غمگيني است كه از يك نوميدي خفيف تا احساس يأس شديد ممكن است نوسان داشته باشد. همراه اين تغيير خلق، تغييرات مشخصي در رفتار، نگرش، تفكر، كارآيي و اعمال بيولوژيك فرد ايجاد مي شود.
به گفته آنان دو مشخصه اساسي افسردگي، «غمگيني و نااميدي» است. اين بيماري روحي با علائمي مانند از دست دادن اشتها، بي خوابي، كاهش وزن، خستگي، احساس كم ارزشي يا بي حرمتي و مشكلات تمركز ذهني يا مشكلاتي از اين قبيل همراه است.
مي گويند در حالت هاي شديد اين بيماري مواردي مانند كاهش عزت نفس، از دست دادن علائق، عدم اشتياق به كار و فعاليت هاي تفريحي و در بعضي موارد حتي افكار خودكشي نيز در فرد وجود دارد.مستقل نبودن در ساختمان هاي بلند را مي توان از مهمترين معايب آن دانست. در اين تحقيق ذكر شده كه هر انساني خواهان استقلال و زيرنظر نبودن است و از كنترل شدن توسط افراد ديگر، محدود شدن به برخي از كارها كه لازمه آپارتمان نشيني است گريزان مي باشد. شلوغ بودن مجتمع و به خصوص براي ساختمان هايي كه تعداد واحد زيادي در هر طبقه وجود دارد، براي برخي از افراد ناراحت كننده است. براساس تحقيقات انجام شده اين عامل گاهي به علت وجود ديوارهاي نازك واحدهاي نزديك به هم و زيربناي كم واحدها مسئله ساز مي شود. در آپارتمان ها و ساختمان هاي بلند حريم خانه به درستي مشخص نيست و صدا به آساني منتقل مي شود. اينگونه خانه ها هيچگونه حريمي ندارند و با بازشدن در تا انتهاي خانه ديده مي شود.
برخي از روانشناسان نيز مي گويد: در خانه هاي قديمي و يا با معماري سنتي حياط خصوصي خانه، محل مناسبي براي پرورش گل و گياهان و يا نگهداري حيوانات خانگي و استفاده از نور مستقيم آفتاب مي باشد كه در زندگي آپارتماني حذف شده است. امري كه فرصت زندگي با طبيعت را كه در پرورش روح فرد تأثير بسياري دارد، از وي دريغ مي كند.
از نگاه بسياري از كارشناسان مسائل شهري و سازه، چاره جمعيت زياد و رويكرد روزافزون شهرنشيني، تنها ساخت سازه هايي با سبك هاي نوين و بنا كردن برج هاي بلند در دل شهرهاست، اما آيا در طرح «توسعه عمودي» شهرها جايي براي پاسخگويي به روح و روان افراد و اقناع انسان ها از دارا بودن يك مسكن ايده آل وجود دارد؟
برخي روانشناسان مي گويند: در صورتي كه ساختمان هاي مرتفع نيازهاي روحي افراد را اقناع نسازند، ساكنين چنين مجموعه هايي در خطر ابتلا به بيماري روحي(افسردگي) قرار دارند.
يك روانشناس در تعريف از يك مسكن مناسب از دو ويژگي ارتباط افقي و عمودي نام برده و مي گويد: مسكن يكي از نيازهاي اساسي و اوليه انسان است كه حافظ كيان خانواده و روابط بين اعضاي آن است «ارتباط افقي» و در عين حال محيط مسكوني، روابط همسايگي و ارتباط بين خانواده ها «ارتباط عمودي» را دربرمي گيرد.
وي مي افزايد: كاركرد اصلي مسكن علاوه بر نقش آن، به عنوان يك سرپناه، فراهم آوردن شرايط مطلوب زيست، براي خانواده و سازماندهي يك زندگي خانوادگي خوب در واحد مسكوني و همسايگي است. بنابراين يكي از مهمترين پيامدهاي مسكن، تأثيري است كه بر ثبات و همبستگي خانواده دارد.
