تأثیر پلاستیک بر روی زندگی جانداران دریایی

به منظور حفظ و برخورداری از عملکرد مناسب محیط زیست، میان حیوانات، گیاهان و زیستگاه تعادل ظریف و حساسی وجود دارد. البته عامل شرارت در این داستان زیبا، انسان و محصولات و مصنوعات او است. با وجود آنکه انسان گام‌های بلندی در زمینه‌های علمی، فناوری، هنری و سلامتی برداشته است، اما برای محیط زیست او یک دشمن خطرناک به حساب می‌آید. از تخریب و نابودی جنگل‌های موجود در کره زمین گرفته تا غصب زمین و کشتن حیوانات در هر شکل و اندازه خواه برای غذا، تفریح و خواه پشم و پوست آنها، تأثیر انسان بر روی محیط زیست به طرز نگران کننده‌ای بسیار زیاد است. در این مقاله، به آلودگی که مواد پلاستیکی برجای می‌گذارند و تأثیر این مواد بر روی اقیانوسها پرداخته، همچنین بر اثرات پلاستیک و محصولات پلاستیکی بر روی زندگی جانداران دریایی نگاهی دقیق و عمیق خواهیم انداخت.
 

پلاستیک به دلیل تولید سریع و ارزان، دوام بالا، سودمندی و کاربردهای فراوانی که دارد جهت ساخت اشیاء مختلف، ماده‌ای مطلوب به حساب می‌آید. اما قابلیت دوام و ماندگاری پلاستیک است که این ماده را برای محیط زیست بسیار خطرناک ساخته است. چوب ماده‌‌ای زیست تخریب پذیر است به این معنی که به سادگی توسط فعالیت موجودات زنده به زیر واحدهای سازنده خود تجزیه شده و در محیط باقی نمی‌ماند، در نتیجه سرانجام به خاک باز خواهد گشت. فلزات به طور کامل توسط محیط زیست تجزیه نمی‌شوند اما می‌توانند ذوب شده و جهت ساخت اشیاء و ابزار جدید دوباره شکل داده شوند.
هنگامی که یک بطری پلاستیکی به داخل اقیانوس و دریا انداخته می‌شود، به زیر آب فرو رفته و برای اعصار متمادی در کف دریا ‏باقی می‌ماند‏اما مواد شیمیایی تشکیل دهنده پلاستیک، آن را در برابر نیروهای تخریبی و فرسایشی طبیعت بسیار مقاوم ساخته‌اند. یک کیسه پلاستیکی می‌تواند به مدت دست کم 10 تا 15 سال یا حتی بیشتر در طبیعت باقی بماند. مزید بر آن، محصولات پلاستیکی به قطعات کوچکتر و ذرات بسیار ریزتر شکسته شده که خود بر مضرات آنها می‌افزاید. همچنین سوزاندن مواد پلاستیکی گازهای سمی آزاد می‌سازد. بنابراین هنگامی که یک بطری پلاستیکی به داخل اقیانوس و دریا انداخته می‌شود، به زیر آب فرو رفته و برای اعصار متمادی در کف دریا باقی می‌ماند. این تنها یک بطری یا کیسه پلاستیکی است، حال تصور کنید که به اندازه بار یک قایق زباله پلاستیکی به کف دریا ریخته شود، فکر می‌کنید چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ لازم به توضیح است که محصولات پلاستیکی تنها در صورتی که دارای وزن باشند یا به صورت توده روی هم انباشته شوند، به ته دریا فرو خواهند رفت. اما در حقیقت مشکل واقعی با محصولات پلاستیکی و به ویژه کیسه‌های پلاستیکی زمانی خود را نشان می‌دهد که آنها روی سطح آب به صورت شناور باقی بمانند.



