کرم حلزون و کرم پلنگ قابل اعتماد نيست

گفتگو با دکتر حسين طباطبايي، متخصص پوست و مو
«کرم حلزون، عصاره آلوورا: فقط با يک تلفن، در منزل شما تحويل داده مي‌شوند.» خيلي‌ها در آرزوي پوستي شفاف‌تر، پول‌هاي هنگفتي براي اين‌گونه تبليغات مي‌پردازند که نتيجه‌اي نيز در پي ندارند. برخي‌ها هم نسخه‌اي پوستي را از پزشک مي‌گيرند ولي به جاي بهتر شدن پوست‌شان، عوارض شديدتري را تجربه مي‌کنند. فقط داشتن يک نسخه پوست و يا پماد و يا کرم پوستي مهم نيست، شما بايد روش صحيح استفاده از آن را بدانيد. دکتر طباطبايي، متخصص پوست و مو، و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، اصول استفاده درست از نسخه‌ها، پمادها و کرم‌هاي پوستي را به شما آموزش مي‌دهد.

آقاي دکتر، آيا کرم حلزون که اينجا و آنجا تبليغ مي‌شود واقعاً براي پوست معجزه مي‌کنند؟
 

متأسفانه شبکه‌هاي ماهواره‌اي فارسي زبان خارج از کشور از طريق تبليغات مکرر و مداوم موجب فريب مردم مي‌شوند. اين محصولات غيرمعتبر و فاقد تاييديه از مراجع ذي‌صلاح بهداشتي کشور سازنده هستند و در ايران با تبليغات فراوان، خارج از سيستم توزيع دارو و محصولات بهداشتي و فقط از طريق يک شماره موبايل به فروش مي‌رسند. متأسفانه کساني‌که اين کرم‌ها را مي‌خرند، پس از مصرف نه تنها نتيجه‌اي نمي‌گيرند بلکه براي رفع عوارض نامناسب آنها روي پوست‌شان، راهي مطب پزشک متخصص پوست مي‌شوند. چون فرد فروشنده در ايران ناشناس است، به سرعت شماره موبايل خود را تغيير مي‌دهد که قابل تعقيب قضايي نيست. من خودم به عنوان متخصص پوست تاکنون در مجلات معتبر اين رشته، نامي از اين کرم حلزون نديده‌ام و اين از همان محصولات غيرمعتبر است.

آرايشگاه‌ها چطور؟ در تبليغ برخي آرايشگاه‌ها مي‌خوانيم «خدمات پوستي زير نظر پزشک» و يا بسياري از پزشکان عمومي براي بيماران نسخه‌هاي پوستي مي‌نويسند. براي خدمات زيبايي و درماني پوست بايد به چه کلينيکي و با چه استانداردهايي مراجعه کرد؟
 

پزشکي که پس از گذراندن دوره پزشکي عمومي و گذراندن دوره چهار ساله تخصص پوست و مو، به عنوان «متخصص بيماري‌هاي پوست و مو» شروع به طبابت مي‌کند، بهترين فردي است که افراد براي درمان بيماري‌هاي پوست و موهاي خود مي‌توانند به او مراجعه کنند. پزشکان عمومي به‌طور معمول‌ در دوره پزشکي عمومي خود تنها يک ماه را در بخش پوست مي‌گذرانند. بنابراين نمي‌توانند مانند متخصص پوست، موارد مشکل و پيچيده بيماري‌هاي پوستي را تشخيص دهند. پزشکان عمومي به‌طور معمول مي‌توانند درمان بيماري‌هاي ساده‌تري پوستي مانند عفونت‌ها و درماتوزهاي شايع پوستي را انجام دهند ولي در بيماري‌هاي پيشرفته‌تر پوستي بايد حتماً به متخصص پوست مراجعه کرد.
پزشکان عمومي برابر مقررات سازمان نظام پزشکي مجازند سه رشته را بدون ذکر کلمه «متخصص» در سر نسخه و يا تابلو خود بنويسند. بنابراين پزشکاني که بدون ذکر کلمه متخصص، در تابلو خود نوشته‌اند «بيماري‌هاي پوست و مو و زيبايي» پزشک عمومي هستند نه متخصص. فراموش نکنيد پزشکاني که در مطب يا کلينيک به اندازه کافي بيمار دارند، به طبابت در محل‌هاي غيرمجاز مانند آرايشگاه‌ها نياز ندارند.

