سرطان رکتال

سرطان رکتال هنگامی اتفاق میفتد که DNA سلول های سالم در روده دچار خطاها یا جهش هایی شوند. راست روده یا رکتال، آخرین قسمت روده بزرگ است و در انتهای قسمت پایانی روده بزرگ شروع می شود و با رسیدن به گذرگاه کوتاه و باریک منتهی به مقعد پایان می یابد.

در حالی که سرطان های روده و راست روده از بسیاری جهات مشابه هستند، اما درمان آنها کاملاً متفاوت است زیرا روده در یک فضای تنگ قرار دارد و به سختی از سایر ارگان ها و ساختارهای موجود در حفره لگن جدا می شود. در نتیجه، برداشتن کامل جراحی از سرطان رکتوم چالش برانگیز و بسیار پیچیده است.

درمان های جانبی اغلب قبل یا بعد از عمل یا هر دو لازم است تا احتمال بازگشت سرطان دوباره کاهش یابد. در گذشته، پیش آگهی طولانی مدت برای افرادی که مبتلا به سرطان رکتوم بودند، حتی پس از درمان های زیاد، غیر طبیعی بود. به لطف پیشرفت های درمانی طی 30 سال گذشته، اکنون سرطان رکتوم در بسیاری از موارد قابل درمان است.1

علت سرطان رکتال

سرطان رکتال هنگامی اتفاق میفتد که DNA سلول های سالم در روده دچار خطاها یا جهش هایی شوند. در بیشتر موارد، علت این خطاها ناشناخته است.

جهش های ژن ارثی

در برخی خانواده ها، جهش های ژن منتقل شده از والدین به فرزندان، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد. این جهش ها تنها در درصد کمی از سرطان های رکتوم نقش دارند. بعضی از ژن های مرتبط با سرطان رکتوم خطر ابتلا به بیماری را در فرد افزایش می دهند، اما این امر اجتناب ناپذیر نیست.

دو سندرم سرطان کولورکتال ژنتیکی به خوبی تعریف شده عبارتند از:

سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی (HNPCC

HNPCC که به آن سندرم لینچ نیز گفته می شود، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و سایر سرطان ها را افزایش می دهد. افراد مبتلا به HNPCC ممکن است قبل از 50 سالگی به سرطان روده بزرگ مبتلا شوند.

پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی FAP

FAP نوعی اختلال نادر است که باعث می شود هزاران پولیپ در بافت داخلی روده بزرگ و راست روده ایجاد شود. افراد مبتلا به FAP بدون درمان خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ یا راست روده را قبل از 40 سالگی افزایش می دهند. FAP، HNPCC و سایر سندرم های سرطان کولورکتال ارثی نادر می توانند از طریق آزمایش ژنتیکی شناسایی شوند.1

علائم سرطان رکتال

علائم ابتلا به این بیماری تا حد زیادی شبیه مشکلات گوارشی یا بواسیر یا شقاق می باشد. دقت شود که این علائم بسیار نزدیک هم هستند، در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر بیمار باید فورا به پزشک مراجعه نماید:

• خونریزی از رکتوم یا مقعد

این علامت اولین و شایع ترین علامت سرطان رکتال می باشد . معمولا خونریزی از رکتوم هنگام اجابت مزاج اتفاق می افتد یا خون (ممکن است بصورت رگه های خونی باشد) روی مدفوع قابل مشاهده است.

• ملاحظه توده ای سفت در کانال مقعدی

ممکن است بیمار مبتلا به بیمار سرطان رکتال توده ای سفت در کانال مقعد خود ملاحظه نماید.

• درد

درد در ناحیه مقعد واطراف آن می تواند از علائم ابتلا به بیماری سرطان رکتال باشد.

• خارش شدید

خارش شدید ناحیه مقعد و اطراف آن نیز می تواند از علائم ابتلا به بیماری سرطان رکتال باشد.

