حس طعم فلز در دهان

چرا گاهی اوقات در دهانمان طعم فلز احساس می کنیم؟ این مزه چگونه در دهان ایجاد می شود؟ رعایت نکردن بهداشت دهان و مشکلات کلیوی و کبدی می توانند عامل این وضعیت در دهان باشند.

شاید کمی عجیب به نظر بیاید، اما احساس طعم فلز در دهان امری رایج است و می توان آن را به مشکلات مختلفی در سلامتی ارتباط داد. گاهی به دلیل بروز مشکلاتی در کلیه ها یا کبد و غیره دهان مزه فلز می دهد.

مدت زمان و یا شدت و ضعف این مزه در دهان نیز به علت آن بستگی دارد. این مشکل گاهی به دلیل مشکلات مختلف پیشرفت می کند و حتی ممکن است به از بین رفتن کامل اشتها منجر شود. بنابراین نباید منتظر ماند تا زمان مشکل را برطرف کند. در این مواقع لازم است که به پزشک مراجعه شود تا علت اصلی مشکل قبل از پیچیده شدن آن تشخیص داده شود.1

علت مزه فلز دهان در افراد مختلف چه می تواند باشد؟

این مزه ی آزاردهنده در دهان علل متعددی دارد که شامل:

1. داروها

اختلال در درک طعم و مزه عارضه جانبی متداولی از مصرف برخی داروها مانند:

آنتی بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین (بیاکسین) یا مترونیدازول (فلاجیل)

دارو های فشار خون مانند کاپتوپریل ( کاپوتن)

دارو های گلوکوم مانند متازولامید ( نپتازان)

دارو های پوکی استخوان

دارو های شیمی درمانی و پرتودرمانی

طبق گزارش انجمن سرطان، انواعی از شیمی درمانی و پرتودرمانی می توانند سبب ایجاد طعم فلز در دهان شوند که این عارضه جانبی را دهان شیمیایی نیز می نامند.

مطالعات نشان می دهد که مصرف برخی مکمل های ویتامین مانند ویتامین D و روی می توانند در جلوگیری از نابه هنجاری چشایی در افرادی که تحت شیمی درمانی یا پرتو درمانی قرار دارند کمک کند. این امر همچنین نشان می دهد که کمبود برخی ویتامین ها سبب ایجاد این مشکل خواهد شد.

2. مشکلات سینوسی

درک طعم و مزه با حس بویایی ارتباط تنگاتنگی دارد. هنگامی که حس بویایی از حالت طبیعی خارج شود می تواند در درک طعم و مزه نیز تداخل ایجاد کند. مشکلات سینوسی یک علت شایع طعم فلز در دهان می باشد که می تواند نتیجه یه سرماخوردگی های رایج، عفونت های سینوسی یا سایر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی باشد.

3. اختلالات سیستم عصبی مرکزی

سیستم عصبی مرکزی پیام هایی را به بدن ارسال می کند از جمله پیام هایی در مورد طعم و مزه که اختلال در این سیستم به دنبال سکته مغزی و فلج بِل میتواند سبب نابه هنجاری چشایی شود.

4. بارداری

برخی از خانم های باردار از احساس طعم فلز در دهان به خصوص در اوایل بارداری گزارش می دهند. علت آن نیز ناشناخته است اما برخی بر این باورند که این امر ناشی از تغییرات هورمونی است که در اوایل بارداری رخ می دهد. برخی دیگر نیز به افزایش حس بویایی که در این دوران شایع است اشاره کرده اند.

5. حساسیت غذایی

طعم فلز در دهان به عنوان علامتی از برخی حساسیت های غذایی شناخته شده است. اگر پس از خوردن غذا هایی چون صدف خوراکی و آجیل های درختی طعم نا به هنجاری را تجربه کردید ممکن است آلرژی غذایی داشته باشید. چنان چه حس می کنید به این نابه هنجاری مبتلا شده اید به پزشک مراجعه کنید.

6. جراحی گوش میانی و شیپور استاش

جراحی گوش میانی و شیپور استاش اغلب به دلیل عفونت های مزمن گوش یا التهاب گوش میانی انجام می شود. گاهی اوقات طناب صماخی گوش ساختاری نزدیک به گوش داخلی دارد که باعث کنترل طعم در دوسوم انتهایی زبان می شود، اگر این قسمت حین جراحی آسیب ببیند ممکن است که سبب نا به هنجاری چشایی شود.

