راجع به نقطه نرمی جمجمه نوزادان چه میدانید؟

نقطه نرمی جمجمه نوزادان چیست؟

نقطه نرمی بر روی فرق سر نوزادان، در فضای بین استخوان‌های جمجمه‌ای وجود دارد. در واقع، هنوز استخوان‌های جمجمه‌ای نوزاد به هم نرسیده و ترکیب نشده‌اند که در عرض مدت کوتاهی، با پیشرفت روند رشد نوزاد این نقطه توسط یک غشاء سخت پوشیده می‌شود.

در اصطلاح پزشکی به این نقطه نرم فونتنل گفته می‌شود. برای درک وجود فونتنل در فرق سر نوزادان، ضروری است که ابتدا ساختار جمجمه‌ای کودک خود را به طور کامل بشناسیم.1

ساختار جمجمه‌ای نوزادان چگونه است؟

جمجمه نوزادان ممکن است به عنوان یک استخوان تکی به نظر برسد، اما این قسمت شامل چندین استخوان بوده و توسط یک باند فیبرینی بافتی به نام "نخاع جمجمه" به هم وصل شده است.

در بچه‌ها، جمجمه از 6 استخوان تشکیل شده است: استخوان پیشانی، استخوان گوشه (استخوان عقب پایین جمجمه)، دو استخوان ضخیم (استخوان بالای جمجمه) و دو استخوان مقطعی (استخوان موجود در قسمت گوش‌های نوزاد). از آنجایی که این استخوان‌های نوزادان بزرگ هستند، با همدیگر همخوانی نداشته و شکاف قابل توجهی را بر روی سر آن‌ها به وجود می‌آورند که توسط یک غشاء نرم و ملایم پر شده است.1

عملکرد نقاط نرم در کودک چیست؟

– وجود فونتانل اجازه می دهد جمجمه در هنگام زایمان فشرده تر شده و راحت تر از کانال تولد عبور کند.

– وجود فونتانل اجازه رشد سریع تری را به مغز کودک می دهد که اگر استخوانهای جمجمه یکپارچه بودند، این امر امکان پذیر نبود. نقاط نرم به انعطاف پذیری جمجمه کمک می کنند و به راحتی باعث می شوند هر بار که مغز نوزاد کمی رشد می کند، به راحتی گسترده شود.2

چه موقع این نقاط نرم در سر نوزاد بسته می‌شوند؟

در نهایت، استخوان‌های جمجمه نوزاد به اندازه کافی مواد معدنی جذب کرده و به طور کامل جوش خورده و فاصله بین آنها هم بسته می‌شود. ممکن است شما متوجه شوید که قسمت پشت ملاج زودتر بسته می‌شود.

معمولاً بین 2 تا 4 ماهگی قسمت پشت ملاج بسته می‌شود قسمت جلویی ملاج نوزاد ممکن است تا دو سالگی هم باز بماند. (به این دلیل که مغز فضای مورد نیاز برای رشد را داشته باشد) هر چند این قسمت از ملاج نوزاد نیز باید تا 19 ماهگی بسته شده باشد.3

نوزادان چند نقطه نرم را در فرق و پشت سر خود دارند؟

یک نوزاد طبیعی، معمولاً دو لکه نرم بر روی سر خود، بعد از زمان تولد دارد:

1- فونتنل قدامی

در بالای سر نوزاد قرار داشته؛ به احتمال زیاد، بیشتر والدین از جای آن با خبر بوده و آن را کاملاً احساس می‌کنند. این نقطه، تقاطع استخوان‌های جلویی سر نوزاد را نشان می‌دهد.

2- فونتنل پشتی

در پشت سر نوزادان قرار دارد؛ این قسمت نرم کم‌تر از فونتنل قدامی قابل حس می‌باشد. این نقطه، محل نشستن استخوان تیرگی و گوش در کنار هم را نشان می‌دهد.1

چه موقع باید در مورد نقاط نرم روی سر نوزاد نگران بود؟

برخی موارد وجود دارد که شما باید در مورد نقاط نرم روی سر نوزاد خود نسبت به آنها نگران باشید. طاهر طبیعی ملاج کودک سخت بوده و با لمس به میزان اندکی فرو می‌رود. در صورتی که هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید باید به متخصص اطفال مراجعه کنید:

ملاجی که به میزان زیادی تورفته باشد

ممکن است بدن نوزاد دچار کم‌آبی شده باشد. باید توجه داشته باشید که اگر نوزاد شما بیمار است؛ پزشک تورفتگی یا بیرون‌زدگی ملاج نوزاد را مورد معاینه قرار دهد.

