با وجود دلهره آور بودن، گرفتگی و درد زیر شکم در ۲۰ هفته اول بارداری به طرز شگفت آوری رایج است و لزوما به معنی این نیست که در حال سقط جنین هستید. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، نشان داد که اگرچه ۸۵٪ از زنان در ۲۰ هفته اول بارداری خود در برخی از مواقع گرفتگی و درد زیر شکم را تجربه کرده اند، اما تنها ۲۸٪ از این افراد سقط جنین داشتند.
دلایل درد زیر شکم در اوایل بارداری
درد لانه گزینی
درد لانه گزینی با گرفتگی خفیف و مقدار کمی لکه بینی یا خونریزی حدود ۱۰ تا ۱۴ روز پس از بارور شدن (زمانی که قاعدگی صورت نمی گیرد) مشخص می شود و فرض بر این است که این درد به کاشت تخمک لقاح یافته در پوشش دیواره رحم مربوط می شود. درد زیر شکم مرتبط با لانه گزینی، گرفتگی خفیفی است که مشابه درد ناشی از گرفتگی عضلات در دوران قاعدگی شما است. این دردمعمولا برای بارداری شما عواقبی ندارد.
درد لیگامان گرد
در اوایل بارداری دردی در قسمت پایین شکم تجربه خواهید کرد، زیرا رحم شما رشد می کند تا بتواند جنین را در خود جای دهد. هنگامی که رحم شما بزرگ می شود، رباط های گرد که از آن پشتیبانی می کنند، کشیده و نازک می شوند، و به رشته های عصبی اطراف در این فرایند، ضربه وارد می کنند. در نتیجه، شما ممکن است ناراحتی خفیفی در قسمت زیر شکم خود احساس کنید. این ناراحتی درد لیگمان گرد (رباط گرد) نامیده میشود و یکی از علائم رایج بارداری است.این درد به طور معمول در سمت راست شکم است و اغلب بعد از بیدار شدن، غلت زدن ناگهانی در رختخواب یا فعالیت های شدید رخ می دهد. تغییر در موقعیت ممکن است درد را کاهش دهد، اما هیچ درمانی لازم نیست، زیرا این درد معمولا خفیف و خود محدود کننده است. می توانید با تغییر دادن تدریجی موقعیت خود از این درد جلوگیری کنید. به عنوان مثال، زمانی که بلند می شوید و یا دراز می کشید، می بایست از هر حرکت ناگهانی اجتناب کنید. صرف وقت برای این کار می تواند از ناراحتی شما جلوگیری کند.
سقط جنین
شایع ترین علائم سقط جنین تهدید کننده، درد کمر و گرفتگی شکمی است. درد سقط جنین ممکن است با خونریزی از مهبل (واژن) همراه باشد. درد زیر شکم یا گرفتگی شکمی همیشه به این معنی نیست که شما سقط جنین را تجریه خواهید کرد. از آنجا که گرفتگی در بارداری می تواند علامت طبیعی بارداری باشد، انتظار می رود نشانه طبیعی بارداری باشد. اما، این درد و گرفتگی می تواند نشانه ای از مشکل نیز باشد، بنابراین همیشه باید با پزشک خود در مورد درد شکمی در اوایل بارداری صحبت کنید.پزشک شما سوالاتی از شما می پرسد، معاینه لگنی انجام می دهد و سونوگرافی رحم و جنین را بررسی می کند. در اوایل بارداری، نمی توانید ضربان قلب کودک را بشنوید، اما آزمایش سونوگرافی می تواند بررسی کند که قلب کودک ضربان دارد یا نه. اگر کودک شما دارای ضربان قلب باشد، پس شما سقط جنین ندارید. اگر پزشک شما نگران است که شما ممکن است سقط جنین داشته باشید ممکن است به یک آزمایش خون و پس از آن آزمایش دیگری که چند روز بعد انجام می شود، برای بررسی بارداری شما نیاز داشته باشد.
