1) آيا ماهيها خفه ميشوند؟
شايد اگر به شما بگوييم که آبزيان هم ميتوانند در آب خفه شوند، فکر کنيد شما را دست انداختهايم اما جالب است بدانيد مرگ به دليل خفگي هم در ميان ماهيها رايج است. ماهيها به دو روش در آب تنفس ميکنند. به کمک آبششها و با باز و بسته کردن مرتب دهان در حالي که شنا ميکنند. بسته نگه داشتن گوشها و بيتحرکي سبب بروز خفگي در ماهيها ميشود. اين دقيقا همان حالتي است که وقتي ماهيها در تور ماهيگيري گير ميافتند، رخ ميدهد.
2) چرا چشمهايشان هميشه باز است؟
اگر از قواصاني که از نزديک انواع و اقسام ماهيها را ديدهاند، بپرسيد حتما به شما ميگويند هيچ نوع از ماهيها حتي يک بار هم پلک نميزنند. جالب است بدانيد انسانها و تقريبا تمامي پستانداران پلک دارند که رطوبت چشم آنها را حفظ ميکند. در ماهيها هيچ نيازي به وجود پلک براي حفظ رطوبت چشم وجود ندارد چون آنها خود در آب زندگي ميکنند.
3) آيا ماهيها ميخوابند؟
جواب دادن به اين سوال کمي مشکل است. آنچه روشن است اينکه خواب ماهيها با خواب ما تفاوت دارد و چون پلک ندارند سخت است که متوجه شويم خوابند يا بيدارند. در حال حاضر دانشمندان با کار کردن روي فعاليتهاي ذهني ماهيها قصد دارند بخشهاي خواب آنها را شناسايي کنند اما تاکنون هيچگونه تفاوت الکتريکي بين فعاليتهاي مغز آنها در روز و شب نيافتهاند. اين يعني اينکه ماهيها نميخوابند و خواب نميبينند!
4) آيا ماهيها هم آفتابزده ميشوند؟
آب هيچ سد دفاعي در برابر نور خورشيد ايجاد نميکند. اشعه ماوراي بنفش خورشيد به ويژه از زماني که لايه ازن سوراخ شده است به راحتي در آبهاي کم عمق نفوذ ميکنند. لاروها و ماهيهاي جوان چون پوست نازکي دارند بيشتر آفتاب زده ميشوند. البته برخي از انواع ماهيها مثل ماهيهاي دوشيزه يک تکنيک دفاعي دارند و با ترشح نوعي ژل که ترکيب آن بسيار شبيه به ضد آفتابهاي ماست، از پوست خود در برابر آفتاب محافظت ميکنند.
5) چرا ماهيهاي مرده روي آب ميآيند؟
حتما شما هم ديدهايد وقتي ماهي قرمز شب عيد ميميرد، جسدش روي آب ميآيد. اين به آن علت است که تمامي ماهيها بادکنک کوچکي درون بدنشان دارند که اصطلاحا به آن کيسه هوا ميگويند و ماهيها با باد کردن يا خالي کردن آن ميتوانند به راحتي درون آب شنا کنند. وقتي ميميرند اين عضو که درون آن از اکسيژن و ازت پر شده باعث ميشود حيوان روي آب بيايد. البته در برخي از ماهيها که کيسه هوا ندارند هم تخمير دستگاه گوارش سبب روي آب آمدن ميشود.
6) چگونه ماهيها ميتوانند در آب سرد بدون آنکه يخ بزنند زنده بمانند؟
بسياري از ماهيها ميتوانند دماي بدنشان را با دماي بيرون تطابق دهند و با کاهش نقطه يخزدگي مايعات بدنشان نظير خون، لنف و مايعات بافتي از يخ زدن خود پيشگيري کنند. در ضمن ترکيبات گليکو پروتيئني سبب افزايش ذخيره چربي و منابع انرژي در جگر و ماهيچهها ميشود. پوست ماهيها هم در شرايط سرد، ضخيم شده و مانع از بيرون رفتن گرماي بدن و انرژي موجود ميشود. به عبارت ديگر ماهيها هم نوعي ضديخ دارند.
7) چگونه برخي ماهيها برق توليد ميکنند؟
آب و الکتريسيته با هم سازگار نيستند. پس چگونه است که برخي ماهيها در آب ميتوانند برق توليد کنند؟ در واقع بايد گفت برخي سلولهاي ماهيچهاي ماهيها فرق داشته و الکتروليت است که اين سلولها در موازات هم قرار گرفتهاند و از هم جريان برقي را توليد و عبور ميدهند. ميزان شدت برق توليدي در گونههاي مختلف متفاوت است. برخي از شدت بسيار پايين براي برقراري ارتباط استفاده ميکنند. برخي از شدت بسيار بالا که گاهي به چند ولت هم ميرسد، براي ترساندن دشمنانشان بهره ميگيرند.
8) آيا ماهيها هم آب ميخورند؟
بله. مانند تمامي ارگانيسمهاي زنده، آب هم جزء حياتي بدن ماهيهاست. براي آب خوردن تنها کافي است ماهي دهان خود را باز کرده و آب را به درون پمپ کند. ميزان آب مورد نياز هر ماهي به مکاني که در آن زندگي ميکند، بستگي دارد. ماهيهاي آب شور دستگاه تصفيه نمک دارند که در کليهها و همچنين سلولهاي خاصي در مري قرار گرفته است.
منبع: www.salamat.com
/س