مسموميت با سموم دفع آفات
نويسنده: دكتر عبدالكريم پژومند
سموم دفع آفات دسته مواد شيميايي هستند كه كاربري آنها در دفع آفات كشاورزي، دام، حشرات خانگي، جونده هاي محيط خانگي و كشاورزي است. اين مواد به ترتيب اهميت مسموميت زايي به گروههاي متنوع زير تقسيم مي شوند.
1- ارگانو فسفره ها يا هسته اسيد فسفريك دوباروي آلي و يك باروي اضافي كه مي تواند با موادي نظير سيانيد تركيب شود. اول بار درسال 1854 توسط آلمان ها سنتز شد. به دليل پايداري نبودن آن در طبيعت بسيار پرمصرف و اگر چند ساعتي از برخورد آن با محصولات گذشته باشد و محصول كشاورزي بخوبي شسته شود مشكل زيست محيطي ندارد و مصرف محصول نيز بدون اشكال است.
درميادين جنگ نيز به نام گاز اعصاب ناميده مي شود كه شامل موادي نظيرSarin- Samon- tabon-Vx است.
مكانيسم تاثير بلوك كردن آنزيم كولين استراز در بدن است و مسموميت عمدي و حاد آن كشنده است.
2- كاربامات ها
با همان مكانيسم بلوك كنندگي كولين استراز اثر مي كند. تركيبات اين دسته همان حشره كش هاي خانگي است كه به صورت Spray و پودر و گچ هاي حشره كش كناره هاي ديوارها در منازل استفاده مي شود. تفاوت آن با اروگانو فسفره در آنست كه خود به خود بعد از حدود 6 ساعت كوليت استراز بلوك شده رها مي كند و خطر چنداني ندارد به خصوص اگر مسموميت آن در حد آلودگي باشد. علائم به صورت افزايش ترشحات دهاني و بزاق اسپاسم روده اي، تهوع و استفراغ در مواردي اسهال است كه با داروهاي ضداسپاسم آتروپيني كه در حقيقت پادزهر آن مي باشد مسموميت متوقف و كنترل مي شود.
3- ارگانو كلرينه ها
همانند DDT كه براي كنترل حشرات و به خصوص مالاريا كاربرد دارد، بر خلاف دو دسته داروي شيميايي فوق متابليت هميشه پايدار در طبيعت باقي مي گذارند. علاوه بر آن اثرات سرطان زايي در آنها نيز گزارش شده است.
مسموميت با آن تحريكات سيستم اعصاب، بيقراري، تحريك پذيري در درمان آن استفاده از آرام بخش ها نظير ديازپانم است.
4- حشره كشهايي كه سابقه طولاني در مصرف دارند، نظير Pyrethroid كه همان امشي معروف است، آلودگي محيطي چنداني ندارد. مسموميت شديد نيز نمي دهد ولي تماس طولاني در بدن باعث حساسيت هاي جدي مي شود كه درمان هاي علامتي كافي است.
5- نيكوتين يا همان تنباكو نيز خاصيت ضدحشره دارد. مسموميت و برخورد آن در صورتي كه شديد نباشد قابل گذشت است.
6- فسفيدها
فسفيد آلومينيوم با تجاريCelphos يا قرص برنج كه بسيار خطرناك است. يك دوم قرص آن خطر مرگ دارد. ولي استفاده آن در دانه اي شبيه برنج براي كنترل حشرات نافع است. هيچ آلودگي به خود برنح مصرفي نمي دهد به خصوص اگر به درستي شسته شود. بعداز مدتي كه قرص درون كيسه برنج قرار داشت به تدريج از خود گاز فسيفن يا PH3 آزاد مي كند كه باعث از بين بردن حشرات مي شود.
استفاده مقادير زياد از اين قرص ها درفضاي باز كه بتواند شرايط تصعيد گاز فسفين ايجاد كند ممكن است باعث آلودگي محيط و حتي مسموميت شود.
بنابراين قرص برنج در ميزان كم و در كيسه و گوني برنج پتانسيل مسموميت ندارد.
به طور كلي سموم دفع آفات كشاورزي براي كشاورز و نيز كاركنان سازنده اين سموم بايد با احتياط همراه باشد.
سموم در شيشه هاي مشخص و برچسب دار نگهداري شود. در موقع سم پاشي درمقابل مخالفت باد قرار نگيرد. آلودگي دستها و البسه ها مي تواند باعث مسموميت شود. سموم دفع آفات از دسته اروگانو فسفره ها تمامي راههاي بدن از جمله گوارشي، پوستي، ملتحمه، مخاطات ريوي قابل جذب و خطرناك است. در منازل استفاده از سموم كشاورزي حرفه اي بايد اجتناب شود و از نوع كاربامات يا حشره كش هاي اسپري مانند استفاده گردد.
چنانچه لازم به مصرف ميزان كم از سموم ارگانو فسفره است احتياط لازم از آن جمله دور از دسترس بودن اطفال و شيشه هاي مخصوص نگهداري كردن در دستوركار باشد.
