نويسنده: علي شيرازي
«اَمامه»، همسر عوف بن محلم شيباني، از سخنوران زمان خود به شمار مي‌رفت.
وي دختري به نام «اُمّ اياس» داشت كه رئيس قبيله‌ي «كنده»، از او خواستگاري كرد. در مراسم ازدواج امّ اياس، جشن مفصلي ترتيب يافت، گوسفندها قرباني شد و بيشتر افراد قبيله‌ي داماد و عروس، در آن شادماني شركت كردند.
آن گاه كه زنان قبيله‌ي كنده، براي بردن عروس، به خانه اُمّ اياس آمده بودند، امامه، دخترش را بدرقه كرد و در اخرين لحظات، گفتارهاي سودمندي براي فرزندش بيان كرد و گفت:
«دخترم! اگر زني از داشتن شوهر بي نياز بود، قبل از او، پدر و مادرش بايد از يكديگر بي نياز مي‌بودند و اگر چنين بود، او به وجود نمي‌آمد.»
و ادامه داد: «مردان براي زنان و زنان به خاطر مردان، آفريده شده‌اند. قانون زوجيت در جهان حاكم است و سرپيچي از قانون آفرينش، جنگ با هستي خويشتن است. بنابراين، دخترم! تو نيز به پيروي از اين قانون؛ بايد ازدواج كني و چنين هم كردي. و اكنون به خانه‌ي شوهر مي‌روي.
فرزندم! آشيانه‌اي را كه در آن پرورش يافته بودي، ترك مي‌كني و خانه‌اي را كه تاكنون نمي‌شناختي، در پيش داري كه در آن با همدم تازه‌اي بايد به سر بري.»
«دخترم! اكنون اگر خواهان سعادت خويش هستي، به نصايح مادرانه‌ي من گوش كن تا در خانه‌ي جديد نيز، مانند خانه‌ي پدر، عزيز و محترم باشي.
دخترم! براي شوهرت، بهترين ياور باش، تا او نيز براي تو نزديك ترين دوست باشد.»
پس ادامه داد: «هم اينك نصيحت‌هايي به تو مي‌كنم كه برايت بهترين جهيزيه است؛ جهيزيه‌اي كه تمام نمي‌شود و فايده‌اش در همه‌ي عمر به تو مي‌رسد و خوشبختي تو و فرزندان و شوهرت را تأمين مي‌كند:
1. در زندگي قناعت پيشه كن و از هوس‌هاي بيجا كه شوهرت را خسته مي‌كند و احياناً از عهده‌ي انجام آن بر نمي‌آيد و زندگي شيرين را در كام هر دو تلخ مي‌كند، بپرهيز.
2. معاشرت و همزيستي با توافق كامل، شيرين است؛ بنابراين، سعي كن همه جا و همه وقت، در كليه مسائل مشترك، با هم يكدل باشيد و اگر گاهي اختلاف سليقه‌اي پيش آمد، چه مانعي دارد كه تو از حق خود بگذري و سخن همسرت را بشنوي؟!
3. چشم براي ديدن و بيني، براي بوييدن است. انسان از ديدن مناظر زيبا لذت مي‌برد و از تماشاي منظره‌هاي زشت، نفرت دارد. از بوييدن انواع عطرها، بهره مي‌برد و از بوييدني‌هاي بد، سخت ناراحت مي‌گردد. بنابراين به تو سفارش مي‌كنم كه مواظب باش چشم همسرت كه در خانه بر صورت و اندام تو مي‌افتد، يا خانه و اثاث ان را تماشا مي‌كند، در جايي از آن زشتي نبيند.
دخترم! هميشه در آرايش خود و خانه‌ات دقت كن! همه چيز و همه جا زيبا و منظم باشد تا مورد نفرت شوهرت قرار نگيري.
ممكن است گاهي لوازم آرايش نداشته باشي، ولي در هر حال آب پاك در دسترس تو هست، نگذار چرك به زيبايي تو لطمه وارد سازد و بوي زننده‌اي شوهرت را ناراحت كند.
4. اوقاتِ غذا و خوابِ شوهر و فرزندانت را منظم كن. غذا را به وقت آماده ساز كه گرسنگي او را ناراحت نكند. چه بسا در حالت ناراحتي، عصباني شود و موجبات ناراحتي تو را نيز فراهم سازد و آن گاه با يك غفلت كوچك، صفا از خانه‌ي شما رخت بربندد. بي خوابي نيز كسالت آور است و اگر شوهرت در خانه استراحتش تأمين نشود، از خانه مي‌گريزد.
5. كدبانو باش. مال و ثروت، خانه و اثاث آن را خوب محافظت كن و از تباهي آن بپرهيز.
6. حق ساير نان خورهاي شوهر را رعايت كن، اعم از خويشاوندان و كاركنان و كارگران؛ زيرا نشانه‌ي حسن تدبير و زيركي بانوي خانه، در آن است كه خويشاوندان را به جاي بشناسد و حقوق آنان را رعايت كند و كاركنان را نيز خشنود سازد و نگذارد در خانه‌ي او در حق كسي ظلم شود.
7. در حفظ اسرار خانواده و شوهرت بكوش؛ زيرا فاش كردن راز، نوعي خيانت تلقي مي‌گردد. از اين گونه خيانت برحذر باش كه با آبروي تو بستگي دارد.
8. با شوهرت همدردي و حُسن معاشرت داشته باش؛ اگر روزي براي شوهرت گرفتاري پيش آمد و او را ناراحت ديدي، از او دلجويي كن و اظهار شادي و سرور مكن؛ و هرگاه او را شادمان يافتي، خود را غمگين جلوه مده كه اين صفت حاكي كدورت و دلسردي است.»
و سپس به دخترش؛ اُم اياس گفت: «اگر مي‌خواهي در زندگي زناشويي، كامياب باشي، رضايت شوهر را بر رضايت خود مقدم بدار.»
و در پايان افزود: «اكنون كه پندهاي مادرت را شنيدي و آماده‌ي به كار بستن شدي، برو كه خداوند نگهدار تو باد.»
اُمّ اياس، كه تا آن لحظه، سراپا گوش بود و به سخنان مادرش توجه داشت و در حالي كه از شرم و حيا، گونه‌هايش سرخ شده بود و صدايش مي‌لرزيد، لب به سخن گشود و مادرش (اَمامه) را مخاطب قرار داد و گفت: «اي مادر! آنچه از خير و نيكي برايم گفتي، از جان و دل پذيرفتم و آن گونه همسري براي شوهرم خواهم بود كه تو آرزو مي‌كني!» (1)
پي‌نوشت‌ها:
1. اسرار البلاغه، ص 329.
منبع مقاله :شيرازي، علي؛ (1394)؛ زنان نمونه، قم: مؤسسه بوستان كتاب (مركز چاپ و نشر تبليغات اسلامي)، چاپ هشتم.