یک کیسه پلاستیکی که بر روی سطح اقیانوس شناور است می‌تواند یک مرغ دریایی یا آلباتروس را فریب دهد، این پرنده به تصور غذا کیسه پلاستیکی را برداشته و در تلاش برای بلعیدن آن ممکن است در نهایت دچار خفگی شود. حتی اگر بتواند آن را بخورد، کیسه پلاستیکی به آرامی پرنده را از درون مسموم می‌سازد. نظر شما در خصوص قطعات کوچک پلاستیکی همچون سر بطری چیست؟ قطعات و ذرات کوچک سفید رنگ از پلاستیک شبیه به تخم ماهی یا ماهی‌های کوچک هستند. این زباله‌های از جنس پلاستیک می‌توانند جهت ساخت لانه و تغذیه جوجه‌های پرندگان مورد استفاده قرار گیرند. یکی دیگر از محصولات پلاستیکی مرگبار حلقه‌های پلاستیکی اطراف قوطی‌های نوشیدنی است که جهت بسته بندی شش تایی و حمل آنها بکار می‌روند. تصاویر وحشتناکی از پرندگان، لاک پشتها و ماهی‌هایی وجود دارد که در این حلقه‌ها گرفتار شده و به دلیل عدم توانایی در تنفس به آرامی جان خود را از دست داده‌اند. چنین حلقه‌هایی دارای لبه‌های تیز بوده و می‌توانند بدن حیوان را بریده و آنها را به سختی مجروح سازند. تورهای ماهیگیری از جنس پلاستیک نیز به همان اندازه عواقب بد و زیانبخشی را برای موجودات دریایی به همراه دارند.



در ادامه آمارهایی از اثرات مختلف و مضر پلاستیک بر زندگی جانداران دریایی آورده شده است:

* طی مطالعه انجام شده توسط محققان هلندی در خصوص زندگی جانداران دریایی در دریای شمال مشخص شده است که مرغان دریایی محلی به قدری پلاستیک مصرف کرده‌اند که میانگین قطعات پلاستیکی پیدا شده در معده یک مرغ دریایی 30 تکه است.

* آلباتروس‌ها که گونه‌هایی از مرغان دریایی هستند از دیگر پرندگان دریایی بوده که نسبت به آلودگی ناشی از پلاستیک آسیب پذیر می‌باشند. بر اساس برخی گزارشات داده شده، جوجه‌های آلباتروس به دلیل تغذیه پلاستیک توسط والدین خود از بین می‌روند، بدین صورت که والدین آنها پلاستیک را با غذا اشتباه گرفته و جوجه‌های خود را با آن تغذیه می‌کنند.

* تقریباً در تمام سطوح زنجیره غذایی اقیانوسی پلاستیک دیده می‌شود. از شکارچیان بزرگ مانند کوسه و نهنگ گرفته تا لاک پشت و عروس دریایی، هیچ حیوانی در برابر بلع تصادفی محصولات پلاستیکی در امان نیست. حتی پلانکتون‌ که کوچکترین جاندار دریایی است نیز پلاستیک مصرف کرده است. در برخی از مناطق اقیانوسی مانند پشته زباله اقیانوس بزرگ آرام، توده‌های پلاستیک از جمعیت پلانکتون‌های موجود در آن مکان نیز افزون‌تر  شده است.
تخمین زده می‌شود که یک صد میلیون تن متریک پلاستیک در اقیانوسهای کره زمین وجود داردتخمین زده می‌شود که یک صد میلیون تن متریک پلاستیک در اقیانوسهای کره زمین وجود دارد. در صورتی که تنها یک کیسه پلاستیکی بتواند پرندگان و ماهی‌ها را از بین ببرد، تصور کنید این مقدار چه عواقبی را به همراه خواهد داشت. اثراتی که پلاستیک بر روی زندگی جانداران دریایی برجای می‌گذارد بسیار ویرانگر بوده و در آینده‌ای نه چندان دور از پرندگان و جانداران دریایی چیزی جز آمار و اطلاعات برجای نخواهد ماند. اقیانوس‌های خود را پاکیزه نگاه داریم. سعی کنید پلاستیک را با کاغذ یا مواد و محصولات قابل بازیافت جایگزین سازید. پیش از آنکه برای اقیانوسهای کره زمین خیلی دیر شود، از مواد بازیافتی استفاده کرده و سعی نمایید تا آنجا که امکان دارد از این مواد استفاده مجدد کنید و میزان زباله‌های غیر بازیافتی را کاهش دهید.


منبع: helpsavenature