با سر ضربه بزنید، حافظه‌یتان را کم کنید
- «شما از سرتان چه استفاده‌ای می‌کنید؟»
ـ«من با سرم فکر می‌کنم!»
-«شما با ذهنتان فکر می‌کنید! منظورم با کله‌‌اتان است، با کله‌ی گردتان چه کار می‌کنید؟»
ـ«فوتبال که بازی می‌کنم، به توپ با سر ضربه می‌زنم. توی این کار هم خیلی ماهرم، کلی هم تشویق می‌شوم. کار هرکسی نیست که.»
- «پس این خبر را بخوان که دانشمندها چه‌ها گفته‌اند!»
دانشمندان با استفاده از تصویربرداری مغز، بر روی تغییر عملکرد مغز با وارد شدن ضربه به سر مطالعه کردند. آن‌ها برای این پژوهش از فوتبالیست‌ها کمک گرفتند. فوتبالیست‌هایی که از ضربه سر زیاد استفاده می‌کنند و فوتبالیست‌هایی که با سرشان ضربه نمی‌زنند. آن‌ها با بررسی تصاویری که از مغز گرفتند به این پدیده پی بردند که زدن ضربه با سر موجب کاهش حافظه می‌شود.
مغز دارای ماده‌ی سفید رنگی است که در آن تارهای عصبی زیادی وجود دارد، این تارها برای انتقال پیام‌ها از یک نقطه از مغز به بخش دیگر وجود دارند. بسیاری از بیماری‌ها را از روی تغییرات این ماده در مغز تشخیص می‌دهند. ضربه به ماده‌ی سفید مغز صدمه می‌زند و انتقال پیام‌ها با مشکل مواجه می‌شود. حتی اگر ضربه شدید نباشد و احساس گیجی یا ناهوشیاری ایجاد نکند، باز هم تاثیر بدش را روی حافظه می‌گذارد. خیلی از این تاثیرها اثری طولانی مدت دارند و اختلالی که ایجاد می‌کنند در لحظه ظاهر نمی‌شود و شاید روزها، ماه‌ها و سال‌های بعد فرد را دچار مشکل کند.
این مطالعات و پژوهش‌ها توسط دانشمندان در موسسات مختلفی صورت گرفته است. یکی از آزمایش‌ها توسط آقای لیپتون، عصب شناس(کسی که بر روی مغز مطالعه می‌کند) در دانشکده پزشکی آلبرت انیشتن انجام گرفت. آقای لیپتون از 37 فوتبالیست غیر حرفه‌ای که 28 مرد و 9 زن بودند برای این آزمایش استفاده کرد. او به این نتیجه رسید که فوتبالیست‌ها نباید در سال بیشتر از تعدادی محدود با سر ضربه بزنند و در این‌باره بیشتر مراقب سلامتی‌شان باشند.
وسایلی که خود به خود تمیز می‌شوند
تمیز کاری کردن هیچ وقت تمامی ندارد. خاک روی وسایلی که استفاده نمی‌کنیم می‌نشیند، سس موقع غذاخوردن روی لباس می‌ریزد، پرنده‌ها روی سقف و شیشه‌ی ماشین خرابکاری می‌کنند و وقتی زنجیر دوچرخه تان می‌افتد و تلاش می‌کنید که درستش کنید می‌بینید... ای وای! دست‌هایم روغنی شده‌اند. زمانی از روزمره‌ی ما به تمیز کاری کردن می‌گذرد و همین یک فکر بکر برای دانشمندان شده است.
