اگر شما هم جزو افرادی هستید که به تازگی عمل جراحی پیش رو داشته اید و روی بدنتان هنوز بخیه دارید بهتر است حقایقی را درباره مراقبت آن بخه ها بدانید. بخیه اصولی ترین روش برای مراقبت از زخم می باشد، ولی به نظر شما آیا خود بخیه ها هم به مراقبت نیاز ندارند؟! اگر چه بخیه یک فرآیند مراقبت از زخم به حساب می آید، اما خود بخیه هم به مراقبت زیادی نیاز دارد. بعضی افراد فکر می کنند همین که بخیه ها روی زخم قرار گرفته اند کافی می باشد و دیگر احتیاجی به مراقبت های بعدی نیست. ولی این فکر کاملاً اشتباه می باشد. توجه داشته باشید که که زخم ها و حتی بخیه ها پس از عمل جراحی احتیاج به مراقبت های ویژه دارند.

بخیه چیست؟

اگر بخواهیم بخیه را تحت عنوان یک مثال برای شما تشریح کنیم میتوانیم بگوییم که بخیه ها همانند دوخت های روی لباس ها هستند که قسمت های مختلف را به هم وصل میکنند. بخیه‌ ها از جنس‌ های متعددی نظیر نایلون یا ابریشم ساخته میشوند. برخی از بخیه‌ ها جذبی هستند و خود به‌ خود حل می‌ شوند، همانند بخیه‌ هایی که درون دهان به کار می‌ روند. برخی دیگر هم باید کشیده شوند. بخیه‌ ها نقش بسزایی دارند، چرا که سبب کاهش احتمال خونریزی و عفونت و کاهش جای زخم میشوند.

انواع بخیه

بخیه عادی

پس از بهتر شدن وضعیت زخم، پزشک یا پرستار باید آنها را بکشد.

بخیه جذبی

بدن این بخیه ها را جذبشان می‌ کند و احتیاجی به کشیده‌ شدن ندارند. این بخیه‌ ها برای زخم‌ های زیر سطح پوست بسیار کارآمد هستند.

نشانه‌ های عفونت بخیه

در زمان مراقبت از بخیه، به این علائم دقت کنید تا سریع متوجه عفونت بخه ها شوید:

درد رو به افزایش؛

قرمزی اطراف زخم که خوب نمیشود هر روز بدتر می‌ گردد؛

خط قرمزی که از زخم به‌ سمت بالا رفته است؛

التهاب؛

ترشحات چرکی یا خونریزی؛

بوی نامطبوع از ناحیه بخیه؛

تب.

با دیدن این علائم عفونت باید هرچه سریع تر با پزشک خود تماس بگیرید و یا نزد پزشک مراجعه کرده تا درمان شوید.

نحوه مراقبت از بخیه

1. هرگز بخیه را خیس نکنید

یکی از اصولی ترین کارهایی که برای مراقبت از بخیه باید انجام دهید این است که بخیه را همیشه خشک نگه دارید. علی الخصوص در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی به هیچ عنوان نباید اجازه دهید که به محل بخیه ها آب بخورد. خیس شدن بخیه ها، سبب کند شدن بهبود زخم ها میگردد. اما پس از ۲۴ ساعت، در صورت لزوم می توانید یک دوش کوتاه مدت بگیرید. البته توجه داشته باشید که بلافاصله پس از خیس شدن بخیه ها، آن ها را با یک دستمال تمیز، خشک کنید. تا وقتی که بخیه ها برداشته نشده اند، به هیچ عنوان شنا نکنید. به یاد داشته باشید تنها از پماد ها و کرم هایی استفاده کنید که پزشک توصیه کرده است. ممکن است سایر کرم های متفرقه به بخیه ها آسیب برسانند و موجب ایجاد مشکل در روند بهبود زخم شوند.

2. بخیه را تمیز و به دور از هر گونه آسیب نگه دارید

یکی دیگر از اصول نگه داری از بخیه ها تمیز نگه داشتن آنها می باشد. بخیه ها در ارتباط مستقیم با پوست و محل زخم می باشند. اگر در مراقبت از بخیه دقت نکنید و آنها را تمیز نگه ندارید ، ممکن است سبب عفونی شدن زخم شوند. نفوذ عفونت به داخل زخم، موجب ایجاد اختلال در بهبود زخم میگردد. از علائم عفونی شدن زخم میتوان به مواردی همچون: تب، قرمزی و تورم محل زخم، درد و ترشحات چرکین اشاره کرد. اگر این علائم را مشاهده کردید فورا به اورژانس مراجعه کنید. افزون بر این مراقب ت ها باید دقت کنید تا فعالیت های شدید انجام ندهید. فعالیت های شدیدسبب به جدا شدن بخیه ها میشوند. جدا شدن بخیه ها یکی از موارد دردسر ساز بوده و احتیاج به مراجعه مجدد به پزشک مربوطه را دارد. هم چنین این امر میتواند تاثیر بسزایی در کاهش روند بهبود زخم داشته باشد. با توجه به نکات بالا مراقبت از بخیه ها را جدی بگیرید تا دچار عفونت و آسیب های دیگر در این زمینه نشوید.