سموم اگانو كلرينه هيچ كاربري منطقي در منازل ندارند بخصوص از نوع د.د.ت در مورد قرص برنج كه بنام فسفيد آلومينيوم نامگذاري شده است بهتر است با احتياط مورد استفاده قرارگيرد.
منبع:روزنامه کیهان /س
1- ارگانو فسفره ها يا هسته اسيد فسفريك دوباروي آلي و يك باروي اضافي كه مي تواند با موادي نظير سيانيد تركيب شود. اول بار درسال 1854 توسط آلمان ها سنتز شد. به دليل پايداري نبودن آن در طبيعت بسيار پرمصرف و اگر چند ساعتي از برخورد آن با محصولات گذشته باشد و محصول كشاورزي بخوبي شسته شود مشكل زيست محيطي ندارد و مصرف محصول نيز بدون اشكال است.
درميادين جنگ نيز به نام گاز اعصاب ناميده مي شود كه شامل موادي نظيرSarin- Samon- tabon-Vx است.
مكانيسم تاثير بلوك كردن آنزيم كولين استراز در بدن است و مسموميت عمدي و حاد آن كشنده است.
2- كاربامات ها
با همان مكانيسم بلوك كنندگي كولين استراز اثر مي كند. تركيبات اين دسته همان حشره كش هاي خانگي است كه به صورت Spray و پودر و گچ هاي حشره كش كناره هاي ديوارها در منازل استفاده مي شود. تفاوت آن با اروگانو فسفره در آنست كه خود به خود بعد از حدود 6 ساعت كوليت استراز بلوك شده رها مي كند و خطر چنداني ندارد به خصوص اگر مسموميت آن در حد آلودگي باشد. علائم به صورت افزايش ترشحات دهاني و بزاق اسپاسم روده اي، تهوع و استفراغ در مواردي اسهال است كه با داروهاي ضداسپاسم آتروپيني كه در حقيقت پادزهر آن مي باشد مسموميت متوقف و كنترل مي شود.
3- ارگانو كلرينه ها
همانند DDT كه براي كنترل حشرات و به خصوص مالاريا كاربرد دارد، بر خلاف دو دسته داروي شيميايي فوق متابليت هميشه پايدار در طبيعت باقي مي گذارند. علاوه بر آن اثرات سرطان زايي در آنها نيز گزارش شده است.
مسموميت با آن تحريكات سيستم اعصاب، بيقراري، تحريك پذيري در درمان آن استفاده از آرام بخش ها نظير ديازپانم است.
4- حشره كشهايي كه سابقه طولاني در مصرف دارند، نظير Pyrethroid كه همان امشي معروف است، آلودگي محيطي چنداني ندارد. مسموميت شديد نيز نمي دهد ولي تماس طولاني در بدن باعث حساسيت هاي جدي مي شود كه درمان هاي علامتي كافي است.
5- نيكوتين يا همان تنباكو نيز خاصيت ضدحشره دارد. مسموميت و برخورد آن در صورتي كه شديد نباشد قابل گذشت است.
6- فسفيدها
فسفيد آلومينيوم با تجاريCelphos يا قرص برنج كه بسيار خطرناك است. يك دوم قرص آن خطر مرگ دارد. ولي استفاده آن در دانه اي شبيه برنج براي كنترل حشرات نافع است. هيچ آلودگي به خود برنح مصرفي نمي دهد به خصوص اگر به درستي شسته شود. بعداز مدتي كه قرص درون كيسه برنج قرار داشت به تدريج از خود گاز فسيفن يا PH3 آزاد مي كند كه باعث از بين بردن حشرات مي شود.
استفاده مقادير زياد از اين قرص ها درفضاي باز كه بتواند شرايط تصعيد گاز فسفين ايجاد كند ممكن است باعث آلودگي محيط و حتي مسموميت شود.
بنابراين قرص برنج در ميزان كم و در كيسه و گوني برنج پتانسيل مسموميت ندارد.
به طور كلي سموم دفع آفات كشاورزي براي كشاورز و نيز كاركنان سازنده اين سموم بايد با احتياط همراه باشد.
سموم در شيشه هاي مشخص و برچسب دار نگهداري شود. در موقع سم پاشي درمقابل مخالفت باد قرار نگيرد. آلودگي دستها و البسه ها مي تواند باعث مسموميت شود. سموم دفع آفات از دسته اروگانو فسفره ها تمامي راههاي بدن از جمله گوارشي، پوستي، ملتحمه، مخاطات ريوي قابل جذب و خطرناك است. در منازل استفاده از سموم كشاورزي حرفه اي بايد اجتناب شود و از نوع كاربامات يا حشره كش هاي اسپري مانند استفاده گردد.
چنانچه لازم به مصرف ميزان كم از سموم ارگانو فسفره است احتياط لازم از آن جمله دور از دسترس بودن اطفال و شيشه هاي مخصوص نگهداري كردن در دستوركار باشد.
سموم اگانو كلرينه هيچ كاربري منطقي در منازل ندارند بخصوص از نوع د.د.ت در مورد قرص برنج كه بنام فسفيد آلومينيوم نامگذاري شده است بهتر است با احتياط مورد استفاده قرارگيرد.
منبع:روزنامه کیهان /س
