كزاز(tetanus)
شرح بيماري
كزاز عبارت است از عفونت در زخم كه باعث اسپاسم عضلاني شديد شده، مي‌تواند منجر به مرگ گردد. كزاز سرايت فرد به فرد ندارد.
علايم شايع
سفتي فك
درد عضلاني، تحريك‌پذيري و اسپاسم‌هاي شديد و متعدد
سختي شديد بلع
تب
اشكال در استفاده از عضلات قفسه سينه براي تنفس
نبض سريع
تعريق شديد
علل
باكتري‌ها (كلستريديوم تتاني) كه تقريباً همه جا، به ويژه در خاك، كود و گرد و غبار وجود دارند. باكتري‌ها ممكن است از طريق هرگونه شكاف در پوست از جمله سوختگي‌ها يا زخم‌هاي سوراخ شده وارد شوند. سموم حاصل از باكتري‌ها به اعصابي مي‌روند كه انقباض عضلات را كنترل مي‌كنند و باعث اسپاسم عضلاني و تشنج مي‌گردند.
عوامل تشديد كننده بيماري
ديابت شيرين
افراد بالاي 60 سال
فقدان واكسيناسيون روزآمد شده عليه كزاز
هواي گرم و مرطوب
مكان‌هاي شلوغ يا غيربهداشتي به ويژه در مورد نوزادان متولد شده از مادران واكسينه نشده
استفاده از داروهاي خياباني كه با سوزن‌ها و سرنگ‌هاي ناپاك تزريق مي‌شوند.
سوختگي‌ها، زخم‌هاي جراحي و زخم‌هاي پوستي
پيشگيري
واكسيناسيون را بر ضد كزاز انجام دهيد. اين امر شامل 3 بار واكسن زدن است كه در 2 ماهگي شروع مي‌شود و با دوزهاي يادآور در 18 ماهگي، 5 سالگي و سپس هر 10 سال ادامه مي‌يابد. ممكن است در هنگام آسيب يك دوز يادآور ديگر لازم باشد.
عواقب مورد انتظار
ميزان مرگ ناشي از كزاز حدود 50% است. البته بهبودي كامل با تشخيص و درمان زودهنگام محتمل است. بهبودي 4 هفته زمان مي‌برد.
عوارض احتمالي
پنوموني (ذات‌الريه)
زخم‌هاي فشاري
ضربان قلب نامنظم
فلج تنفسي و مرگ
درمان
اصول كلي
آزمون‌هاي تشخيصي مي‌توانند شامل بررسي‌هاي خوني و كشت در آزمايشگاه باشند.
بستري شدن در يك اتاق تاريك و ساكت. درمان ممكن است شامل استفاده از لوله‌هاي تنفسي، تأمين مايعات داخل وريدي و داروها باشد.
جراحي براي برداشتن بافت دچار عفونت
داروها
ضد سم‌ها براي خنثي كردن سم عصبي
شل‌كننده‌هاي عضلاني براي كنترل اسپاسم‌ها
خواب‌آورها براي تسكين اضطراب
ضد تشنج‌ها
آنتي‌بيوتيك‌ها
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
در طول بستري، استراحت در بستر با حداقل آزار ممكن لازم است. در طي بهبودي، بايد به تدريج فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري ها را از سر گرفت.
رژيم غذايي
در طول بستري به‌خاطر سختي بلع، مايعات داخل وريدي ضروري خواهند بود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم كزاز را داشته باشيد يا آنها را در فرد ديگري مشاهده كنيد. فوراً مراجعه كنيد. اين يك اورژانس است!
اگر خود يا فردي از خانواده شما نيازمند واكسيناسيون اوليه يا دريافت دوز يادآور برضد كزاز باشيد.
