نویسنده: احمد راسخی لنگرودی
تعلیم و تربیت جسمانی و فکری در ایکاری نیز همچون سایر آرمانشهرهای دیگر فصل مستقلی را به خود اختصاص می دهد؛ به طوری که جمهوری ایکاری تعلیم و تربیت را بالاترین نعمتها و نسل جوان را به منزله گنجینه و امید میهن به شمار می آورد.(1)
برحسب قوانین جمهوری زن و شوهر بلافاصله پس از وصلت، دوره های لازم را در خصوص تشریح و بهداشت و فن فرزند داری می آموزند. مادران مجبورند در دوره آموزشی فن مادری شرکت کنند؛ در این دوره آموزشی طرز نگهداری کودک، نحوه شیر دادن، دندان درآوردن، راه بردن، تغذیه و استحمام و هر آنچه که مربوط به رشد او می باشد را خواهند آموخت. جمهوری حتی هر روز روزنامه ای تحت عنوان روزنامه مادری منتشر می کند.
مادر از بدو تولد کودک سعی می کند او را به همه ی حرکات بدنی عادت بدهد. از سن سه سالگی به بعد همه ی کودکان ساکن یک کوچه را از دختر و پسر تا پنج سالگی به دور هم گرد می آورند تا با هم بازی کنند.
فرزندان در خانه پدری و در مدرسه برای زیبایی و چالاکی و نیرومندی و سلامتی بدن، انواع تمرین های ورزشی را خواهند دید. راهپیمایی، دویدن، بالا رفتن، پائین آمدن، شنا کردن، اسب سواری، رقصیدن، سرسره بازی، شمشیر بازی و ورزش های نظامی از جمله اینها خواهد بود.(2)
آموزش مشترک برای کودکان از پنج سالگی شروع می شود و تا هفده یا هجده سالگی ادامه می یابد. کودکان نیز همچون سایر اعضای خانواده در ساعت پنج از خواب بیدار می شوند تا ساعت هفت و نیم به کار خانه و به شستشو و نظافت خود و به تحصیلات می پردازند. از ساعت نه صبح، یعنی پس از صرف صبحانه به مدرسه می روند و در ساعت شش بعدازظهر پس از دنبال کردن برنامه دروس و پس از صرف دو وعده غذا در مدرسه به خانه باز می گردند.(3)
کودک در خلال تحصیل عادت به خوب خواندن به صدای بلند، و به خوب تلفظ کردن کلمات می کند. خوش خطی، فن سخنوری، و هنرهایی از قبیل موسیقی، رسم و طراحی و نقاشی و منبّت کاری و مجسمه سازی در زمره آموزش های آنها است.
همچنین به کودکان اصول دانش های طبیعی همچون؛ زمین شناسی، جغرافیا، معدن شناسی، تاریخ طبیعی حیوانات و نباتات، فیزیک و شیمی و ستاره شناسی و نیز حساب مقدماتی و هندسه، مکانیک، کشاورزی و... تعلیم داده می شود.
برای دختران از سن هفده سالگی و برای پسران از هجده سالگی آموزش های خصوصی یا حرفه ای آغاز می گردد و در این آموزش ها سطح مهارتشان در حرفه علمی یا صنعتی تا بیست و بیست و یک سالگی ادامه دارد. تعلیم و تربیت حتی پس از بیست و یک سالگی به بعد نیز قطع نمی شود.(4)
طُرفه اینکه در شهر آرمانی ایکاری از پاداش و جایزه و ایجاد رقابت های تحصیلی بین دانش آموزان خبری نیست:
« نه جایزه ای می دهند، نه تاج افتخاری و نه امتیازی برای انگشت نما شدن؛ چون ما می خواهیم کودکان را بیشتر به داشتن احساسات برابری و مهر و محبت برادری عادت بدهیم، و به همین منظور از ایجاد امتیازاتی که در عده ای موجب تولید حس خودپرستی و جاه طلبی و در عده ای دیگر حسد و نفرت می شود پرهیز می کنیم.