امروزه دانشمندان رنگ‌ها، الیاف‌هایی برای بافتن پارچه و پوشش‌هایی را اختراع کرده‌اند که بلدند کارهایی بکنند مثل تمیزکاری! یعنی می‌توانند حشره‌ها را از خودشان دور کنند، آقای استارک که عضو یک انجمن علمی سویسی است گفته است:"سطوح قادرند کار کنند" و این شروع یک تکنولوژی جدید ویژه‌ی پاکسازی است. این تکنولوژی به افراد کمک می‌کند که زندگی و کار سالم‌تری داشته باشند. مثلا کارگران یک کارخانه با ریختن مواد شیمیایی روی لباسشان در معرض خطر هستند؛ اما با استفاده از این نوع مواد دیگر نگران این‌گونه خطرات نخواهند بود. یا کسانی که در بیمارستان‌ها کار می‌کنند، دیگر باکتری‌ها را از این ور به آن ور نمی‌برند. وقتی یک گروه باکتری روی لباسشان قرار گرفت خیلی زود از بین خواهند رفت. اصلا یک چیز دیگر! کشاورزان زحمت کشی را تصور کنید که درختان میوه را سم‌پاشی می‌کنند تا آفت میوه‌ها را خراب نکند. اثر سم‌ها روی لباس می‌ماند یا از ماسک عبور می‌کند و وارد سیستم تنفسی کشاورز می‌شود؛ اما اگر پارچه‌ها و ماسک قادر بودند اثر سم را از بین ببرند چه قدر خوب می‌شود؛ دیگر کشاورزان در معرض خطر نیستند. باز هم مثال بزنم؟
تا به حال شده روزی را تصور کنید که دیگر نگران لکه‌های لباستان نباشید و با خیال راحت نقاشی کنید؟ تا به حال شده روزی را تصور کنید که از بچه‌ای که دست‌های شکلاتی دارد فرار نکنید؟ خب! دانشمندان هم همین روزها را تصور کرده‌اند که به اینجا رسیده‌اند.
شناسایی نوابغ ریاضی از روی تصویر مغز
خیلی وقت‌ها شده است از اینکه کاری را نتوانستید به درستی انجام دهید و یا مطلبی را به خوبی یاد نگرفته‌اید ناراحت شده‌اید. انتخاب رشته یا درک توانایی‌های فردی از مسائل مهمی است که هر کسی باید درباره‌ی خودش شناخت پیدا کند. افراد زیادی هستند که از یاد نگرفتن یک درس خاص مثل جغرافی یا ادبیات و یا ریاضی رنج می‌برند و مدام می‌پرسند کجای کار اشتباه است؟ آیا من استعداد ندارم یا روش مطالعه‌ام اشتباه است؟
امروزه دانشمندان فهمیده‌اند، بخشی از مغز به نام هیپوکامپ نشان دهنده‌ی توانایی در زمینه‌ی ریاضی است. هیپوکامپ یعنی اسب آبی! چون این بخش از مغز شبیه یک اسب آبی کوچک است. این بخش به حافظه هم مربوط است و در یادآوری مطالب نقش مهمی دارد. با تصویربرداری مغزی می‌توان به بررسی ارتباط بین این بخش از مغز و استعداد ریاضی افراد پرداخت. دانشمندانی که روی این مطلب تحقیق می‌کنند آزمایشات زیادی انجام داده‌اند. یکی از آزمایشات آن‌ها آموزش ریاضی در چند روز به کودکان بوده‌است. پس از یک دوره‌ی آموزشی تصویر مغز آن کودکان تهیه شده و با قبل از آموزش ریاضی مقایسه کرده‌اند. دانشمندان فهمیدند که آموزش مناسب و خوب ریاضی هم باعث تغییر شکل و عملکرد هیپوکامپ مغز می‌شود. یعنی هم استعداد ذاتی و هم آموزش در توانایی حل مسائل ریاضی و تفکر مثل یک ریاضیدان تاثیر دارند.
فکرش را بکنید، یک روز برای انتخاب رشته یا آموزش‌هایی که باید ببینید از مغزتان عکس بگیرند تا زمان و استعدادتان را در مناسب‌ترین راه صرف کنید. یکی از مهمترین تصمیم‌های هر فرد، قرارگیری در جایی است که بهترین استفاده از توانایی‌هایش را داشته باشد. یکی در ادبیات، یکی در ورزش و یکی هم در ریاضی.
