بیماری گریوز

بیماری گریوز یک اختلال خود ایمنی است که باعث بروز پرکاری تیروئید یا تیروئید بیش فعال می شود. پس از بروز این بیماری، سیستم ایمنی، تیروئید بیمار را تحت حمله قرار داده و باعث تولید میزان بیشتر از نیاز هورمون های تیروئیدی می شود.

تیروئید یک غده کوچک و پروانه ای شکل است که در قسمت جلویی گردن قرار دارد. در اصل هورمون های تیروئیدی وظیفه کنترل چگونگی استفاده بدن از انرژی را داشته و در نتیجه تقریباً همه اعضای بدن بیمار حتی ضربان قلب او را تحت تأثیر قرار می دهد.

در صورتی که بیماری گریوز بدون درمان به حال خود رها شود، پر کاری تیروئید می تواند باعث بروز مشکلات و بیماری های جدی برای قلب، استخوان ها، عضلات، سیکل قاعدگی و باروری فرد شود. چنانچه بیماری درمان نشده و فرد وارد دوره بارداری شود، مشکلات بسیار جدی برای مادر و کودک به وجود خواهد آمد.

بیماری گریوز حتی ممکن است چشم ها و پوست را تحت تأثیر قرار دهد.1

علایم سندروم گریوز

• بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)

• اختلال خواب

• لرزش دست

• ریزش مو

• افزایش تعریق

• ضربان قلب سریع و نامنظم

• کاهش وزن

• افزایش اشتها

• اسهال

• خستگی یا ضعف عضلانی

• اضطراب

• عصبانیت و کج خلقی

• مشکلات بارداری

• تعداد کمی از بیماران هم علایم ضخیم شدن و قرمز شدن پوست ساق پا را دارند.2

علت گریوز

بیماری گریوز به دلیل نقص در سیستم ایمنی بدن که مسئول مبارزه با بیماری ها است به وجود می آید اما با این وجود علت اصلی بروز این عارضه هنوز مشخص نیست. یکی از پاسخ های طبیعی سیستم ایمنی بدن تولید آنتی بادی ها برای هدف گرفتن ویروس، باکتری یا ماده خارجی است.

در بیماری گریوز به دلایل نامعلوم، بدن شروع به تولید آنتی بادی کرده و سلول های موجود در غده تیروئید یا همان غده تولید کننده هورمون در گردن را هدف قرار می دهد.

به طور طبیعی، عملکرد تیروئید به وسیله هورمون های ترشح شده از غده کوچک در ساقه مغز (غده هیپوفیز) کنترل و منظم می شود. اما آنتی بادی مرتبط با بیماری گریوز آنتی بادی گیرنده تیروتروپین (TRAb) همانند هورمون تنظیم کننده هیپوفیز عمل خواهد کرد.1

چه افرادی بیشتر مستعد ابتلا به بیماری گریوز هستند؟

بیماری گریوز معمولا بر افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله اثر می‌گذارد، اما در هر سن دیگری هم می‌تواند روی بدهد. این بیماری در میان مردان، هفت تا هشت برابر شایع‌تر است. اگر کسی در خانواده‌ی شما دچار بیماری گریوز باشد، احتمال اینکه شما نیز به آن مبتلا شوید زیاد است.

افرادی که دچار سایر بیماری‌های خود ایمنی هستند نیز بیشتر مستعد ابتلا به بیماری گریوز‌اند. بیماری‌های مرتبط با بیماری گریوز شامل موارد زیر می‌شود:

آرتریت روماتوئید

بیماری که بر مفاصل و گاهی بر سایر سیستم‌های بدن اثر می‌گذارد.

کم خونی کُشنده

عارضه‌ای که در اثر کمبود ویتامین B۱۲ روی می‌دهد.

لوپوس

یک اختلال خود ایمنی مزمن و بلند مدت که بر بسیاری از قسمت‌های بدن اثر می‌گذارد.

بیماری آدیسون

یک اختلال هورمونی.

بیماری سلیاک

یک اختلال گوارشی.

ویتیلیگو یا لک و پیس

اختلالی که در آن، پوست برخی از قسمت‌های بدن فاقد رنگدانه می‌باشد.

دیابت نوع اول .4

عوارض بیماری گریوز

عوارض بیماری گریوز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

مشکلات در بارداری

عوارض احتمالی بیماری گریوز در دوران بارداری شامل سقط جنین، زایمان زودرس، اختلال عملکرد جنین تیروئید، رشد جنین ضعیف، نارسایی قلبی مادر و پره اکلامپسی است. پره اکلامپسی یک مشکل در دوران بارداری است که منجر به فشارخون بالا و سایر علائم و نشانه‌های جدی می‌شود.

اختلالات قلبی و عروقی

اگر این بیماری درمان‌نشده باقی بماند، می‌تواند منجر به اختلالات ریتم قلب، تغییر ساختار و عملکرد ماهیچه‌های قلب و عدم توانایی قلب برای پمپ خون کافی در بدن (نارسایی احتقانی قلب) شود.

