نگاه ۳ پزشک متخصص به تعریق بدن

همه ما عرق می کنیم. در هوای گرم بعد از خوردن غذای تند یا همان غذای معمولی، در محل کار ، در شرایط اضطراب زا، در فعالیت های بدنی مانند تند راه رفتن یا ورزش کردن، حتی مصرف سیگار و غیره تعریق افزایش می یابد.

دلیل و درمان هیپرهیدروزیس

نگاه متخصص پوست : طبیعت قارچ به گونه ای است که برای بقا به محیط مرطوب نیاز دارد پس چه محیطی بهتر از چین های بدن مثل چین انگشتان، چین زیربغل، کشاله ران و…

وقتی تعریق زیاد است، پوست بدن مرطوب می شود و قارچها از این فرصت استفاده می کنند و تکثیر می شوند. در افرادی که تعریق زیادی دارند و پاها هم باید مدت های طولانی داخل کفش بماند، احتمال بروز عفونت های قارچی بیشتر است. البته چنین بیماری را در شناگران نیز مشاهده می کنیم.

این بیماران باید بهداشت پاها را رعایت کنند و جوراب های نخی و کفش های باز بپوشند. پاها باید شسته و حتما خشک شوند. گاهی لازم است تکه ای پارچه خشک یا پنبه را لای انگشتان پا قرار دهند تا سایش بین انگشتان کمتر شود و غدد عرق کمتر فعالیت کنند ولی لازم است برای ریشه کن کردن قارچ از داروهای ضدقارچ استفاده شود.

البته در صورتی که بیمار دچار اختلال در عصب سمپاتیک باشد مشکل به این راحتی ها حل نخواهد شد و نیاز به درمان های دیگری است. وقتی فردی از عرق زیاد زیر بغل دست و پا شکایت می کند، بیماری هیپرهیدروزیس مطرح می شود.

این بیماری وراثتی است و غدد عرق کف دست، پا و زیر بغل بیمار ممکن است در هر شرایطی حتی بدون فعالیت تحریک شود. ریشه بیماری در اختلال عملکرد اعصاب سمپاتیک فعال کننده غدد عرق است و درمان قطعی برای آن وجود ندارد.

برای بیمار کرمی تجویز می شود که باید ۲ بار در روز از آن استفاده کند. این کرم باید صبح ها قبل از خروج از منزل و شب ها هنگام خواب به نواحی دارای تعریق زیاد زده شود. البته تاثیر کرم از همان روزهای اول ممکن است دیده نشود ولی به تدریج باعث کاهش فعالیت غدد عرق می شود.

روش بعدی تزریق بوتاکس در نواحی پرعرق است. بوتاکس اعصاب ناحیه را فلج می کند. این نوع از درمان باید هر سال یکبار تکرار شود.

اگر با این دو روش بیمار از نتیجه راضی نبود، نوبت به مرحله بعدی یا جراحی است. بیمار باید به فوق تخصص جراحی سینه یا توراکس ارجاع داده شود.

جراح عصب فعال کننده غدد عرق را که در قفسه سینه قرار دارد، قطع می کند ولی این کار باعث می شود غدد عرق به طور کامل از کار بیفتد و بیمار دچار خشکی بیش از حد پوست شود چون غدد عرق نقش مرطوب کنندگی پوست را هم برعهده دارند. به همین دلیل این روش زیاد مورد تایید همه پزشکان نیست.

آیا اضطراب و داروهای ضد اضطراب هم باعث تعریق می شود؟

نگاه روانپزشک : تعریق مکانیسم دفاعی خوبی در بدن است. کارکرد غدد عرق تحت تاثیر سیستم عصبی خودکار است. به همین دلیل همه مواردی که روی سیستم خودکار بدن تاثیر بگذارند می توانند روی غدد عرق هم موثر باشند. یکی از عوامل مهم عصبی تاثیر گذار روی سیستم خودکار بدن اضطراب است.

همه افراد در مواجهه با اضطراب دچار تغییرات مهمی در بدن مانند افزایش تپش قلب، افزایش سرعت تنفس، راست شدن موهای سطح پوست از طریق انقباض عضلات کنار مو و تعریق می شوند، بنابراین می توان گفت اضطراب رابطه مستقیمی با تعریق دارد. گرچه اضطراب زیاد و غیر عادی می تواند زندگی فرد را مختل کند ولی تعریق ناشی از اضطراب کم است و آنقدر زیاد نیست که مشکل خاصی برای فرد ایجاد کند.

از طرفی، برای کنترل اضطراب، افسردگی و سایر بیماری های روان پزشکی داروهایی تجویز می شود که آنها هم می توانند فعالیت غدد عرق را زیاد کنند. معروف ترین آنها داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین است. مشاهده می کنیم داروها با کاهش اضطراب می توانند تعریق را کاهش دهند ولی از طرفی، عارضه جانبی دارو، افزایش تعریق است.

همان طور که ذکر شد، شدت تعریق به گونه ای است که بیمار می تواند آن را تحمل کند و اگر در بیماری شدت تعریق خیلی زیاد است علت تعریق را باید در موردی غیر از اضطراب جستجو کرد ولی روان پزشکان و متخصصان اعصاب و روان در این مواقع سعی می کنند از طریق تعویض دارو یا کاهش دوز تا حدودی تعریق را کنترل کنند.

آیا تعریقی که با علائم جانبی همراه است می تواند نشانه بیماری باشد؟

نگاه متخصص داخلی : بیماری های زیادی وجود دارند که سیستم تعریق را فعال می کنند، مثلا افراد مبتلا به دیابتی که در اثر فعالیت زیاد یا تاخیر در خوردن غذا و … دچار افت قند خون به مقدار کمتر از ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر می شوند دچار علائمی مانند تاری دید، افزایش ضربان قلب، حالت تهوع، ضعف و تعریق می شوند ولی در چنین بیماری تعریق همراه با علائم جانبی است و علامت اصلی محسوب نمی شود.

در فشار خون بالا نیز بیمار دچار تعریق می شود ولی در چنین بیمارانی هم ممکن است علائم جانبی دیگری مانند سردرد، تاری دید، ضعف عمومی و … دیده شود. یکی دیگر از اختلالات شایع در سطح جامعه کم خونی است. بعضی از افراد دچار کم خونی هستند ولی اطلاع زیادی در مورد علائم آن ندارند. خستگی و رنگ پریدگی و تعریق از علائم مهم کم خونی هستند.

مهم ترین اختلالاتی که باعث تعریق می شوند، اختلالات مربوط به غدد هستند. شایع ترین علت غددی که باعث تعریق زیاد می شود پرکاری تیروئید است. البته این بیماری نیز با علائم جانبی همراه است.

بدخیمی ها نیز باعث تعریق زیاد می شوند. تعریق مداوم، شبانه و همراه با تب و لرز علامت هشدار است و بیمار باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کند.

بیماری های مغز و اعصاب که به سیستم عصبی خودکار آسیب می رسانند نیز ممکن است باعث افزایش و حتی کاهش تعریق بدن شوند. در مواقعی که تعریق ناشی از بیماری داخلی است، راه حل آن کنترل و درمان بیماری است.

منبع: سایت راستینه