سندرم پای بی قرار

علائم سندرم پای بی قرار

افراد مبتلا به سندرم پای بی قرار دچار احساستی ناراحت کننده در پاها (بعضی اوقات در دست یا سایر اعضای بدن) و نیازی شدید به تکان دادن پاها برای آسایش از این مشکل دارند. بیماری باعث انواع احساسات از جمله سوزن سوزن شدن، خارش، ضربان و کوبیدن، سوزش، کشش و خزیدن چیزی در پاهای فرد مبتلا می‌شود. نوسان شدت علائم سندرم پای بیقرار عادی بودهو می‌تواند رخ دهد.

این مشکل معمولا هنگام دراز کشیدن و یا نشستن طولانی مدت برروی صندلی ماشین، هواپیما و یا سینما رخ دهد. علائم سندرم پای بیقرار با تکان دادن پا و یا ایستادن بهتر شده و کم تر آزار می‌دهد. این علائم می‌تواند باعث مشکل در خوابیدن، خواب آلودگی روزانه و کاهش کیفیت زندگی شود.

بعضی از افراد مبتلا به سندرم پای بیقرار هیچگاه به پزشک مراجعه نمی‌کنند، چراکه بیان کردن علایم و توضیح مشکل برایشان دشوار می‌باشد.

اگر فکر می‌کنید، دچار این بیماری هستید برای درمان آن و دریافت مشاوره به پزشک مراجعه نمایید.

دلایل ابتلا به سندرم پای بی قرار

در اکثر موارد، پزشکان دلیلی برای بیماری سندرم پای بی قرار نمی یابند. هرچند آنها اعتقاد به تاثیر نقش ژن ها و عامل وراثتی در این بیماری دارند(تقریبا ۵۰ درصد افراد مبتلا به بیماری سابقه خانوادگی دارند).

سایر عوامل تاثیر گذار بغیر از ژن و وراثت شامل:

بیماری های مزمن

بعضی از بیماری های مزمن و خاص همچون کمبود آهن، بیماری پارکینسون، نارسایی کلیه، دیابت و نوروپاتی محیطی معمولا با سندرم پای بی قرار مرتبط هستند. درمان این بیماری ها معمولا باعث درمان سندرم پای بیقرار هم می‌شود.

داروها

بعضی از انواع داروها همچون داروهای ضدتهوع، داروهای آنتی سایکوتیک، داروهای ضدافسردگی و داروهای درمان سرماخوردگی و یا آلرژی که شامل آرام بخش آنتی هیستامین هستند، می‌توانند بیماری را شدیدتر نمایند.

بارداری

بعضی از خانم ها در دوران بارداری بخصوص سه ماه آخر بارداری دچار سندرم پای بی قرار می‌شوند. بیماری معمولا ۱ ماه بعد از زایمان برطرف می‌شوند. 1

انواع سندرم پای بیقرار

دو نوع اصلی سندرم پای بیقرار عبارت است از:

سندرم پای بیقرار اولیه یا ایدیوپاتیک (idiopathic، با علت ناشناخته) و سندرم پای بیقرار ثانویه.

سندرم پای بیقرار اولیه یا ایدیوپاتیک

در سندرم پای بیقرار اولیه یا ایدیوپاتیک، علت بروز بیماری مشخص نیست. سندرم پای بیقرار ایدیوپاتیک رایج‌ ترین نوع این بیماری است و ویژگی‌ های زیر را دارد:

معمولا قبل از سن ۴۰ سالگی شروع می‌شود.

گاهی در دوران کودکی شروع می‌شود.

گاهی علت آن ژنتیکی است.

وقتی سندرم پای بیقرار شروع می‌شود، معمولا تا آخر عمر ادامه پیدا می‌کند.

گاهی این علائم پراکنده است یا به‌تدریج بدتر شده و با گذشت زمان شایع‌تر می‌شود. در موارد خفیف ممکن است که فرد برای مدتی طولانی هیچ علائمی نداشته باشد.

سندرم پای بیقرار ثانویه

اختلال ثانویه، اختلالی است که توسط بیماری یا شرایط پزشکی دیگری ایجاد می‌شود.

سندرم پای بیقرار ثانویه معمولا پس از سن ۴۵ سالگی شروع می‌شود و ارثی نیست.

این انواع سندرم پای بیقرار کاملا متفاوت هستند، زیرا:

شروع آنها ناگهانی است.

علائم معمولا با گذشت زمان بدتر نمی‌شود.

ممکن است که علائم شدیدتر باشد.

بیماری‌ ها و شرایط پزشکی که علت سندروم پای بیقرار ثانویه و موجب بروز آن هستند عبارت است از:

دیابت؛

کمبود آهن؛

نارسایی مزمن کلیه؛

بیماری پارکینسون؛

نوروپاتی؛

بارداری؛

آرتریت روماتوئید.

هنوز مشخص نیست که سندرم پای بیقرار دقیقا چطور رخ می‌دهد. ولی ممکن است که این بیماری با عملکرد دوپامین در بدن مرتبط باشد.

