اگر محول حال جهانيان نه قضاست

اگر محول حال جهانيان نه قضاست شاعر : انوري چرا مجاري احوال برخلاف رضاست اگر محول حال جهانيان نه قضاست بدان دليل که تدبيرهاي جمله خطاست بلي قضاست به هر نيک و بد عنان‌کش خلق يکي چنانکه در آيينه‌ي تصور ماست هزار نقش برآرد زمانه و نبود که نقش بند حوادث وراي چون و چراست کسي ز چون و چرا دم همي نيارد زد در اين سراي که کون و فساد و نشو و نماست اگر چه نقش همه امهات مي‌بندند ز خامه‌ايست که در دردست جنبش آباست تفاوتي که درين نقشها همي بيني به...

شنبه، 28 اسفند 1389

تخمین زمان مطالعه:

شعروادب دیوان اشعار انوری اشعار انوری

موارد بیشتر برای شما

اگر محول حال جهانيان نه قضاست

اگر محول حال جهانيان نه قضاست

اگر محول حال جهانيان نه قضاست

شاعر : انوري

چرا مجاري احوال برخلاف رضاست		اگر محول حال جهانيان نه قضاست
بدان دليل که تدبيرهاي جمله خطاست		بلي قضاست به هر نيک و بد عنان‌کش خلق
يکي چنانکه در آيينه‌ي تصور ماست		هزار نقش برآرد زمانه و نبود
که نقش بند حوادث وراي چون و چراست		کسي ز چون و چرا دم همي نيارد زد
در اين سراي که کون و فساد و نشو و نماست		اگر چه نقش همه امهات مي‌بندند
ز خامه‌ايست که در دردست جنبش آباست		تفاوتي که درين نقشها همي بيني
به عيش ناخوش و خوش گر رضا دهيم سزاست		به دست ما چو از اين حل و عقد چيزي نيست
که اقتضاي قضاهاي گندب خضراست		که زير گنبد خضرا چنان توان بودن
که بر طباع و مواليد والي والاست		چو در ولايت طبعيم ازو گريزي نيست
چگونه مولع آزار مردم داناست		کسي چه داند کين گوژپشت مينارنگ
نه هيچ ديده بر اسرار حکم او بيناست		نه هيچ عقل بر اشکال دور او واقف
چه گردش است که بي‌مقطع است و بي‌مبداست		چه جنبش است که بي اولست و بي‌آخر
که شرح آن به همه عمر ممکن است و رواست		مرا ز گردش اين چرخ آن شکايت نيست
به جاي من چه کز اين صدهزار گونه جفاست		زمانه را اگر اين يک جفاست بسيارست
که صحن و سقفش بي غاره‌ي زمين و سماست		چو عزم خدمت آن بارگاه ديد مرا
چو بندگان ويم قصد حضرت اعلاست		چو ديد کز پي تشريف نعمت و جاهم
که همچو حادثه گاهي نهان و گه پيداست		به دست حادثه بندي نهاد بر پايم
که پشت طاقتم از بار او هميشه دوتاست		سبک به صورت و چونان گران به قوت طبع
کراست بند بر اعضا که آن هم از اعضاست		نظر به حيله ز اعضا جدا نمي‌کندش
شنيده‌اي که کسي را به جاي پاي عصاست		عصاست پايم و در شرط آفرينش خلق
وگرچه تن سپر تيغ آفتست و بلاست		اگر چه دل هدف تير محنت است و غمست
ز دست‌بوس خداوند روزگار جداست		ز روزگار خوشست اين همه جز آنکه لبم
که در وزارت صاحب شريعت وزراست		خدايگان وزيران مشرق و مغرب
که بر سپهر کمالش سپهر کم ز سهاست		سپهر فتح ابوالفتح طاهر آن صاحب
که دين و ملت ازو جفت نصرتست وبهاست		پناه ملت و پشت هدي و ناصر دين
به خواجگان ممالک برش علو و علاست		جهان خواجگي و خواجه‌ي جهان که به جاه
هزار بند و گشاد و هزار برگ و نواست		زمانه ملکي کز کلک و خاتمش در ملک
ز تف قهرش در طبع آن استسقاست		ز بار حلمش در جرم خاک استسلام
ز عدل اوست که خار زمانه با خرماست		ز قدر اوست که تار سپهر با پودست
زمانه گفت که او خود جهان مستوفاست		قضاش گفت به دستت دهم زمام جهان
سپهر گفت که او خود به نفس خويش قضاست		قدر نمود که حکم تو بر قضا فکنم
