آشنایی با جراحی دیسک گردنی
بیماری دیسک گردن ناشی از ناهنجاری یک یا چند دیسک – بالشتک ها – که در حدفاصل استخوان های گردن (مهره ها) قرار دارند، است. آسیب دیسک – به دلیل بیماری دژنراتیو دیسک (یا DDD) یا علت ناشناخته – می تواند به علت التهاب یا اسپاسم عضلات منجر به درد گردن شود. در موارد شدید، تحت فشار قرار گرفتن ریشه های عصب گردنی یا نخاع، ممکن است منجر به درد و بی حسی در بازوها شود.جراحی که برای بیماری دیسک گردنی انجام می شود معمولاً شامل برداشتن دیسکی است که عصب یا نخاع را تحت فشار قرار می دهد. به این جراحی دیسککتومی گفته می شود. بسته به محل دیسک، جراح می تواند ضمن بیهوشی، آن را از طریق برش کوچکی در قسمت جلو (دیسککتومی قدامی) یا پشت (دیسککتومی خلفی) گردن بردارد. میکرودیسکتومی روش مشابهی است که طی آن دیسک از طریق برش کوچکتری با استفاده از میکروسکوپ یا سایر دستگاه های بزرگنمایی برداشته می شود.
غالباً رویکردی برای پر کردن فضای باقی مانده پس از برداشتن دیسک و بازگرداندن ستون فقرات به طول اولیه انجام می شود. بیماران دو انتخاب دارند:
تعویض دیسک گردنی مصنوعی
فیوژن گردنی.1
انواع روش های جراحی دیسک گردن
بطور کلی درمان جراحی دیسک گردن توسط تکنینک های متفاوتی انجام میشود دو روش انجام متداولی که وجود دارد روش قدامی یا روش از جلو و روش خلفی و یا روش جراحی از عقب گردن میباشد. هر کدام از این روش ها در جاهای خاصی کاربرد دارد و به این صورت است که جراح انتخاب میکند با توجه به شرایط بیمار کدام مورد مناسب است.1- جراحی دیسک گردن از جلو
در برخی مواقع بیماران میبایست از جلوی گردن یا آنتریور جراحی شود و در برخی موارد لازم است بیمار از پشت جراحی یا پستریور شود.بیماراتی که جراحی دیسک گردن را از جلو انجام میدهند بیمارانی هستند که دیسک گردن بر روی ریشه عصبی فشار زیادی وارد کرده است و یا در یک یا دو قسمت بر روی نخاع فشار وارد کرده است.
در این روش جراح با انسزیون های حدود 2 تا 3 سانتی متر وارد ناحیه ی جلویی گردن میشود و بعد از جدا کردن عضلات و عروقی که در جلوی گردن قرار دارند و به راحتی با دست جدا می شوند؛ جراح به قسمت جلویی ستون فقرات میرسد و با رادیوگرافی که حین جراحی انجام میدهد محل ضایعه را مشخص میکند و سپس با کمک میکروسکوپ و با اکارتورهای فضا کاملا مشحص شده و دیسک به تدریج تخلیه میشود.
در زیر میکروسکوپ جراح لبه های معره را در بالا و پایین فِرِض میکند و استخوان هایی که بر روی نخاع و ریشه فشار وارد کرده اند را آزاد می کند و قطعلاتی که بر روی نخاع فشار وارد کرده اند خارج می شوند و فضا توسط وسیله ای به نام کیِج که از جنس های مختلف است پر می شود. گاهی دیسک های مصنوعی یا آرتیپیشیال قرار داده می شوند.
بیمار بلافاصله بعد از عمل جراحی می تواند بهبودی قابل توجهی در درد دست ها را تجربه کند و اگر اثر فشاری بر روی نخاع بود در عرض چند روز قدرت اندام های تحتانی و فوقانی افزایش می یابد.
فردای آن روز بیمار قابل ترخیص از بیمارستان است. در این روش 1 تا 3 دیسک مورد دسترسی است. این روش عارضه های کمی دارد و بسیار میتواند به بیماران کمک کند.
2- جراحی دیسک گردن از پشت
این روش برای بیمارانی عمدتا مورد استفاده قرار میگیرد که به جز دیسکوپاتی دیسک گردن، دچار تنگی کانال سرویکال یا بیماری opll شده اند.بیمار خوابانده بر روی شکم بر روی تخت قرار می گیرد و بعد از اینکه بیهوش شد به مقدار 10 سانتی متر از پشت گردن آن باز می شود.