خوب اگر يک نسخه پوست و يا پماد پوستي براي يکي مفيد بود، ديگري هم مي‌تواند از آن استفاده کند؟
 

خير. هر بيمار بايد جداگانه معاينه و نسخه مناسب براي او نوشته شود. ممکن است نسخه فردي براي بيمار ديگر هم مفيد باشد ولي احتمال اينکه علايم را بدتر کند و عوارض جدي ايجاد کند نيز وجود دارد. چون عوامل زمينه‌اي مانند ژنتيک افراد، بيماري‌هاي که تاکنون به آن مبتلا شده‌اند، جنسيت بيمار، سن، محل زندگي و شرايط جغرافيايي محل زندگي، نوع شغل، عادات غذايي و انتظارهاي بيماران با هم متفاوت است، پزشکان توصيه مي‌کنند که بدون تجويز پزشک، از نسخه بيمار ديگر استفاده نکنيد.

درباره تکرار يک نسخه پوستي چطور؟
 

اگر شما بخواهيد يک نسخه پزشکي پوست را تکرار کنيد بايد پزشک‌تان آن را توصيه کند؛ آن هم براي مدت معيني. در اين موارد در نسخه قيد مي‌شود. براي مثال، شش ماه يا يک‌سال از اين داروها استفاده کنيد. اگر به پزشک‌تان دسترسي حضوري نداريد، دست کم تلفني اجازه تکرار نسخه‌تان را از او بگيريد. گاهي تکرار خود سرانه نسخه‌ها، موجب عوارض پوستي شديدي مي‌شود.

آقاي دکتر درباره مراقبت‌هاي پس از ماليدن کرم‌هاي پوستي چه‌طور؟ مي‌توان با آنها زير تابش نورخورشيد رفت؟ از مخاط‌ها مانند چشم يا دهان چگونه حفاظت کنيم؟
 

اول اينکه پيش از مصرف کرم‌هاي پوستي، سطح پوست را از مواد آلاينده و ساير کرم‌هاي آرايشي استفاده شده پاک کنيد. دوم اينکه بعضي از اين کرم‌ها را نبايد دور سوراخ‌هاي طبيعي صورت مانند چشم و يا دهان ماليد، که اين نکته را پزشک معالج به شما توضيح خواهد داد و روي کرم‌هاي استاندارد نيز نوشته شده است. نکته سوم، ضخامت کرم ماليدني است.
اگر اين ضخامت کمتر يا بيشتر از ميزان مفيد باشد، اثر آن کاهش مي‌يابد. البته کرم‌هاي آرايشي و بهداشتي صدمه چنداني ندارند ولي کرم‌هاي دارويي اغلب بايد نازک ماليده شوند.

پس بايد پيش از مصرف کرم يا پمادي پوستي، از پزشک درباره مصرف آن سوال کنيم. حال چه سوالاتي را بپرسيم؟
 

پزشکان متخصص پوست، نقش اساسي در آموزش بيماران درباره چگونگي مصرف کرم‌هاي پوستي بر عهده دارد. چگونگي مصرف کرم، روش ماليدن کرم، مقدار صحيح مصرف آن، آثار مثبت و عوارض احتمالي کرم، از مواردي است که بايد از پزشک‌تان سوال کنيد. البته اطلاعات دارويي مهمي هم در بروشور داخل قوطي کرم‌ها وجود دارد که حتماً آن را پيش از مصرف کرم مطالعه کنيد.

