نویسنده: محمد عابدالجابری
مترجم: محسن آرمین
مترجم: محسن آرمین
در این زمینه مصادر ما نص نامه‌ی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به نجاشی را گزارش کرده‌اند که در آن او را از اعزام مهاجران مسلمان به حبشه به ریاست پسر عمویش جعفربن ابوطالب آگاه ساخته و به بزرگداشت و توجه به ایشان توصیه کرده است. این نامه در قرن گذشته به عنوان سندی تاریخی و واضح کشف شد. متن نامه چنین است:
بسم الله الرحمن الرحیم
از محمدبن عبدالله به نجاشی اصحم (1) پادشاه حبشه.
درود بر تو. ستایش می‌کنم خدایی را که معبودی جز او نیست، پادشاه مطهر بی‌نقص ایمنی‌بخش نگاهبان. و شهادت می‌دهم که عیسی‌بن مریم روح خدا و کلمه‌ی اوست که در مریم بتول پاک و پاکدامن افکند، پس او عیسی را باردار گشت. پس خداوند او را از روح و نفخه‌ی خود خلق کرد، همچنان که آدم را به دست و نفخه‌ی خود آفرید. من تو را به سوی خداوند واحد و بی‌شریک و استمرار بر طاعت او و پذیرش و ایمان به آنچه بر من نازل شده دعوت می‌کنم، زیرا من رسول خدا هستم. پسر عمویم جعفر را به همراه گروهی از مسلمانان به سوی تو می‌فرستم. پس چون نزد تو آمدند، پذیرایشان باش و تکبر را رها کن. من تو و سپاهیانت را به سوی خداوند دعوت می‌کنم. به درستی که ابلاغ کردم و خیرخواهی کردم. خیرخواهی مرا بپذیر و درود برآن که از هدایت پیروی کرد.
در کنار این نامه تصویر اصل سند آن را که توسط مستشرقی به نام د.م دنلوب کشف و در سال 1940 م. منتشر شد، می‌آوریم. همچنین اشاره می‌کنیم که عبارت «بعثت الیک» از این سند ساقط شده است. متن فوق در بسیاری از منابع آمده است.(2)
از سویی دیگر مصادر ما پاسخ نجاشی به پیامبر را به شرح زیر ثبت کرده‌اند:
بسم الله الرحمن الرحیم
از نجاشی الأصحم بن ابجر به محمد رسول خدا
«درود و رحمت و برکات خدا بر تو باد ای پیامبر خدا. خدایی که معبودی جز او نیست. خدایی که مرا به اسلام هدایت فرمود. اما بعد: نامه‌ی تو ای رسول خدا که در آن از امر عیسی یاد کرده بودی به من رسید. به پروردگار آسمان و زمین سوگند که عیسی سر سوزنی بیش از آنچه گفته‌ای نیست. او همان است که تو گفتی. آنچه را برای ما فرستادی دریافتیم. پسر عموی تو و یارانش را به خود نزدیک ساختیم. شهادت می‌دهم که تو رسول خدا و راستگو و درست‌کرداری و من با پسر عموی تو بیعت کردم و به دست او تسلیم خداوند پروردگار عالمیان شدم».
عابدالجابری، محمد (1393)، رهیافتی به قرآن کریم در تعریف قرآن، ترجمه محسن آرمین، تهران: نشر نی، چاپ اول
بسم الله الرحمن الرحیم
از محمدبن عبدالله به نجاشی اصحم (1) پادشاه حبشه.
درود بر تو. ستایش می‌کنم خدایی را که معبودی جز او نیست، پادشاه مطهر بی‌نقص ایمنی‌بخش نگاهبان. و شهادت می‌دهم که عیسی‌بن مریم روح خدا و کلمه‌ی اوست که در مریم بتول پاک و پاکدامن افکند، پس او عیسی را باردار گشت. پس خداوند او را از روح و نفخه‌ی خود خلق کرد، همچنان که آدم را به دست و نفخه‌ی خود آفرید. من تو را به سوی خداوند واحد و بی‌شریک و استمرار بر طاعت او و پذیرش و ایمان به آنچه بر من نازل شده دعوت می‌کنم، زیرا من رسول خدا هستم. پسر عمویم جعفر را به همراه گروهی از مسلمانان به سوی تو می‌فرستم. پس چون نزد تو آمدند، پذیرایشان باش و تکبر را رها کن. من تو و سپاهیانت را به سوی خداوند دعوت می‌کنم. به درستی که ابلاغ کردم و خیرخواهی کردم. خیرخواهی مرا بپذیر و درود برآن که از هدایت پیروی کرد.
در کنار این نامه تصویر اصل سند آن را که توسط مستشرقی به نام د.م دنلوب کشف و در سال 1940 م. منتشر شد، می‌آوریم. همچنین اشاره می‌کنیم که عبارت «بعثت الیک» از این سند ساقط شده است. متن فوق در بسیاری از منابع آمده است.(2)
از سویی دیگر مصادر ما پاسخ نجاشی به پیامبر را به شرح زیر ثبت کرده‌اند:
بسم الله الرحمن الرحیم
از نجاشی الأصحم بن ابجر به محمد رسول خدا
«درود و رحمت و برکات خدا بر تو باد ای پیامبر خدا. خدایی که معبودی جز او نیست. خدایی که مرا به اسلام هدایت فرمود. اما بعد: نامه‌ی تو ای رسول خدا که در آن از امر عیسی یاد کرده بودی به من رسید. به پروردگار آسمان و زمین سوگند که عیسی سر سوزنی بیش از آنچه گفته‌ای نیست. او همان است که تو گفتی. آنچه را برای ما فرستادی دریافتیم. پسر عموی تو و یارانش را به خود نزدیک ساختیم. شهادت می‌دهم که تو رسول خدا و راستگو و درست‌کرداری و من با پسر عموی تو بیعت کردم و به دست او تسلیم خداوند پروردگار عالمیان شدم».
پی‌نوشت‌ها:
1- اصحم در لغت به معنای سیاه متمایل به زرد است که نام نجاشی معاصر بوده است.
2- به نقل از: مجموعه الوثائق السیاسیة للعهد النبوی و الخلافة الراشدة، گردآورنده، محمد حمیدالله، ط 5، دارالنفائس، بیروت، 1985.
عابدالجابری، محمد (1393)، رهیافتی به قرآن کریم در تعریف قرآن، ترجمه محسن آرمین، تهران: نشر نی، چاپ اول