... تنها امتیاز مطلوب کودکان انتخاب شدن است به عنوان لایق ترین و شایسته ترین کسی که باید رفقای دیگرش را راهنمایی کند و به ایشان تحت رهبری معلم چیز یاد بدهد و این امتیاز به نظر ایشان به قدری والا و احترام انگیز است که انتخابات مربوط به آن مانند همه ی انتخابات به وسیله تمامی همشاگردان و تحت نظارت آموزگاران صورت می گیرد.»(5)
جمهوری ایکاری فاقد کودکان تنبل و نالایق است. بد رفتاری با دانش آموزان تنبل و نالایق بی عدالتی و بی احساسی و وحشیگری شمرده می شود. تنبیهات دانش آموزی بسیار سبک و محدود به محرومیت از بعضی خوشی ها می باشد.«وقتی خطایی از کسی سر می زند خود شاگردان هستند که همان دم دادگاه برای رسیدگی و برای قضاوت درباره آن تشکیل می دهند.»(6)
به نظر می رسد جمهوری ایکاری بیش از حد به شهروندان کم سن و سال خود اعتماد می ورزد و از همین رو آنچه به بزرگسالان مربوط می شود بر عهده کودکان وا می گذارد.
وضعیت بهداشت، پزشکان و بیمارستانها در شهر ایکاری فصل جداگانه ای از موضوعات سفر به آرمانشهر اتین کابه را به خود اختصاص می دهد.
در خصوص وضعیت مطلوب بیمارستان های شهر ایکاری، فقط کافی است که بدانیم درون بیمارستانها به زیبایی و شکوه یک کاخ مجلّل است، زیرا به گفته طراح آرمانشهر «زیبایی آن از خانه های مسکونی هم بیشتر است، چون جمهوری فکر کرده است که با شهروندان بیمار خود باید از شهروندان سالمش نیز بهتر رفتار بکند.»(7)
در این شهر بیمار وضعی دارد که گویی محبوب یک الهه نیکوکار است! «وقتی افراد خانواده ای برای دیدن بیمارستان می آیند محل استراحت بیمار ناگهان تبدیل به یک اتاق خصوصی و بسته می شود که در آن می توانند بی آنکه دیده شوند داخل شوند.»(8) گروه پزشکی تماماً در محیط اطراف بیمارستان سکونت دارند. هر روز پزشکان سه یا چهار نوبت بیماران را معاینه می کنند. هیچ دارویی بی جهت و بدون تشخیص درست مصرف نمی شود. حتی پاشویه که در شهر ایکاری متداول و رایج است با تشخیص پزشک انجام می گیرد.
«... به پاشویه به هزار نحو ممکن است عمل بشود، مثلاً آب خیلی گرم باشد یا متوسط. عمل خیلی طول بکشد یا تا حدی، آب برای پاشویه باید خیلی زیاد باشد یا متوسط، و غیره و از این هزار نحو پاشویه تنها یکیشان مفید است و بقیه زیان آور، و حتی بعضی وقتها ممکن است عواقب بد هم داشته باشد و با این حال، بی اطلاعی و نادانی موجب می شود که تقریباً همیشه به یکی از این شیوه های اخیر عمل بکنند؛ و چه حوادثی که از آن نتیجه می شود! لیکن در حال حاضر در ایکاری زن یا مردی نیست که نداند چگونه باید وسایل پاشویه را آماده سازد و به آن عمل بکند.»(9)
در کتاب سفر به آرمانشهر (ایکاری) اگر چه در باب جزئی ترین مسائل سخن به تفصیل گفته شده است و موضوعات مختلف از جمله: اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مجال طرح یافته است، اما پاسخی برای برخی پرسشهای کلیدی و مهم ارائه نشده است. از آن جمله است: آموزش مسائل مذهبی چگونه است؟ آیا دینی جز مسیحیت مورد قبول حکومت می باشد؟ آیا مهاجرین می بایست دین خود را تغییر دهند؟و...
پی نوشت ها :
1-سفر به آرمانشهر (ایکاری)، ص 154.
2-همان، ص 137.
3-همان، ص 139.
4-همان، صص 142-143.
5-همان، ص 157.
6-همان، ص 158.
7-همان، ص 188.
8-همان، ص 190.
9-همان، ص 191.
راسخی لنگرودی، احمد؛ (1390)، افق های ناکجاآباد، (سیری انتقادی در مدینه های فاضله)، تهران: انتشارات اطلاعات، چاپ اول