بارداری خارج از رحم
بارداری خارج رحمی بارداری است که در جای اشتباه قرار دارد، یعنی در رحم لانه گزینی صورت نگرفته است. بارداری زمانی شروع می شود که تخمک شما با اسپرم لقاح می یابد. این تخمک بارور شده به گروه بزرگتری از سلولها تبدیل می شود که “رویان” نامیده می شود. در یک حاملگی طبیعی، رویان به دیواره رحم متصل می شود و به نوزاد تبدیل می شود.در بارداری خارج رحمی، رویان به دیواره رحم متصل نیست. در عوض، به جایی خارج از رحم متصل است که نباید به آن وصل شود و شروع به رشد کند. حتی اگر رویان بزرگتر شود، نمی تواند رشد کند و به کودک تبدیل شود. همانطور که رویان بزرگتر می شود، می تواند درد زیر شکمی ایجاد کند و منجر به مشکلات دیگر شود. برخی از این مشکلات می توانند تهدید کننده زندگی باشند.
در اکثر بارداری های خارج رحمی، رویان به یکی از لوله های فالوپ متصل می شود (لوله هایی که تخمدان را به رحم وصل می کنند). وقتی این اتفاق می افتد، پزشکان نیز آن را “حاملگی لوله ای” می نامند. در زنان بارداری که بارداری خارج رحمی دارند، علائم همیشه زود هنگام بروز نمی کنند. اما همان طور که بارداری خارج رحمی پیش می رود و رویان رشد می کند، علائمی خواهید داشت که شامل موارد زیر است:
درد زیر شکمی
خونریزی از واژن (از جمله خونریزی جزئی یا لکه بینی قهوه ای)
بعضی از زنان تا زمانی که بارداری خارج از رحم باعث مشکلات جدی تر نشود، هیچ گونه علائمی ندارند. به عنوان مثال، رشد جنینی در لوله فالوپ می تواند موجب شود لوله ی فالوپ باز شود. وقتی این اتفاق می افتد، علائم ممکن است شامل موراد زیر باشند:
درد زیر شکم که شدید باشد.
خونریزی شدید از واژن
بیهوشی و از حال رفتن، و یا احساس بیهوشی و از حال رفتن1
بزرگ شدن رحم
در شش ماه نخست بارداری، رحم به سرعت رشد می کند تا خود را با اندازه جنین وفق دهد. این پدیده نیز می تواند منجر به دل درد بارداری شود. از آنجایی که رباط ها و عضلاتی که رحم را محافظت میکنند نیز رشد می کنند، مادر ممکن است هنگام ایستادن، تغییر حالت بدن یا سرفه/عطسه، احساس درد شدید داشته باشد. در سه ماهه دوم بارداری، این درد را با نام درد عضلات رحم می شناسند و نشانه آن درد شدید یا تیر کشیدن شکم است.
ارگاسم
هنگامی که زنان باردار در رابطه جنسی خود به ارگاسم می رسند، ممکن است احساس دل درد داشته باشند. درد آن مشابه درد قاعدگی است و پس از مدت کوتاهی رفع می شود. این بدین معنی نیست که زنان باردار نباید رابطه جنسی داشته باشند. با این حال اگر احساس درد بسیار شدید و با خونریزی همراه بود، سریعاً با پزشک خود مشورت کنید.
انقباضات براکستون هیکس
انقباضات براکستون هیکس که انقباضات تمرینی هم نامیده می شوند، دردهایی مشابه درد زایمان هستند که ممکن است در سه ماهه دوم بارداری احساس شوند (هرچند که در سه ماهه سوم بیشتر رخ می دهند). در این انقباضات فرد منقبض شدن رحم را به مدت 30 ثانیه تا یک دقیقه احساس می کند. این انقباضات را به عنوان کمکی برای آمادگی برای زایمان نیز توصیف می کنند چرا که به خانمها کمک می کنند نحوه نفس گیری در زمان زایمان را تمرین کنند. انقباضات براکستون هیکس نامنظم، نادر و غیرقابل پیش بینی هستند. با این حال از جمله علل رخ دادن آنها میتوان به فعالیت مادر یا بچه، پر شدن مثانه یا کمبود آب بدن اشاره کرد.
