الف: به انعطاف ذهنی دانش آموزان کمک می کند. ب: توانایی ها و استعدادهای ذهنی، جامعه شناسی نخبه پروری احساسی و ادراکی آنان را تحت تأثیر قرار میدهد. ج: احساس آرامش و امنیت را در کلاس تثبیت می کند. د: به توانمند شدن و رشد نبوغ کل کلاس کمک می کند.
مغز انسان یک کامپیوتر پیچیده است که میتواند به گونه های مختلف تصویرسازی کند. انسان موجودی توانمند است که قدرت هوش خلاق بالایی دارد و می تواند به گونه ای تابشی و انفجاری فکر کند. برای درک بهتر این موضوع می توان یک بازی زیبا، فوق العاده و تحسین برانگیز راه انداخت.
در مجموع آنچه در تفکر تابشی برای دانش آموزان به دست می آید، شیوه‌هایی برای خلق مضامین نو، چرخش ذهن، بالا بردن قدرت افکار و توجه به ترسیمهای ذهنی است. ترسیم ذهنی کاری خارق العاده برای رشد نگرش و تفکر هر فرد محسوب می شود.
ترسیم ذهنی و توجه به تصویرسازی که هم در تفکر تابشی و هم در مدل برقراری ارتباط خلاق با تصویر به آن توجه شده است، می تواند راهکارهایی برای افزایش توانایی ذهنی به حساب آید. گفته میشود اینشتاین با همین روش تصویرسازی ذهنی به تئوری نسبیت دست یافت. او در یکی از معروف ترین بازیهایش، روی سطح خورشید قرار گرفته و به همراه اشعه ای از خورشید، مستقیم از سطح آن دور شده و با سرعت نور به انتهای جهان رسیده است. او وقتی به انتهای سفرش رسیده است فهمیده که در نقطه شروع سفرش قرار دارد. بر همین مبنا نکته قابل توجه این است که فعالیتهای ذهنی در قالب تصویر، حرکت، تابش و.. میتواند بسیار در رشد و گسترش خلاقیت مؤثر باشد (بوزان، ۱۳۸۸: ۶۷-۵۶)
برای شکوفایی استعداد کودکان و بزرگسالان راههای گوناگونی وجود دارد. یکی از این راهها یادگیری تکنیکهای خلاقیت است. تکنیک هایی که با تمرین های خاص، ویژه و متناسب با شرایط یادگیرندگان قابلیت انعطاف و تغییر را در فرد ایجاد می کند. در واقع تکنیکهای خلاقیت روشی برای تبادل افکار، ایده یابی، حل مسائل، رسیدن به پاسخ های متنوع، تغییر ایجاد کردن و تقویت استعدادهای فرد می باشد. این تکنیکها ابزاری در راستای افزایش توانمندی کودکان است و در صورت تمرین و تکرار میتوانند ذهن دانش آموزان را برای تجزیه و تحلیل و نوآوری مهیا سازند.
در فصل های قبل، اشاراتی به برخی از این تکنیکها از جمله تکنیک «طوفان فکری» و «چرا» داشتیم. در این فصل تلاش بر این است که با برخی از متداول ترین و معروف ترین تکنیکهایی که هر معلم می تواند در مدرسه از آنها استفاده کند، آشنا شویم.
یکی از مشکلات عامه مردم این است که در حل مشکلات خود دچار کلیشه ها و عادتها شده و تلاش می کنند به مسائلشان با روش های همیشگی پاسخ دهند. در مدارس نیز روشهای آموزش سنتی بر همین روال حاکم بود و معلمها، بر مبنای اصول و برنامه آموزشی از قبل تعیین شده و مبتنی بر سر فصل ها بچه ها را آموزش میدهند. این یعنی تحمیل قراردادهایی که شاید با روحیات و هوش و استعدادهای کودکان ما همخوانی نداشته باشد. این تکنیک یکی از سبک ها و روش هایی است که به رهایی ذهن از کلیشه ها کمک می کند و فرد را در راستای پیدا کردن پاسخهای جدید سوق می دهد. این تکنیک را می توان مثل یک بازی و سرگرمی حتی در محیط خانواده، در میهمانی ها و... نیز برگزار کرده و فضای شادی و سرور را در جمع ایجاد کرد.
در این تکنیک، تأکید بر این است که بچه ها ایده های خود را با سؤالات چه میشود اگر یا پاسخی به این سؤال همراه سازند و در قالب این سؤال، هم ایده های نو و جدید در مورد موضوع ارائه دهند و هم اگر این سؤال چالشی نسبت به مشکلات یا تنگناهای زندگی انسان ایجاد می کند، در ماهیت خود نگاه آسیب شناسی و طرح مشکل و راه حل هایی راهگشا را نیز مطرح کند.
منبع: جامعه‌شناسی نخبه‌پروری، مهرداد ناظری، چاپ دوم، نشر علم، تهران 1396