7. مراقبت ضعیف از دهان و دندان

مراقبت نادرست از دهان و دندان نیز می تواند سبب نابه هنجاری چشایی شود. نظافت منظم دهان و دندان، استفاده از نخ دندان، پرکردن حفره های دندانی و درمان پوسیدگی ها خطر ابتلا به نابه هنجاری چشایی را کاهش می دهد.2

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر در کنار خستگی طعم فلزی را تجربه کرده اید، بهتر است برای تشخیص صحیح به پزشک مراجعه کنید. علت آن اغلب جدی نیست و ممکن است به سادگی آلرژی یا عارضه جانبی دارو باشد.

با این حال، در برخی موارد، این علائم در کنارهم می تواند نشانه هشدار زودرس یک مشکل جدی تر مانند نارسایی کلیه یا COVID-19 باشد.

پزشک اغلب شما را به یک متخصص گوش و حلق و بینی که به عنوان پزشک گوش، حلق و بینی نیز شناخته می شود، ارجاع می دهد. یک متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است برای کمک به تعیین علت و میزان اختلال چشایی آزمایش چشایی را انجام دهد. آزمایش های چشایی پاسخ فرد به مواد شیمیایی مختلف را اندازه گیری می کند. پزشک همچنین ممکن است برای تصویربرداری از سینوس ها، مطالعات تصویربرداری را تجویز کند.

از بین رفتن طعم و مزه می تواند یک مسئله جدی باشد. طعم و مزه برای شناسایی غذاهای فاسد مهم است. همچنین به شما کمک می کند بعد از غذا احساس سیری کنید. طعم تحریف شده می تواند منجر به سوء تغذیه، کاهش وزن، افزایش وزن یا افسردگی شود.

برای کسانی که باید به بعضی از رژیم های غذایی مانند افراد دیابتی پایبند باشند، طعم و مزه تحریف شده می تواند خوردن غذاهای مورد نیاز را به چالش بکشد. همچنین می تواند نشانه هشدار دهنده برخی بیماری ها از جمله پارکینسون یا آلزایمر باشد.3

علت طعم فلز دردهان چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص علت طعم فلز دردهان پزشک احتمالاً سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد سایر علائم احتمالی سوالاتی را می پرسد. اگر وی مشکوک به کمبود تغذیه ای یا بیماری زمینه ای دیگری باشد ممکن است آزمایش خون را تجویز کند.3

درمان طعم فلز در دهان

دهان تان را با آب نمک شستشو دهید

نمک خواص ضدالتهابی دارد و استفاده از آب نمک به عنوان شستشو دهنده دهان می تواند به درمان لثه ها و از بین بردن باکتری های دهان کمک زیادی بکند. نمک باعث از بین بردن بقایای غذا در بین دندان ها شده و همچنین التهاب دهان را از بین می برد و باعث باز شدن بینی می شود. بنابراین توصیه می شود با آب نمک غرغره کنید و بینی تان را نیز شستشو دهید.

مرکبات مصرف کنید

مصرف مرکبات باعث تحریک ترشح بزاق شده و کمک می کند تا این مزه فلز در دهان تسکین پیدا کند. اگر با این مشکل مواجه هستید بهتر است مصرف پرتقال، لیموترش و گریپ فروت و غیره را افزایش دهید.

دقت در رعایت بهداشت دهان و دندان

توصیه می شود که روزانه دو تا سه مرتبه دندان ها و روی زبان را مسواک بزنید و از دهانشویه بدون الکل استفاده کنید تا تمام میکروب ها به خوبی از بین بروند. همچنین می توانید مقدار کمی جوش شیرین و نمک روی مسواک تان بزنید تا میکروب ها نابود شوند.

به درستی آب بدن تان را تامین کنید

روزانه بین 7 تا 8 لیوان آب بنوشید تا بدن تان از داخل تمیز بماند و آب مورد نیازش تامین شود. با این کار علاوه بر خشک شدن زبان مشکل مزه فلز نیز تاحدودی برطرف می شود.

از آبنبات استفاده کنید

مصرف برخی آبنبات ها با طعم نعنا، اکالیپتوس یا شیرین بیان می تواند باعث بهبود مزه فلز شده و همچنین به افزایش بهداشت دهان کمک کند. البته می توانید به هل یا چوب میخک نیز اعتماد کنید. در مواقعی که دهان مزه ناخوشایند فلز می دهد می توانید با جویدن هل یا چوب میخک در بین روز دهان خود را خنک و تازه کنید. این کار باعث از بین بردن بوی بد دهان نیز می شود.1

پینوشتها
1.www.hidoctor.ir
2.www.namnak.com
3.www.pezeshket.com