نه گفتن به کودک خود لزوماً نکته منفی به حساب نمی آید. در واقع ابزار مهمی برای آموزش جهان و عالم هستی به او است. خردسالان زمانی که سعی در یادگیری و کشف دنیای اطراف خود دارند، ناگزیر دست به شیطنت می زنند. زمانی که از روی محبت و با عشق کودکان را سرزنش کرده و نظم و انضباط را به آنها گوشزد کنید، در واقع نشانشان می دهید که همه چیز ثابت و عادلانه است و در صورتی که قوانین را زیر پا بگذارند محبت شما نسبت به آنها کم نمی شود. زمانی که کودک در حال انجام کاری خطرناک است به سادگی بگویید: «نه نمی تونی این کار رو انجام بدی یا اینو داشته باشی» و از آن موقعیت وسوسه برانگیز و خطرناک او را دور کنید. در ادامه به چند روش انتقال مؤثر پیام در خصوص محدودیت ها اشاره می کنیم:
* سرعت عمل داشته باشید. هرچه سریعتر به رفتارهای نادرست کودک خود واکنش نشان دهید، احتمال درک این عدم پذیرش شما نسبت به رفتار نادرست او بیشتر می شود. چنانچه حتی یک دقیقه صبر کنید، احتمالاً تمرکز او نسبت به موضوع تغییر کرده و متوجه نمی شود به چه دلیل سرزنش می شود. اما یک لحظه صبر کنید و ببینید آیا این عمل او نیازمند منع و سرزنش است یا خیر. به خاطر داشته باشید که کودک شما تنها در تلاش برای یادگیری دنیای خود است.
* عمل انجام شده و نه کودک را مورد انتقاد قرار دهید. بجای آنکه به کودک خود بگویید که به خاطر کشیدن مویتان بچه بدی است، به او بگویید کشیدن مو کار بدی است. مورد انتقاد قرار دادن خود کودک باعث جریحه دار شدن احساسات و غرور او می شود.
* حواس کودک خود را پرت کنید. بعد از آنکه او را به خاطر کاری که انجام داده سرزنش کردید، او را از آن شرایط و موقعیت دور کرده و به او اسباب بازی یا وسیله ای بدهید تا با آن بازی کند. در این سن ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا پیام شما به طور کامل توسط او درک شود، بنابراین در دسترس قرار دادن وسیله یا موضوع وسوسه کننده تنها ممکن است موجب استیصال هر دو شما شود.
* نسبت به محدودیتهایی که تعیین کرده اید ثابت قدم باشید. ممنوع ساختن گاز گرفتن در یک روز و خندیدن به این عمل در روز دیگر موجب گیج شدن کودک شده و به این باور می رسد که قوانین شما انعطاف پذیر هستند در حالی که حقیقتاً اینگونه نیست.
* زیاده روی نکنید. اگر کودک شما دائماً واژه «نه» را از شما بشنود، هر زمان که سعی در انجام کاری دارد، به احتمال زیاد احساس ترس و فشار به او دست داده و این پیام را دریافت می کند که جهان مکان نسبتاً ترسناکی است. خانه خود را برای کودک کنجکاو و کاوشگر خود تا حد ممکن ایمن سازید، سپس منع خود را به فعالیتهایی اختصاص دهید که سلامتی او یا شخص دیگری مورد تهدید واقع شده و نیز فعالیتهایی که می توانند صدمات واقعی به او وارد سازند.
* جایگزین هایی را در اختیار فرزند خود قرار دهید. همراه با هر فعل منفی و نه گفتنی باید یک فعل مثبت برای کودک خود بکار ببرید. به عنوان مثال «تو نمی تونی با این ظرف ها بازی کنی اما در عوض این بشقابهای پلاستیکی رو می تونی داشته باشی». در این حالت احساسات کودک کمتر جریحه دار می شود و در منحرف ساختن حواس او بدون به پا کردن جار و جنجال موفق عمل می کنید.
* رفتارهای مثبت کودک را برجسته و پررنگ نشان دهید. همانطور که وقتی کودک رفتار «بدی» از خود نشان می دهد او را تنبیه می کنید، رفتار «خوب» او را نیز با ستایش همراه سازید. و همانطور که پیش از این در خصوص آموزش نفی عمل بد گفتیم، عمل او و نه خود کودک را مورد تقدیر قرار دهید. به عبارت دیگر زمانی که خیلی مرتب و تمیز غذا می خورد نگویید «چه بچه خوبی» در عوض بگویید «از اینکه امروز خیلی مرتب غذا خوردی ممنون هستم».
* الگوی خوبی برای او ایجاد کنید. در آموزش نظم و انضباط به کودک، عمل بهتر از حرف تأثیر خواهد گذاشت. در واقع همانطور که کودکان شروع به درک آنچه می گویید می کنند، تربیت کلامی می تواند برای آنها گیج کننده باشد. زمانی که می گویید: «دم هاپو را نکش» ممکن است کودک بشنود: «دم هاپو را بکش». اما اگر بگویید: «هاپو رو آروم ناز کن» و خود به آرامی سگ را نوازش کنید، او می تواند روش رفتار صحیح را ببیند. این روش همچنین برای نشان دادن رفتار مثبت به کار برده می شود.
منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (Baby Tracker)