ملاجی که به میزان زیادی برآمدگی داشته باشد

ممکن است نوزاد دچار التهاب مغزی شده باشد. در صورتی که ملاج نوزاد شما ضربه خورده باشد و او تب کرده باشد یا به شدت بیحال شده باشد باید نگران بود.

ممکن است ملاج کودک در هنگام گریه کردن، سرفه کردن، تخلیه باد معده یا استفراغ کردن برآمده شود؛ در صورتی که پس از رفع علت، برآمدگی برطرف شود جای نگرانی نیست اما در غیر این صورت باید حتماً به یک متخصص اطفال مراجعه کنید.

متخصص اطفال بهترین فردی است که می‌تواند در مورد ملاج نوزاد شما نظر بدهد اما زمانی که شما به پرستار تریاژ مطلب را می‌گویید ممکن است از شما بخواهد که ملاج کودک را دیده و برآمدگی یا تورفتگی غیرطبیعی آن به وی توضیح دهید.3

چگونگی مراقبت از نقطه نرم سر نوزاد

مراقبت ویژه ای برای حفاظت از فونتانل لازم نیست، اما شما باید چند اقدام احتیاطی را انجام دهید.

– نگه داشتن سر نوزاد

نوزادان عضلات قوی لازم برای نگه داشتن گردن خود را ندارند و نگه نداشتن سر آنها ممکن است باعث ایجاد چرخش و آسیب شود. به یاد داشته باشید که هر زمان که آنها را در آغوش می گیرید، باید سر او را با دستان خود نگه دارید. یک حرکت یا چرخش ناگهانی برای ایجاد آسیب به سر که می تواند به مشکلات فونتانل نیز منجر شود، کافی است.

– رصد کردن انواع بیماریهای مرتبط

اگر شما به هر مشکل مرتبط با ملاج از جمله تغییر شکل مشکوک شدید، بلافاصله کودک را نزد پزشک ببرید. این کمک می کند تا هر گونه مشکل در ابتدا و به موقع حل و فصل شود.

نقاط نرم تا ابد باقی نمی مانند، زیرا استخوان ها روی آنها رشد می کنند تا جمجمه متکامل را شکل دهند. علیرغم کوتاه بودن عمر آن، فونتانل نقش مهمی در زایمان طبیعی داشته و باعث می شود مغز کودک بدون هیچ گونه عوارضی به سرعت رشد کند. پس تا زمانی که به طور طبیعی ناپدید شود، مراقب آن باشید.2

علائم دیگر روی سر نوزاد که باعث نگرانی است

ضربات و کبودی‌ها. بلافاصله پس از تولد نوزاد شما باید کبودی‌ها و تورم را روی سر نوزاد بررسی نمایید. این مشکل غالباً در قسمت بالایی پشت سر دیده می‌شود.

ممکن است شما متوجه یک سفالوهماتوم یا ناحیه کبودشده نرم روی سر نوزاد شوید که در هنگام زایمان ایجاد می‌شود. معمولاً این مشکلات پس از مدتی به‌خودی‌خود بهبود یافته و نگران‌کننده نیستند.

تغییرات در موها. ممکن است موهای نوزاد در هنگام تولد بسیار نازک باشد یا به طور کامل طاس باشد. حتی اگر نوزاد به طور کامل مو داشته باشد ممکن است مدت کوتاهی پس از تولد موهای خود را از دست بدهد.

این موضوع بدان دلیل اتفاق می‌افتد که موها صرفاً یک پوشش محافظ برای سر کودک در رحم مادر است. این موها می‌ریزند و موهای معمولی جای آنها را می‌گیرند. ممکن است شما متوجه تغییر رنگ مو از روشن به تیره در چند هفته، چند ماه یا چند سال پس از تولد شوید. این مسائل طبیعی است.3

پینوشتها
1.www.mamanam.com
2.www.sorsore.com
3.www.niniban.com