برخي از داروخانه اگر يک داروي کورتوني موجود در نسخه پوستي را نداشته باشند، داروي کورتوني ديگري به بيمار مي‌دهند. اين کار درست است؟
 

به هيچ وجه. کورتون‌هاي ماليدني از قدرت بسيار کم تا قدرت بسيار بالا ساخته شده‌اند که بر اساس نوع بيماري پوستي، بايد کورتون ماليدني ويژه‌اي تجويز شود. اگر به جاي کورتون قوي، کورتون ضعيف به کار ببريم، بيماري معالجه نمي‌شود و اگر به جاي کورتون ضعيف از کرم‌ کورتوني قوي استفاده کنيم، عوارضي مانند قرمزي پوست، نازکي پوست، ترک‌خوردگي و حساسيت شديد پوستي از راه مي‌رسند. بنابراين فقط اين پزشک معالج شماست که مي‌تواند کرم پوستي کورتوني شما را تعويض کند و يا پزشک ديگري با همان تخصص پزشک نخست.

انواع كرم ها و صابون هاي خاويار، نهنگ، پلنگ، مار
 

1) اين روزها دفتر نماينده‌هاي فعال شركت‌هاي آمريكايي و لس آنجلسي با استفاده از تبليغات ماهواره‌اي فارسي زبان به معرفي محصولات خود مي پردازند. شماره تلفن‌هاي اين نوع تبليغات به خاطر پنهان‌كاري‌هاي فراوان پشت پرده مدام درحال تغيير هستند. ارسال كالاهاي پزشكي با پست و تبليغات نادرست و گسترده اين نوع كالاها، نشانه بزرگ قلابي بودن آن‌هاست. انواع كرم‌ها و صابون‌هاي خاويار، نهنگ، پلنگ، مار و نمونه‌هاي مشابه اين روزها در بسته‌هاي زيبا در بازار وجود دارند كه خيلي‌ها بابت آن از روي ناآگاهي پول‌هاي كلان مي‌پردازند. پزشكان متخصص در برابر اصرارهاي بيش از حد مراجعه‌كنندگان براي رسيدن به اوج زيبايي به آنان پاسخ منفي مي‌دهند، اما در عوض بسياري از مديران سالن‌هاي زيبايي، دايم حرف‌هاي اميدواركننده به زبان مي‌آورند. به گفته دكتر طباطبايي بيماري‌هاي ناشي از درمان‌هاي غيرعلمي پوست، در بيشتر موارد غيرقابل بازگشت است.
2) مشكل ديگر در زمينه نوشتن نسخه‌هاي پوستي است. اين كارشناس متخصص رسيدگي به پرونده شكايت‌هاي پوست و مو مي‌افزايد: «چند درصد بيماران در اين زمينه از پزشكان عمومي شكايت دارند. زيرا اين بيماران هنوز تفاوت پزشك عمومي و متخصص را به خوبي درك نكرده‌اند. آنان نمي دانند كه آوردن عنوان متخصص در تابلوي پزشكان، الزامي و نشانگر گذراندن بورد تخصصي افراد است. بنابراين تابلوي «پزشك عمومي ـ پوست ـ مو» با تابلوي متخصص پوست و مو تفاوت بسيار زيادي دارد».
3) براساس تحقيقات انجمن تخصصي پوست و موي ايران، بسياري از افراد، در اتاق‌هاي مسكوني، سالن‌هاي آرايشگري بدون پروانه و تابلو، سر و صورت مراجعه‌كنندگان را با گپ‌هاي گرم و صميمانه در مقابل دريافت مبالغ كلان، ناقص مي‌كنند. دكتر طباطبايي با اشاره به پنهاني بودن اين نوع فعاليت‌ها مي‌افزايد: «از دست رفتن ابروها، ايجاد جوشگاه‌هاي بزرگ، متلاشي شدن سلول‌هاي پوست و موارد مشابه از عوارض جدي اين نوع مراجعات غيرتخصصي است.»
منبع: http://www.salamat.com