بنای زیارتگاه، به صورت مکعب مستطیل و از جنس سنگ و ساروج است. ورودی آن در سمت غرب واقع شده و در ضلع شمالی آن، روزنه هایی به شکل مربع مستطیل جهت نور و روشنایی تعبیه شده است. داخل حیاط، پلکانی قرار دارد که به پای قاعده استوانه ای شکل گنبد منتهی می شود. گنبد، از نوع رک پله ای است. در پایین، یک قاعده مدور به شعاع دو متر ، و روی آن پنج طبقه پلکان به ارتفاع 4.75 متر قرار دارد. مرتبه های پلکانی گنبد به تناسب و ترتیب از سطح قاعده رو به سروک به تدریج از ارتفاع آنها کاسته می شود. این کاهش، نامحسوس است و ارتفاع پله آخر، 1.35 متر است.
گنبد کی کم خیز و دوازده ترک بر طبقات پلکانی قرار گرفته و روی آن، یک برج سروک به صورت میله ای شش ترک واقع شده است. سطح خارجی گنبد با کاشی های آبی رنگ مستطیل شکل پوشیده شده و در بعضی نقاط آن کاشی های زرد و سفید نیز دیده می شود. معماری این گنبد، جلوه ای از معماری سواحل خلیج فارس و مشابه گنبد دانیال نبی علیه السلام در شوش و گنبد امامزاده میر محمد حنفیه در خارگ است و تا حدودی از سبک معماری معبد سازی هند تأثیر گرفته است. تاریخ بنای این گنبد را برخی حدود ۸۲ سال برآورد کرده اند. عظمت گنبد در افق نیلگون بندر گناوه چشم گیر و جلوه خاصی دارد.
محل قبر و رواقهای متصل به آن در ضلع شرقی عمارت بنا گردیده است. مردم محل بر این باورند که صاحب قبر یعنی شاهزاده سلیمان معروف به امام زاده سلیمان، فرزند علی و از اولاد حضرت زین العابدین علی بن الحسین علیهما السلام است. قبر امام زاده سلیمان سنگ نوشته ندارد، قبلا رویش صندوقی چوبی و کنده کاری شده بوده و الآن روی آن ضریح فلزی مطلا و مشبک نصب است.
مردم محل به امام زاده سلیمان اعتقاد راسخ دارند و کراماتی هم از وی نقل می نمایند. دوستداران پیوسته به زیارتش می روند و هر هفته در بقعه اش دعای کمیل، زیارت عاشورا و دعای ندبه برگزار می کنند.
بقعه سلیمان بن علی، یکی از بقاع معتبر استان بوشهر است که به شماره ۲۰۷۶ در تاریخ ۱۳۸۷/11/11 توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در در فهرست آثار ملی ثبت شده است. کل زمین زیارتگاه، ۲۵۰۰۰ متر مربع و دارای ۱۹ باب مغازه و ۵ واحد مسکونی است.
این زیارتگاه، در حال حاضر دارای امکانات مطلوبی چون کتابخانه، آب لوله کشی، برق، کولرگازی و سرویس بهداشتی است. خادم أن الله کرم حاتمی است و به صورت هیأت امنایی اداره می گردد. گلزار شهدای بندر گناوه و قبرستان عمومی شهر در کنار همین بقعه قرار دارد.
منابع:
1. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی آبادی های کشور جمهوری اسلامی ایران، ج ۱۰۱ (گناوه)، ص ۳۵.
2. احمد اقتداری، آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و در دریای عمان، ص ۳۵ و بعد.
3. دکتر سید جعفر حمیدی، فرهنگ نامه بوشهر، ص ۹۷.
4. غلامحسین دریانورد، گناوه، ص ۴۴.
5. ایرج افشار سیستانی، نگاهی به بوشهر، ج ۱، ص ۳۲۰.
۶. ناصر زنگنه، پژوهشی در شناسایی و معرفی بقاع متبرکه استان بوشهر، ج اول، م ص ۳۰۴ و بعد.
منبع: زیارتگاه‌های استان بوشهر، دفتر سوم، غلامحسین هادی نژاد دشتی، انتشارات وثوق، چاپ اول، قم، 1388ش، صص 56-54