عفونت مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراری در دوران بارداری حتی در زنانی که هرگز سابقه آن را نداشته‌‌‌‌اند موضوعی شایع است. فشار جنین بر مثانه سبب ریزش ادرار میشود که این موضوع زمینه‌ساز رشد باکتری‌ها در لباس زیر و عفونت میشود.عفونت مجاری ادراری اگر درمان نشود می‌تواند زمینه‌ساز عفونت کلیوی، زایمان زودرس و کم وزنی نوزاد شود. اگر هنگام ادرار حس سوزش و درد دارید حتما در این رابطه با پزشک مشورت کنید. برای درمان عفونت ادراری در دوران بارداری داروهای مجازی وجود دارد.
پره اکلامپسی
پره اکلامپسی به شرایطی گفته میشود که میزان دفع پروتئین از ادرار بالا رفته و فشار خون خانم باردار افزایش می‌یابد. از جمله علایم این ناراحتی تورم در دست و پا، سفتی و دردناکی شکم، حالت تهوع، سردرد و تاری دید و درد در ناحیه بالای شکم است. اگر متوجه هر یک از این علایم شدید سریع به متخصص مراجعه کنید زیرا پره اکلامپسی می‌تواند سبب سو تغذیه جنین شده و با مشکلاتی نظیر نارسایی کبد و کلیه و مشکلات قلبی مادر همراه شود.2
جلوگیری از گرفتگی عضلات در اوایل بارداری
بر اساس گزارش APA، هر چیزی ممکن است باعث گرفتگی عضلات و درد زیر شکم و یا کاهش درد شکمی در دوران بارداری شود. زمانی که با این مشکل جدی رو به رو شدید، چندین روش وجود دارد که می‌توانید سعی کنید به کمک آن ها درد خود را کاهش دهید. به موارد زیر توجه کنید:- تغییر موقعیت را امتحان کنید. به عنوان مثال اگر نشسته اید، دراز بکشید یا یک قدم زدن ملایم را انجام دهید. اگر دراز کشیده اید، بنشینید یا به پیاده روی بروید.
- به حمام بروید و دوش بگیرید. کسب آرامش در آب گرم (نه بخار گرم) می تواند به شل شدن همه عضلات و مفاصل - از جمله عضلات حمایت کننده از رحم کمک کند. اگر وقت کافی برای دوش گرفتن ندارید، سعی کنید چند دقیقه در زیر دوش آب گرم بایستید.
- مایعات کافی بنوشید. این امر به ویژه اگر منشا درد شکم شما گاز یا یبوست باشد بسیار مفید است. مایعات می توانند باعث حرکت اجسام در داخل دستگاه گوارش شوند. اگر واقعاً درگیر یبوست شده اید، در مورد سایر راه حل های بی خطر رفع یبوست مانند خوردن فیبرهای غذایی بیشتر یا مصرف نرم کننده مدفوع یا ملین های ملایم با پزشک خود صحبت کنید.
- یوگا و مدیتیشن انجام دهید. ژست یوگا، به نام "زاویه بسته خوابیده"، می تواند به شما کمک کند. برای انجام این تمرین به پشت روی زمین دراز بکشید (در صورت نیاز سر و کمرتان را با بالش حمایت کنید). زانوها را خم کنید، و کف پاها را بهم نزدیک کنید، به زانوها اجازه دهید تا به طرفین شل و رها شوند. با این کار لگن باز می شود. چشمان خود را ببندید و به مدت پنج تا ۱۰ دقیقه به طور طبیعی نفس بکشید.
- از آسپرین یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID ) بدون مشورت با پزشک استفاده نکنید. تحقیقات نشان داده است که این داروها ممکن است در دوران بارداری ایمن نباشند. یک مطالعه، که در سال ۲۰۱۸ در مجله زنان و زایمان آمریکا منتشر شد، که نشان داد مصرف NSAID ها در اوایل بارداری ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد.3
پی نوشت:
1.www.rastineh.com
2.www.mintapp.ir
3.www.healxapp.com
