چپاول فرهنگی در عصر رضاخان

علاوه بر ددمنشی‌های رضاخان، در طول دوره حکومت او ایران دستخوش انحطاط، ویرانی، و چپاول فرهنگی گسترده‌ای نیز شد. لطمات جبران ناپذیری به میراث معماری ایران وارد شد. سی. وَن اچ. انگرت، کاردار آمریکا، گزارش...
دوشنبه، 30 ارديبهشت 1392
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
چپاول فرهنگی در عصر رضاخان
چپاول فرهنگی در عصر رضاخان






 
علاوه بر ددمنشی‌های رضاخان، در طول دوره حکومت او ایران دستخوش انحطاط، ویرانی، و چپاول فرهنگی گسترده‌ای نیز شد. لطمات جبران ناپذیری به میراث معماری ایران وارد شد. سی. وَن اچ. انگرت، کاردار آمریکا، گزارش داده است که نزدیک به 30 هزار بنای قدیمی در تهران به دستور شخص رضا شاه تخریب و ساختمان‌های جدیدی بجای آنها ساخته شد. تخریب بی‌دلیل و جنایتکارانه میراث فرهنگی با نام تجدد و ترقی صورت می‌گرفت. انگرت با اندوه فراوان قلع و قمع بی‌رحمانه درختان با شکوه و چند صد ساله را به بهانه ساخت بلوارهای عریض به سبک اروپایی، گزارش کرده است.
چپاول فرهنگی در عصر رضاخان
اسناد وزارت امور خارجه آمریکا و گزارش‌های میلسپو شرحی مستند از نحوه تاراج جواهرات سلطنتی ایران را به دست رضا شاه نیز ارائه می‌دهد و درمی‌یابیم که در سال 1937 مقداری از جواهرات سلطنتی که رضا شاه «علاقه خاصی» به آنها داشت، از جواهرات دیگر جدا گذاشته شدند. او در سال 1941 به هنگام ترک کشور آنها را نیز با خود برد. با توجه به حرص و طمع رضا شاه، غارت جواهرات سلطنتی چندان تعجب‌آور نبود. گزارش‌های وزارت امور خارجه آمریکا به طور مستند نشان می‌دهد که مقادیر زیادی از اشیاء عتیقه و آثار باستانی ایران بین سال‌های 1925 تا 1941 از کشور خارج شد. این همان دوره‌ای است که موزه‌های اروپا و آمریکا بیشترِ آثار باستانی متعلق به ایران را به دست آوردند. نه فقط ثروت نفتی ایران که میراث فرهنگی آن به طرز سازمان‌یافته‌ای غارت و یا ویران شد، و در این میان دانشگا‌ههای پنسیلوانیا و شیکاگو از مجرمان اصلی بودند.
این مصیبت عظمی چگونه بر سر ایران نازل شد؟ خیلی ساده می‌توان بی‌سوادی رضا شاه (که دیپلمات‌های آمریکایی گاه بلندنظرانه آن را کمبودهای فرهنگی می‌نامیدند)، و یا ددمنشی و حرص و طمع او را علت اصلی این مصایب دانست (میلسپو می‌نویسد که «ددمنشی و طمع بخشی از خُلق و خوی او بود»). ولی مسئولیت واقعی این مصایب بر عهده انگلیسی‌هاست. چنانکه هارت می‌نویسد، وقتی «فرزند بی‌سواد یک دهاتیِ به همان اندازه بی‌سواد» دیکتاتور نظامی بی‌رحم ایران می‌شود، دیگر چه انتظاری می‌توان داشت؟ انگلیسی‌ها به منظور غارت نفت ایران، و هدایت «توسعه اقتصادی ایران در راستای منافع خود» هیچ نگرانی از بابت ویران شدن ایران و تمدنش نداشتند. آشکارا، تنها مسئله‌ای که برای انگلیسی‌ها اهمیت داشت ادامه دسترسی به نفت ارزان ایران بود.
منبع: رضاشاه و بریتانیا ، دکتر محمد قلی مجد ، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی ، ص 27 و 28

 

 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
حکمت | حرص نزن؛ آخرش هیچی نیست! / استاد توکلی
music_note
حکمت | حرص نزن؛ آخرش هیچی نیست! / استاد توکلی
حکمت | خدا مرا به فراق تو مبتلا نکند / استاد کاشانی
music_note
حکمت | خدا مرا به فراق تو مبتلا نکند / استاد کاشانی
مفاهیم رنگ در تعزیه
مفاهیم رنگ در تعزیه
نقاب و کله‌ سازی در مراسم شبیه خوانی
نقاب و کله‌ سازی در مراسم شبیه خوانی
لحظاتی از دیدار مجاهد قهرمان فرمانده شهید «یحیی السنوار» با رهبر انقلاب
play_arrow
لحظاتی از دیدار مجاهد قهرمان فرمانده شهید «یحیی السنوار» با رهبر انقلاب
واکنش قالیباف به گزافه‌گویی در خصوص جزایر سه گانه‌
play_arrow
واکنش قالیباف به گزافه‌گویی در خصوص جزایر سه گانه‌
سنوار نقطه عطف تاریخی در مقاومت فلسطین
play_arrow
سنوار نقطه عطف تاریخی در مقاومت فلسطین
اهتزاز تصویر شهید سنوار در لیگ فوتبال مغرب
play_arrow
اهتزاز تصویر شهید سنوار در لیگ فوتبال مغرب
هدف قرار دادن نیروهای اشغالگر توسط سرایاالقدس در جبالیا
play_arrow
هدف قرار دادن نیروهای اشغالگر توسط سرایاالقدس در جبالیا
تعرض بن‌گویر به مسجدالاقصی
play_arrow
تعرض بن‌گویر به مسجدالاقصی
ادعای خبرنگار اسرائیلی: انتظار می‌رود اسرائیل به حمله به نتانیاهو پاسخ دهد
play_arrow
ادعای خبرنگار اسرائیلی: انتظار می‌رود اسرائیل به حمله به نتانیاهو پاسخ دهد
تصاویر تازه از لحظه شهادت یحیی سنوار
play_arrow
تصاویر تازه از لحظه شهادت یحیی سنوار
توصیه جالب هادی چوپان به ایرانیان پس از بازگشت به کشور : هیچ‌وقت...
play_arrow
توصیه جالب هادی چوپان به ایرانیان پس از بازگشت به کشور : هیچ‌وقت...
تصاویری از آغاز رزمایش مرکب دریایی «آیونز ۲۰۲۴» در آب‌های ایران
play_arrow
تصاویری از آغاز رزمایش مرکب دریایی «آیونز ۲۰۲۴» در آب‌های ایران
گلزنی سردار آزمون در جام ریاست جمهوری امارات برای شباب الاهلی
play_arrow
گلزنی سردار آزمون در جام ریاست جمهوری امارات برای شباب الاهلی