چه جاي غمزه‌ي بيد وکرشمهاي گياست		در آن رياض که طوبي نمود سايه به خلق
چه حد خنجر هندي و نيزه‌ي بطحاست		در آن مصاف که خيل ملائکه صف زد
به زير سايه‌ي عدل اندرش رجال و نساست		به خط طاعت و فرمان درش وحوش و طيور
سخاي ابر دروغ و نوال بحر دغاست		ايا سپهر نوالي که پيش صدق سخات
به جاي دانش تو عقل گوييا شيداست		به پيش رفعت تو چرخ گوييا پست است
به روزگار بدارند و کار دست و دهاست		ايا زمانه مثالي که امر و نهي ترا
به مادح تو پر از روزگار مدح و ثناست		تو آن کسي که ز بهر ثنا و مدحت تو
به جانب تو قضا را نظر به عين رضاست		به درگه تو فلک را گذر به پاي ادب
عيال دست تو آن موجها که در درياست		عيار قدر تو آن اوجها که بر گردون
ز بهر خدمت تست آن کمر که بر جوزاست		ز شوق مجلس تست آن طرب که در زهره است
مسير امر ترا بال برق و پاي صباست		توال دست ترا موج بحر و بذل سحاب
حماد را چو نبات انتماي نشو و نماست		ز اعتدال هوايي که دولتت دارد
مگر که منبع جود تو مصدر اشياست		فلک ز جود تو سازد لطيفهاي وجود
سپهر گفت مخوانش سخي که محض سخاست		کف جواد ترا دهر خواست گفت سخي است
به ذات کل جهاني و کل او اجزاست		جهان به طبع گرايد به خدمت تو که تو
که خشم و حلم تو اصل مزاج خوف و رجاست		وجود خوف و رجا فرع خشم و حلم تواند
جهان گذشت و هنوز اندرو تن تنهاست		قضا چو ذات ترا ديد گفت اينت عجب
ترا چه باک نه ذات تو مستعد فناست		اگر فنا در هستي به گل براندايد
بقا بذات تو باقي نه ذات تو به بقاست		وگر بقا نبود در جهان ترا چه زيان
بسيط گوي زمين همچو پهنه بي‌پهناست		چه هيکلست به زير تو در که با تک او
که با رکاب تو خاکست و با عنانت هواست		تبارک‌الله از آن آب‌سير آتش‌فعل
هواش فدفد و دريا سراب و که صحراست		به وقت رفتن و طي کردن مسالک ملک
به کام او به جهان نه نشيب و نه بالاست		نشيب و بالا يکسان شمارد از پي آنک
به عالميت رساند که اندرو فرداست		جهان‌نوردي کامروزش ار برانگيزي
برش چو صورت اسبي بود که بر ديباست		سپهر اگر بدل خويش صورتي سازد
دلم قرين عذابست و ديده جفت بکاست		نه صاحبا ملکا ز آرزوي خدمت تو
که رفتنم به سرين و نشستنم به قفاست		وليک آمدنم نيست ممکن از پي آن
که راه وادي دشوار و عبره چون درياست		همي به پشت چو کشتي سفر توانم کرد
که بر تباهي حالم همين قصيده‌گو است		چنان مدان که تغافل نموده باشم از آن
که گر بگويم گويند بر تو جاي دعاست		بلي گناه بزرگ است اگرچه عذري هست
که خدمت تو کند جان زار مانده کجاست		وليکن ار بدن مرده ريگ نيست چنان
تعلقي نبود کان شعار و رسم شماست		به من جواب و سال امور ديوان را
گمان بنده چنانست کان نه نازيباست		سالکيست در اين حالتم به غايت لطف
که با گناه چنين منکرم اميد عطاست		ز غايت کرم تست يا ز خامي من
به بنده، گرچه گدايي شعريعت شعر است		بدين دقيقه که راندم گمان کديه مبر
که عمرهاست که در تف آفتاب عناست		سرم به ظل عنايت بپوش بس باشد
شبست و روز و زين هر دو ظلمتست و ضياست		هميشه تا به جهان اندرون ز دور فلک
که روز روشن اقبال تو شب اعداست		شبت هميشه ز اقبال روز روشن باد
که هرچه جز خوشي و خرمي همه سوداست		به خرمي و خوشي بگذران جهان جهان

ارسال نظر

با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.

متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.