به گفته اين روانشناس فضاي مسكوني مناسب شرايط لازم را براي رشد فردي هريك از افراد خانواده فراهم آورده، به عبارت ديگر تك تك اعضاي خانواده با درك احساس امنيت كامل قادر خواهند بود برحسب نيازهاي روحي و رواني و علائق خود فضاي مناسب و حريم لازم را براي انجام فعاليت ها و كسب آسايش رواني بيابند.
وي تأكيد مي كند: محيط مسكوني مناسب، برآورنده نيازهاي مختلف رواني، اجتماعي و زيستي است. نيازهايي مانند محافظت، داشتن ثبات و استقلال، احساس و پيوستگي با طبيعت، تمايل به ابراز وجود، نياز به زيبايي و هماهنگي اشكال و رنگ ها، بهره مندي از مناظر و چشم اندازهاي دلپذير.
براين اساس، مهمترين مسئله يك محيط مسكوني، ايجاد زمينه مناسب براي انطباق فرد با اجتماع و اطراف وي و آماده سازي براي ورود وي به عرصه جامعه است. روانشناسان مي گويند: نيازهاي افراد در سنين مختلف فرق مي كند و محيط مسكوني مناسب، پاسخگوي نيازهاي سنين مختلف خواهد بود. از سوي ديگر مسكن نامناسب بر شرايط روحي ساكنين خود تأثيري نامطلوب گذاشته و سبب افسردگي، اضطراب و بروز انواع ناراحتي هاي رواني و هيجانات عصبي مي شود.
روانشناسان در پاسخ به اين سؤال كه افسردگي چيست؟ مي گويند: خصوصيت نخست و عمده «افسردگي» تغيير خلق است و شامل يك احساس غمگيني است كه از يك نوميدي خفيف تا احساس يأس شديد ممكن است نوسان داشته باشد. همراه اين تغيير خلق، تغييرات مشخصي در رفتار، نگرش، تفكر، كارآيي و اعمال بيولوژيك فرد ايجاد مي شود.
به گفته آنان دو مشخصه اساسي افسردگي، «غمگيني و نااميدي» است. اين بيماري روحي با علائمي مانند از دست دادن اشتها، بي خوابي، كاهش وزن، خستگي، احساس كم ارزشي يا بي حرمتي و مشكلات تمركز ذهني يا مشكلاتي از اين قبيل همراه است.
مي گويند در حالت هاي شديد اين بيماري مواردي مانند كاهش عزت نفس، از دست دادن علائق، عدم اشتياق به كار و فعاليت هاي تفريحي و در بعضي موارد حتي افكار خودكشي نيز در فرد وجود دارد.مستقل نبودن در ساختمان هاي بلند را مي توان از مهمترين معايب آن دانست. در اين تحقيق ذكر شده كه هر انساني خواهان استقلال و زيرنظر نبودن است و از كنترل شدن توسط افراد ديگر، محدود شدن به برخي از كارها كه لازمه آپارتمان نشيني است گريزان مي باشد. شلوغ بودن مجتمع و به خصوص براي ساختمان هايي كه تعداد واحد زيادي در هر طبقه وجود دارد، براي برخي از افراد ناراحت كننده است. براساس تحقيقات انجام شده اين عامل گاهي به علت وجود ديوارهاي نازك واحدهاي نزديك به هم و زيربناي كم واحدها مسئله ساز مي شود. در آپارتمان ها و ساختمان هاي بلند حريم خانه به درستي مشخص نيست و صدا به آساني منتقل مي شود. اينگونه خانه ها هيچگونه حريمي ندارند و با بازشدن در تا انتهاي خانه ديده مي شود.
برخي از روانشناسان نيز مي گويد: در خانه هاي قديمي و يا با معماري سنتي حياط خصوصي خانه، محل مناسبي براي پرورش گل و گياهان و يا نگهداري حيوانات خانگي و استفاده از نور مستقيم آفتاب مي باشد كه در زندگي آپارتماني حذف شده است. امري كه فرصت زندگي با طبيعت را كه در پرورش روح فرد تأثير بسياري دارد، از وي دريغ مي كند.