- «شما از سرتان چه استفاده‌ای می‌کنید؟»
ـ«من با سرم فکر می‌کنم!»
-«شما با ذهنتان فکر می‌کنید! منظورم با کله‌‌اتان است، با کله‌ی گردتان چه کار می‌کنید؟»
ـ«فوتبال که بازی می‌کنم، به توپ با سر ضربه می‌زنم. توی این کار هم خیلی ماهرم، کلی هم تشویق می‌شوم. کار هرکسی نیست که.»
- «پس این خبر را بخوان که دانشمندها چه‌ها گفته‌اند!»
دانشمندان با استفاده از تصویربرداری مغز، بر روی تغییر عملکرد مغز با وارد شدن ضربه به سر مطالعه کردند. آن‌ها برای این پژوهش از فوتبالیست‌ها کمک گرفتند. فوتبالیست‌هایی که از ضربه سر زیاد استفاده می‌کنند و فوتبالیست‌هایی که با سرشان ضربه نمی‌زنند. آن‌ها با بررسی تصاویری که از مغز گرفتند به این پدیده پی بردند که زدن ضربه با سر موجب کاهش حافظه می‌شود.
مغز دارای ماده‌ی سفید رنگی است که در آن تارهای عصبی زیادی وجود دارد، این تارها برای انتقال پیام‌ها از یک نقطه از مغز به بخش دیگر وجود دارند. بسیاری از بیماری‌ها را از روی تغییرات این ماده در مغز تشخیص می‌دهند. ضربه به ماده‌ی سفید مغز صدمه می‌زند و انتقال پیام‌ها با مشکل مواجه می‌شود. حتی اگر ضربه شدید نباشد و احساس گیجی یا ناهوشیاری ایجاد نکند، باز هم تاثیر بدش را روی حافظه می‌گذارد. خیلی از این تاثیرها اثری طولانی مدت دارند و اختلالی که ایجاد می‌کنند در لحظه ظاهر نمی‌شود و شاید روزها، ماه‌ها و سال‌های بعد فرد را دچار مشکل کند.
این مطالعات و پژوهش‌ها توسط دانشمندان در موسسات مختلفی صورت گرفته است. یکی از آزمایش‌ها توسط آقای لیپتون، عصب شناس(کسی که بر روی مغز مطالعه می‌کند) در دانشکده پزشکی آلبرت انیشتن انجام گرفت. آقای لیپتون از 37 فوتبالیست غیر حرفه‌ای که 28 مرد و 9 زن بودند برای این آزمایش استفاده کرد. او به این نتیجه رسید که فوتبالیست‌ها نباید در سال بیشتر از تعدادی محدود با سر ضربه بزنند و در این‌باره بیشتر مراقب سلامتی‌شان باشند.
وسایلی که خود به خود تمیز می‌شوند
تمیز کاری کردن هیچ وقت تمامی ندارد. خاک روی وسایلی که استفاده نمی‌کنیم می‌نشیند، سس موقع غذاخوردن روی لباس می‌ریزد، پرنده‌ها روی سقف و شیشه‌ی ماشین خرابکاری می‌کنند و وقتی زنجیر دوچرخه تان می‌افتد و تلاش می‌کنید که درستش کنید می‌بینید... ای وای! دست‌هایم روغنی شده‌اند. زمانی از روزمره‌ی ما به تمیز کاری کردن می‌گذرد و همین یک فکر بکر برای دانشمندان شده است.