طوفان تیروئیدی

یک عارضه ناخوشایند اما تهدیدکننده زندگی بیماری گریوز، طوفان تیروئیدی است که همچنین به‌عنوان پرکاری تیروئید تسریع‌کننده یا بحران تیروتوکسی شناخته می‌شود. احتمال بیشتر وجود دارد که پرکاری تیروئید شدید درمان نشود یا درمان نگردد.

افزایش ناگهانی و شدید هورمون‌های تیروئید می‌تواند اثرات متعددی ازجمله تب، عرق فراوان، استفراغ، اسهال، دلیریم (هذیان –سرسام)، ضعف شدید، تشنج، ضربان قلب نا منظم، زردی پوست و چشم (یرقان)، فشارخون پایین شدید و کاما و طوفان تیروئید که درنتیجه نیاز به مراقبت‌های اورژانس را در پی داشته باشد.

استخوان‌های شکننده

هیپرتیروئیدیسم بدون درمان همچنین می‌تواند به عارضه استخوان‌های ضعیف و شکننده (پوکی استخوان) منجر شود. استحکام استخوان‌های شما به میزان کافی بستگی به میزان کلسیم و دیگر مواد معدنی موجود در آن دارد. وجود بیش‌ ازحد هورمون تیروئید با توانایی بدن شما در ترکیب کلسیم در استخوان‌های شما تأثیر می‌گذارد.3

درمان بیماری گریوز

درمان بر دو هدف تمرکز دارد: تسریع در بهبود علائم هیپوتیروئید و کاهش تولید تیروئید از هورمون تیروئید.

علائم تپش قلب، افزایش ضربان قلب، لرزش و نگرانی با داروهای بتا بلاکر مانند پروپرانول (Inderal) درمان می‌شوند. برای اضطراب و بی‌خوابی، پزشک ممکن است دیازپام (والیم)، لورازپام (Ativan) یا یک دارو مشابه را تجویز کند.

برای جلوگیری از تولید بیش‌ازحد هورمون تیروئید، سه درمان احتمالی وجود دارد: داروهای ضد تیروئید، ید رادیواکتیو و جراحی.

بیماری گریوز اغلب با داروهای ضد تیروئید متی مازول (Tapazole، نسخه‌های عمومی) درمان می‌شود. متی مازول تشکیل هورمون‌های تیروئید را مسدود می‌کند. یکی دیگر از داروهای ضد تیروئید که propylthiouracil نامیده می‌شود نیز موجود است.

بااین‌حال، فقط باید در بیمارانی که نمی‌توانند متی مازول را تحمل کنند و در زنان که فقط قبل و در طول سه‌ماهه اول بارداری تحمل کنند استفاده شود.

هنگامی‌که سطح هورمون تیروئید به حد طبیعی برسد، شما و پزشک شما می‌توانند تصمیم بگیرید که آیا مصرف داروهای ضد تیروئید را به‌صورت روزانه ادامه یا درمان ید رادیواکتیو را انتخاب کنید.

ید رادیواکتیو از طریق خوراکی می‌شود. اکثر متخصصان توصیه می‌کنند که به‌اندازه کافی دوز برای جلوگیری کامل از تولید تیروئید تجویز شود. پس‌ازآن شما باید روزانه برای بقیه زندگی خود داروهای تیروئیدی را مصرف کنید.

ازآنجاکه افراد مبتلابه درمان ید رادیواکتیو موقتاً مقدار کمی از ید رادیواکتیو را در تیروئید خود ذخیره می‌کنند، آن‌ها باید چندین روز پس از درمان از تماس طولانی‌مدت با زنان باردار و کودکان جلوگیری کنند. ید رادیواکتیو در شیر مادر ترشح می‌شود و اگر زنان این درمان را انتخاب کنند، باید شیردهی کودک خود را متوقف کنند.

جراحی برای بیماری گریوز امروز به‌ندرت انجام می‌شود. بااین‌حال، افرادی که غده بسیار بزرگی دارند احتمال مؤثر داروهای ضد تیروئید و یا ید رادیواکتیو برای رفع مشکل آن‌ها کم است و در اکثر موارد غده تیروئید باید توسط جراحی برداشته شود (تیروئیدکتومی زیر جلدی).

بیماران مبتلا به علائم چشم بیماری گریوز ممکن است قطره‌های چشمی را برای نگه‌داشتن چشم به‌صورت مرطوب و عینک برای محافظت از چشم‌ها در مقابل نور خورشید، باد و گردوغبار استفاده کنند. در افراد مبتلا به علائم شدید چشمی، داروهای گلوکوکورتیکوئید ممکن است به‌تنهایی یا همراه با پرتودرمانی برای درمان عضلاتی که وظیفه کنترل حرکات چشم را دارند مورداستفاده قرار گیرند. علائم پوستی بیماری گریوز را می‌توان با کرم‌های گلوکوکورتیکوئید و پماد درمان کرد.3

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.beytoote.com
3.www.redmag.ir
4.www.bartarinha.ir