• تغییرات در اجابت مزاج بیمار

هر گونه تغییرات در اجابت مزاج از جمله یبوست یا اسهال یا تغییرات دیگر (تغییر رنگ مدفوع، بی اختیاری و…) از علامت ابتلا به بیماری سرطان رکتال می باشد.

• نفخ و درد شکمی

• کاهش وزن ناگهانی و بدون رژیم و فعالیت بدنی

• دل پیچه مزمن

• ترشح مقعدی

ترشح مواد چسبنده و مخاطی از کانال مقعدی می تواند از علائم ابتلا به بیماری سرطان رکتال باشد.

در برخی از افراد سرطان رکتال بدون هیچ گونه علامت ایجاد می شود، یا ممکن است علائم مذکور بصورت خفیف ظاهر شود لذا توصیه می شود در صورت ملاحظه هر گونه علامت که باعث ناراحتی می شود فورا به پزشک متخصص مراجعه نمایید.2

عوامل خطر سرطان رکتال

در این بخش به بررسی عوامل خطر و علائم سرطان رکتال می پردازیم ، خصوصیات و عوامل سبک زندگی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند، عبارتند از:

سن بالاتر

اکثریت افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ و روده بزرگتر از ۵۰ سال هستند.

سندرم های ارثی

سندرم های ژنتیکی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهد.

بیماری التهابی روده

بیماریهای التهابی مزمن روده بزرگ و راست روده خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش می دهد.

سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال

اگر پدر و مادر، خواهر و برادر یا فرزند با این بیماری دارید، احتمال ابتلا شما به سرطان روده بزرگ بیشتر است.

عوامل رژیم غذایی

سرطان کولورکتال ممکن است با رژیم غذایی کم سبزیجات و پر از گوشت قرمز همراه باشد، به ویژه هنگامی که گوشت منجمد یا خوب پخته نشود.

سابقه شخصی سرطان کولورکتال یا پولیپ

اگر قبلاً مبتلا به سرطان رکتوم، سرطان روده بزرگ یا پولیپهای آدنوماتوز بوده اید، در آینده خطر بیشتری برای سرطان کولورکتال دارید.

یک سبک زندگی بی تحرک

اگر غیرفعال باشید، به احتمال زیاد به سرطان روده بزرگ مبتلا خواهید شد. فعالیت بدنی منظم ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.

دیابت

افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ که ضعیف کنترل شده و مقاومت به انسولین دارند ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.

چاقی

افرادی که چاق هستند، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و افزایش خطر مرگ ناشی از سرطان روده بزرگ یا راست روده را دارند.

سیگار کشیدن

افرادی که سیگار می کشند ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.

پرتودرمانی برای سرطان قبلی

پرتودرمانی به شکم برای معالجه سرطان های قبلی ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش دهد.3

چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود

اگر هر علامتی دال بر این سرطان وجود دارد مثل وجود خون در مدفوع، یبوست، اسهال مزمن باید بیمار به پزشک مراجعه کند. اگر هر علامتی دال بر سرطان رکتال همراه با درد شدید شکم و یا استفراغ وجود دارد، باید فورا به پزشک اطلاع داده شود.4

تشخیص

پرسیدن سوالات از بیمار

معاینه ی بیمار

ممکن است آزمایش مقعد، سیگموئیدوسکوپی و یا کولونوسکوپی، آزمایش خون، بیوپسی، تصویر برداری با اشعه ایکس، سی تی اسکن، ام آر آی و دیگر تست ها نیاز باشد.4

درمان سرطان رکتال

اشعه درمانی

شیمی درمانی

جراحی

درمان بیولوژیک با داروها

مراقبت شخصی

داشتن رژیم غذایی سالم و ورزش منظم ممکن است به بهبود وضع بیمار کمک کند. کاهش استرس با تکنیک های ریلاکسیشن مثل ورزش های تنفسی و داروها می تواند کمک کننده باشد.4

پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.ircancercenter.com
3.www.draminbahreini.ir
4.www.noskhe.com