مقالات مرتبط

در همه عالم وفاداري کجاست

در همه عالم وفاداري کجاست

شنبه، 28 اسفند 1389

خه از کجات پرسم چونست روزگارت

خه از کجات پرسم چونست روزگارت

شنبه، 28 اسفند 1389

خه‌خه به نام ايزد آن روي کيست يارب

خه‌خه به نام ايزد آن روي کيست يارب

شنبه، 28 اسفند 1389

اي از بنفشه ساخته گلبرگ را نقاب

اي از بنفشه ساخته گلبرگ را نقاب

شنبه، 28 اسفند 1389

اي غارت عشق تو جهانها

اي غارت عشق تو جهانها

شنبه، 28 اسفند 1389

جانا به جان رسيد ز عشق تو کار ما

جانا به جان رسيد ز عشق تو کار ما

شنبه، 28 اسفند 1389

از دور بديدم آن پري را

از دور بديدم آن پري را

شنبه، 28 اسفند 1389

گر باز دگرباره ببينم مگر اورا

گر باز دگرباره ببينم مگر اورا

شنبه، 28 اسفند 1389

تا بود در عشق آن دلبر گرفتاري مرا

تا بود در عشق آن دلبر گرفتاري مرا

شنبه، 28 اسفند 1389

اي کرده در جهان غم عشقت سمر مرا

اي کرده در جهان غم عشقت سمر مرا

شنبه، 28 اسفند 1389

تازه های مقالات

پاسخ های مقام معظم رهبری( دامت برکاته) به سوالات لانه‌ی جاسوسی

نماز روز عید فطر چگونه خوانده می شود؟

نرخ استثنایی تور ارزان سنگاپور

خطاهای محاسباتی رژیم صهیونیستی

آشنایى با مقام رفیع حضرت فاطمه معصومه علیها السلام

تأثیر رعایت حجاب و عفاف در ازدواج موفق

نماز روز اول ماه ربیع الاول چگونه خوانده می شود؟

نماز روز اول ماه شوال چگونه خوانده می شود؟

58 مورد از مراکز خرید استانبول برای اینکه دست پر به ایران برگردید

نماز روز اول ماه صفر چگونه خوانده می شود؟

بیشترین بازدید هفته

مهم ترین خواص هویج سیاه

نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟

پیش شماره شهر های استان تهران

چگونه تعداد پروتون‎ها، نوترون‎ها و الکترون‎ها را تشخیص دهیم؟

اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه

نحوه خواندن نماز والدین

زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان

لیست کاملی از خدایان و الهه‌های یونانی

اهل سنت چگونه نماز می خوانند؟

پیش شماره شهر های استان گیلان

موارد بیشتر برای شما

راهنمای خرید در مسقط بهترین بازارها و مراکز خرید

راهنمای خرید در مسقط بهترین بازارها و مراکز خرید

سفر به ساحل اژه؛ بلیط تهران به ازمیر

سفر به ساحل اژه؛ بلیط تهران به ازمیر

ماجرای برهنه شدن یک خانم در دانشگاه علوم و تحقیقات

ماجرای برهنه شدن یک خانم در دانشگاه علوم و تحقیقات

نسل زد و استکبار ستیزی، موافق یا مخالف

نسل زد و استکبار ستیزی، موافق یا مخالف

پاسخ های مقام معظم رهبری( دامت برکاته) به سوالات لانه‌ی جاسوسی

پاسخ های مقام معظم رهبری( دامت برکاته) به سوالات لانه‌ی جاسوسی

حکمت | وظیفه شناس باش! / استاد عالی

حکمت | وظیفه شناس باش! / استاد عالی

سردار سلامی: آمریکا را با کودتاهای ننگین در سراسر جهان می‌شناسیم

سردار سلامی: آمریکا را با کودتاهای ننگین در سراسر جهان می‌شناسیم

سردار سلامی: آمریکا نمی‌تواند ملت ما را تسلیم کند

سردار سلامی: آمریکا نمی‌تواند ملت ما را تسلیم کند

حزب‌الله خطاب به صهیونیست‌ها: "بیایید به بالا نگاه کنیم"

حزب‌الله خطاب به صهیونیست‌ها: "بیایید به بالا نگاه کنیم"

فیلم پربیننده از لحظه تخریب کنترل‌شده دکل برق فشار قوی

فیلم پربیننده از لحظه تخریب کنترل‌شده دکل برق فشار قوی

واکنش رونالدو به فریادهای «مسی مسی» هواداران الهلال در بازی با النصر

واکنش رونالدو به فریادهای «مسی مسی» هواداران الهلال در بازی با النصر

ایرانیان باستان چگونه با خط میخی بر روی لوح گلی می‌نوشتند؟

ایرانیان باستان چگونه با خط میخی بر روی لوح گلی می‌نوشتند؟

تصاویری که از تلفن همراه یکی از اعضای گروهک تروریستی جیش العدل در عملیات نیروهای امنیتی استخراج شد

تصاویری که از تلفن همراه یکی از اعضای گروهک تروریستی جیش العدل در عملیات نیروهای امنیتی استخراج شد

سرود «اینجا ایرانه» در جزیره بوموسی طنین‌انداز شد

سرود «اینجا ایرانه» در جزیره بوموسی طنین‌انداز شد

تصاویری از فوتبال بازی کردن سید حسن نصرالله

تصاویری از فوتبال بازی کردن سید حسن نصرالله