سپس بعد از جداکردن عضلات ، لامینا و استخوان هایی که بر روی نخاع و ریشه فشار وارد کرده اند از محل به طور کامل برداشته می شوند و نخاع کاملا آزاد می شود.
اگر لازم باشد قطعه دیسک پاره که بر روری نخاع فشار وارد می کند از روی ریشه برداشته می شود. گاهی بیماران نیاز به فیوژن و یا کارگذاری پیچ و یا پیوند زدن استخوان از پشت مهره پیدا می کنند و گاهی هم نیاز پیدا نمیکنند.
24 تا 48 ساعت بعد عمل بیمار مرخص می شود. این روش برای بیمارانی مناسب است که دچار تنگی کانال نخاعی شده اند.
3- جراحی 360 درجه (جراحی همزمان)
نوع سوم جراحی های دیسک گردن که عموما سنگین تر است؛ اعمال جراحی 360 درجه و یا همزمان قدامی و خلفی است. معمولا بیماراننی که تنگی های بسیار شدید دیسک گردن دارند و نخاع سفید شده و همزمان دیسک های گردن بر روی نخاع فشار وارد میکنند، بیماران پرخطر و پر ریسکی هستند.در این موارد جراح تصمیم می گیرد علاوه بر جراحی از پشت و فیکس کردن، از جلو ی گردن نیز دیسک هارا تخلیه کند و بیمار از 360 درجه و یا از دوطرف جراحی را میپزیرد.
بهبودی این بیماران 1 تا 2 روز است و بعد از آن با تشخیص پزشک از بیمارستان مرخص می شوند. با وجود اینکه این روش جراحی پر خطر و سنگین تر از دو روش قبلی است برای بسیاری از بیماران لازم است که این کار انجام شود.2
خطرات ناشی از جراحی های دیسک گردن
اگرچه جراحی دیسک گردن رحم عموماً بی خطر است، اما با خطراتی مانند موارد زیر همراه است:عفونت
خون ریزی بیش از حد
واکنش نسبت به بیهوشی
درد مزمن گردن
آسیب به اعصاب، عروق خونی، نخاع، مری یا تارهای صوتی
عدم بهبود
ممکن است برخی از افراد پس از جراحی فیوژن گردن، با مشکلات دیسک گردنی واقع در بالا و یا پایین تر از دیسک قبلی روبرو شوند.
یک مطالعه نشان داد که حدود ۱۲٪ از بیماران به بیماری گردنی جدیدی مبتلا شدند که در طول یک دوره ۲۰ ساله پس از جراحی اول، نیاز به انجام جراحی دوم داشت. هنوز مشخص نیست که آیا دیسک مصنوعی با چنین مشکلی همراه است یا خیر.1
بهبودی بعد از جراحی دیسک گردن
معمولا چند ساعت بعد از جراحی دیسک گردن می توانید از جای خود بلند شوید و حرکت کنید احساس کمی درد در ناحیه ای که عمل جراحی انجام شده است کاملا طبیعی است.3عواملی که بر زمان بهبودی تأثیر می گذارند
عوامل متعددی وجود دارد که در میزان زمان بهبودی تاثیرگذار می باشد . وضعیت بیمار بعد از جراحی و اینکه کدام نوع عمل جراحی انجام شده است دو عامل مهم هستند که بر زمان بهبودی تأثیر می گذارند. عوامل دیگر عبارتند از:سن بیمار
افراد جوان تر دوران بهبودی را نسبت به افراد مسن تر زود تر پشت سر می گذارند.با این حال افراد جوان تر کمتر به این عارضه مبتلا می شوند.سلامتی بیمار
اگر فرد جراحی شده دارای بیماری های دیگر نیز باشد به طور کلی زمان بهبود افزایش می یا بد. مواردی مانند استعمال سیگار ، اضافه وزن ، نوشیدن الکل و ابتلا به بیماریهای مزمن همه تأثیر منفی بر بهبود زخم ها دارند.سبک زندگی بیمار
کسانی که یک سبک زندگی فعال را پشت سر می گذارند و به طور منظم درگیر فعالیت های بدنی سالم هستند ، به سرعت بهبود می یابند. در نتیجه افراد ورزش کار معمولا این دوره را به راحتی پشت سر می گذارند.3پینوشتها
1.www.darmankade.com
2.www.drabdolhoseinpour.com
3.www.drghorbanimoghadam.com