امروزه دانشمندان رنگ‌ها، الیاف‌هایی برای بافتن پارچه و پوشش‌هایی را اختراع کرده‌اند که بلدند کارهایی بکنند مثل تمیزکاری! یعنی می‌توانند حشره‌ها را از خودشان دور کنند، آقای استارک که عضو یک انجمن علمی سویسی است گفته است:"سطوح قادرند کار کنند" و این شروع یک تکنولوژی جدید ویژه‌ی پاکسازی است. این تکنولوژی به افراد کمک می‌کند که زندگی و کار سالم‌تری داشته باشند. مثلا کارگران یک کارخانه با ریختن مواد شیمیایی روی لباسشان در معرض خطر هستند؛ اما با استفاده از این نوع مواد دیگر نگران این‌گونه خطرات نخواهند بود. یا کسانی که در بیمارستان‌ها کار می‌کنند، دیگر باکتری‌ها را از این ور به آن ور نمی‌برند. وقتی یک گروه باکتری روی لباسشان قرار گرفت خیلی زود از بین خواهند رفت. اصلا یک چیز دیگر! کشاورزان زحمت کشی را تصور کنید که درختان میوه را سم‌پاشی می‌کنند تا آفت میوه‌ها را خراب نکند. اثر سم‌ها روی لباس می‌ماند یا از ماسک عبور می‌کند و وارد سیستم تنفسی کشاورز می‌شود؛ اما اگر پارچه‌ها و ماسک قادر بودند اثر سم را از بین ببرند چه قدر خوب می‌شود؛ دیگر کشاورزان در معرض خطر نیستند. باز هم مثال بزنم؟
تا به حال شده روزی را تصور کنید که دیگر نگران لکه‌های لباستان نباشید و با خیال راحت نقاشی کنید؟ تا به حال شده روزی را تصور کنید که از بچه‌ای که دست‌های شکلاتی دارد فرار نکنید؟ خب! دانشمندان هم همین روزها را تصور کرده‌اند که به اینجا رسیده‌اند.
شناسایی نوابغ ریاضی از روی تصویر مغز
خیلی وقت‌ها شده است از اینکه کاری را نتوانستید به درستی انجام دهید و یا مطلبی را به خوبی یاد نگرفته‌اید ناراحت شده‌اید. انتخاب رشته یا درک توانایی‌های فردی از مسائل مهمی است که هر کسی باید درباره‌ی خودش شناخت پیدا کند. افراد زیادی هستند که از یاد نگرفتن یک درس خاص مثل جغرافی یا ادبیات و یا ریاضی رنج می‌برند و مدام می‌پرسند کجای کار اشتباه است؟ آیا من استعداد ندارم یا روش مطالعه‌ام اشتباه است؟
امروزه دانشمندان فهمیده‌اند، بخشی از مغز به نام هیپوکامپ نشان دهنده‌ی توانایی در زمینه‌ی ریاضی است. هیپوکامپ یعنی اسب آبی! چون این بخش از مغز شبیه یک اسب آبی کوچک است. این بخش به حافظه هم مربوط است و در یادآوری مطالب نقش مهمی دارد. با تصویربرداری مغزی می‌توان به بررسی ارتباط بین این بخش از مغز و استعداد ریاضی افراد پرداخت. دانشمندانی که روی این مطلب تحقیق می‌کنند آزمایشات زیادی انجام داده‌اند. یکی از آزمایشات آن‌ها آموزش ریاضی در چند روز به کودکان بوده‌است. پس از یک دوره‌ی آموزشی تصویر مغز آن کودکان تهیه شده و با قبل از آموزش ریاضی مقایسه کرده‌اند. دانشمندان فهمیدند که آموزش مناسب و خوب ریاضی هم باعث تغییر شکل و عملکرد هیپوکامپ مغز می‌شود. یعنی هم استعداد ذاتی و هم آموزش در توانایی حل مسائل ریاضی و تفکر مثل یک ریاضیدان تاثیر دارند.
فکرش را بکنید، یک روز برای انتخاب رشته یا آموزش‌هایی که باید ببینید از مغزتان عکس بگیرند تا زمان و استعدادتان را در مناسب‌ترین راه صرف کنید. یکی از مهمترین تصمیم‌های هر فرد، قرارگیری در جایی است که بهترین استفاده از توانایی‌هایش را داشته باشد. یکی در ادبیات، یکی در ورزش و یکی هم در ریاضی.
نویسنده: سیده افروز ارزه‌گر