دوپامین پیام‌رسانی عصبی است که در کنترل حرکات عضلانی نقش مهمی دارد.

بعضی از داروها مانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) و داروهای ضدافسردگی موجب بروز سندرم پای بیقرار می‌شوند.

این داروها بر فعالیت دوپامین اثر می‌گذارند.

این بیماری با بارداری نیز مرتبط است و حدود ۲۰٪ از زنان درطول سه‌ماهه‌ی آخر دوره‌ی بارداری خود دچار سندرم پای بیقرار می‌شوند.

البته دلایل این ارتباط روشن نیست.

تشخیص

تشخیص سندرم پای بی قرار روندی نسبتا ساده است. پزشکان معمولان با بررسی علائم بیمار و انطباق آن با 4 شاخص زیر ابتلا به RLS را تایید می کنند:

- تمایل شدید و غیر قابل مقاومت برای حرکت دادن پاها که اغلب با احساساتی ناخوشایند همراه می شود.

- درست زمانی که بیمار دراز کشیده و یا در حال استراحت است علائم بیماری تشدید می شوند.

- نشانه های بیماری با جا به جایی بیمار بهتر شده و تا حدودی تسکین می یابند.

- علائم بیماری در شب هنگام تشدید می شوند.

پزشک همچنین برای آن که تشخیص دهد آیا این علائم خود ناشی از اختلال در فاکتورهای دیگری هستند و یا خیر، ممکن است درخواست آزمایش خون و یا تست های عصبی کند. مشاوره با متخصصین خواب نیز در بسیاری از موارد یاری رسان خواهد بود.

درمان

درمان RLS معمولا علامتی و هدف اصلی آن تسکین علائم آزار دهنده بیماری است. جا به جایی اندام آزرده می تواند راه حلی موقتی برای این اختلال باشد اما در بسیاری از موارد تشخیص و معالجه بیماری های زمینه ای مانند نوروپاتی محیطی و یا کنترل دیابت، وضعیت بیمار را به صورت قطعی تغییر می دهد.

به گفته دکتر Michael A. Smith محقق بنیاد توسعه زندگی، برای درمان RLS باید به دو اندام اصلی توجه شود که یکی از آنها مغز و دیگری عضلات است.

یکی از بهترین روش های درمان RLS، استفاده از متدهای طبیعی است. یکی از بهترین متدهای درمانی طبیعی، مصرف باقلا مخملی است که با افزایش دسترسی زیستی ترکیبی به نام ال- دوپا، تبدیل آن به دوپامین و افزایش سطح این ماده، علائم RLS را بهبود می بخشد.

علاوه بر این مواد غذایی محتوی آمینو اسیدها مانند تیروزین، فنیل آلانین و ترکیبات دیگری مانند فولیک اسید، ویتامین B1 و کروم نیز برای سندرم پای بی قرار مفید هستند.

از جمله سایر روش های درمانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- مصرف مکمل آهن در موارد ابتلای به آنمی فقر آهن

- مصرف مکمل منیزیم در مواردی که RLS منجر به اختلالات خواب شده باشد

- کاهش مصرف کافئین و قهوه

- کمپرس سرد پا

- ماساژ، ورزش های هوازی و یوگا. 3

درمان سندرم پای بی قرار با تغییرات سبک زندگی

تغییرات ساده سبک زندگی می‌توانند نقش مهمی در آرام کردن بیماری بهمراه دارند. نکاتی که در ادامه بیان می‌کنیم می‌توانند کمک بزرگی برای شما باشند:

حمام و ماساژ

حمام آب گرم و ماساژ پاها می‌تواند کمک بزرگی برای آرام کردن پاهای شما باشد.

کمپرس آب گرم و یا آب سرد

استفاده از کمپرس های آب گرم و سرد مفید بوده، بسته به اینکه کدام بیشتر بر شما تاثیر می‌گذارد از کمپرس سرد یا گرم استفاده نمایید.

استفاده از تکنیک های آرام کننده

تکنیک های آرام کننده (relaxation) همچون یوگا و مدیتیشن بخصوص قبل از خواب ممکن است بتواند به شما کمک نماید.

برنامه ریزی مناسب برای خواب

خستگی می‌تواند باعث بدتر شدن شدت سندرم پای بی قرار شود، پس حفظ بهداشت خواب بسیار مهم می‌باشد.

دریافت خواب مناسب و همچنین برنامه ریزی مناسب برای خواب و محیط آرام بخش خواب می‌تواند به شما کمک نماید.

ورزش و تمرنیات بدنی

ورزش و تمرین معتدل و آرام می‌تواند باعث بهبود سندرم پای بیقرار شود. اما فشار زاد هنگام ورزش بخصوص بر پاها می‌تواند اثر معکوس داشته باشند.

اجتناب از مصرف کافئین

بعضی اوقات کاهش مصرف کافئین و یا قطع آن می‌تواند شدت بیماری را کاهش دهد. برای آزمایش این موضوع برخود می‌توانید چند هفته مصرف خوراکی های حاوی کافئین می‌تواند به شما کمک نماید. 1

پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.chetor.com
3.www.asriran.com