اگر دچار يك زخم سوراخ‌دار يا آسيبي شده باشيد كه پوست را شكافته باشد و در 5 سال اخير واكسيناسيون يا دوز يادآور دريافت نكرده باشيد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی پزشکان ایران
كزاز عبارت است از عفونت در زخم كه باعث اسپاسم عضلاني شديد شده، مي‌تواند منجر به مرگ گردد. كزاز سرايت فرد به فرد ندارد.
علايم شايع
سفتي فك
درد عضلاني، تحريك‌پذيري و اسپاسم‌هاي شديد و متعدد
سختي شديد بلع
تب
اشكال در استفاده از عضلات قفسه سينه براي تنفس
نبض سريع
تعريق شديد
علل
باكتري‌ها (كلستريديوم تتاني) كه تقريباً همه جا، به ويژه در خاك، كود و گرد و غبار وجود دارند. باكتري‌ها ممكن است از طريق هرگونه شكاف در پوست از جمله سوختگي‌ها يا زخم‌هاي سوراخ شده وارد شوند. سموم حاصل از باكتري‌ها به اعصابي مي‌روند كه انقباض عضلات را كنترل مي‌كنند و باعث اسپاسم عضلاني و تشنج مي‌گردند.
عوامل تشديد كننده بيماري
ديابت شيرين
افراد بالاي 60 سال
فقدان واكسيناسيون روزآمد شده عليه كزاز
هواي گرم و مرطوب
مكان‌هاي شلوغ يا غيربهداشتي به ويژه در مورد نوزادان متولد شده از مادران واكسينه نشده
استفاده از داروهاي خياباني كه با سوزن‌ها و سرنگ‌هاي ناپاك تزريق مي‌شوند.
سوختگي‌ها، زخم‌هاي جراحي و زخم‌هاي پوستي
پيشگيري
واكسيناسيون را بر ضد كزاز انجام دهيد. اين امر شامل 3 بار واكسن زدن است كه در 2 ماهگي شروع مي‌شود و با دوزهاي يادآور در 18 ماهگي، 5 سالگي و سپس هر 10 سال ادامه مي‌يابد. ممكن است در هنگام آسيب يك دوز يادآور ديگر لازم باشد.
عواقب مورد انتظار
ميزان مرگ ناشي از كزاز حدود 50% است. البته بهبودي كامل با تشخيص و درمان زودهنگام محتمل است. بهبودي 4 هفته زمان مي‌برد.
عوارض احتمالي
پنوموني (ذات‌الريه)
زخم‌هاي فشاري
ضربان قلب نامنظم
فلج تنفسي و مرگ
درمان
اصول كلي
آزمون‌هاي تشخيصي مي‌توانند شامل بررسي‌هاي خوني و كشت در آزمايشگاه باشند.
بستري شدن در يك اتاق تاريك و ساكت. درمان ممكن است شامل استفاده از لوله‌هاي تنفسي، تأمين مايعات داخل وريدي و داروها باشد.
جراحي براي برداشتن بافت دچار عفونت
داروها
ضد سم‌ها براي خنثي كردن سم عصبي
شل‌كننده‌هاي عضلاني براي كنترل اسپاسم‌ها
خواب‌آورها براي تسكين اضطراب
ضد تشنج‌ها
آنتي‌بيوتيك‌ها
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
در طول بستري، استراحت در بستر با حداقل آزار ممكن لازم است. در طي بهبودي، بايد به تدريج فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري ها را از سر گرفت.
رژيم غذايي
در طول بستري به‌خاطر سختي بلع، مايعات داخل وريدي ضروري خواهند بود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم كزاز را داشته باشيد يا آنها را در فرد ديگري مشاهده كنيد. فوراً مراجعه كنيد. اين يك اورژانس است!
اگر خود يا فردي از خانواده شما نيازمند واكسيناسيون اوليه يا دريافت دوز يادآور برضد كزاز باشيد.
اگر دچار يك زخم سوراخ‌دار يا آسيبي شده باشيد كه پوست را شكافته باشد و در 5 سال اخير واكسيناسيون يا دوز يادآور دريافت نكرده باشيد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی پزشکان ایران