نحوه مراقبت از منگنه بخیه

منگنه‌ های پزشکی از فلز ویژه ای درست شده‌ اند و با منگنه‌ های عادی کاغذ تفاوت بسیاری دارند. برای مراقبت از بخیه منگنه باید این اقدامات زیر را انجام دهید:

1. ناحیه بخیه زده شده را ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از اعمال منگنه کاملا خشک نگه دارید.

2. بعد از ۴۸ ساعت، می‌ توانید ناحیه منگنه شده را به‌ آرامی ۱ یا ۲ بار در روز بشویید. برای این امر باید از آب خنک و صابون استفاده کنید. ناحیه را تا جایی که می‌ توانید نزدیک به منگنه تمیز کنید، ولی از شستن یا مالیدن مستقیم منگنه‌ ها حتما خودداری فرمایید.

3. با ضربه‌ های آرام دستمال کاغذی ناحیه را خشک کنید و روی این ناحیه دستمال نکشید. بهتر است دستمال با منگنه‌ ها تماس نیابد.

4. اگر روی منگنه‌ ها با پانسمان گرفته شده بود، آن را طبق دستور پزشک با بانداژ تمیز و آنتی‌ بیوتیک را جایگزین کنید. درباره زمان کشیدن منگنه‌ ها حتما با پزشک خود مشورت کنید.

کشیدن بخیه

برای کشیدن بخیه ها باید به دو نکته توجه کنید: به نوع زخم و مکان آن. معمولا بخیه‌ هایی که بر روی مفاصلی نظیر زانو یا آرنج زده شده اند باید مدت بیشتری در این نواحی باقی بمانند. نحوه کشیدن بخیه ها به این صورت است که پزشک یا پرستار مربوطه بخیه را از ناحیه گره می‌ برد و سپس نخ کوچک را بیرون می‌ کشد. شاید در زمان انجام این کار کششی احساس کنید، اما نباید خیلی دردناک باشد.

بخیه‌ های سر عموما باید ۳ تا ۵ روز بعد کشیده شوند؛

اگر بخیه‌‌ها روی مفاصل زانو یا آرنج باشند باید بعد از ۱۰ تا ۱۴ روز کشیده شوند؛

بخیه‌ های دیگر قسمت‌ های بدن معمولا به ۷ تا ۱۰ روز زمان احتایج دارند.

کم‌ کردن جای بخیه

شاید پس از جراحی و زدن بخیه ها نگران باقی‌ ماندن جای زخم پس از کشیدن بخیه‌ ها باشید. ولی میتواند با رعایت اصول زیر جای بخیه ها را محو کنید:

دور نگه‌داشتن زخم از نور مستقیم خورشید

احتمال تغییر رنگ پوست آسیب‌ دیده تا ۶ ماه بعد از جراحت بیشتر می باشد. همه سعی خود را بکنید تا این ناحیه را با کلاه یا لباسس بپوشانید. هم چنین می‌ توانید از ضد آفتاب برای کمک کردن میزان تیرگی زخم استفاده کنید، اما تا ۲ هفته بعد از التیام زخم نباید این کار را انجام دهید.

بالا نگه‌ داشتن زخم

به این نکته توجه کنید که تاجایی که میتوانید زخم خود را بالاتر از سطح قلب نگه دارید. این امر سبب کاهش التهاب و درد میشود. برای این منظور می‌ توانید از بالش یا پتو استفاده کنید.

استفاده از ژل یا ورقه‌ های سیلیکونی

میتوانید از محصولات دارای سیلیکون به مدت حداقل ۱۲ ساعت در روز استفاده کنید، چرا که این کار سبب نرم‌ شدن زخم‌ها و بهبود رنگ آنها می‌ شود. ولی برای انجام این کار بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

استفاده از عصاره پیاز

هم میتوانید از عصاره پیاز استفاده کنید و هم ممکن است پزشک‌ کرم‌ هایی دارای این عصاره را به شما معرفی کند.

ماساژ

شما میتوانید برای کاهش جای بخیه از ماساژ کمک بگیرید به طوری که با انگشت‌ های خود زخم را دورانی و با فشار ملایم ماساژ دهید. این امر سبب نرم‌ شدن زخم و صاف‌ شدن سریع آن میگردد.

منبع: راسخون