بنفشه دوش به گل گفت و خوش نشانی داد

تفسیر عرفانی
1. دیشب، بنفشه به گل سرخ گفت و نشانه ی خوبی داد که زلف تابدار و آراسته ی فلان معشوق باعث شد که از حسادت به خود بپیچم و سر بر زانوی غم بگذارم و به این روز بیفتم.
2. دل عاشق و هجران دیده ی من، گنجینه ی رازها بود و دست سرنوشت درش را بست و کلید آن را به دست معشوق دلربایی سپرد.
3. دل شکسته و ناتوان به درگاهت آمدم؛ زیرا وقتی نزد طبیب رفتم، دریافت که کاری از دستش برنمی آید و شکستگی دل من فقط با مومیایی لطف تو درمان پذیر است؛ از این رو نشانه ی تو را به من داد تا با لطف تو درمان شوم.
4. خدایا! تن معشوق من سالم و دلش شاد و خاطرش خوش باد که توانست عاشق ناتوانی را یاری کند.
5. ای واعظ ریاکار! برو خود را درمان کن؛ شراب و معشوق زیبا و شیرین حرکات برای چه کسی زیان دارد؟ شراب و معشوق، هر دو هدیه ای ارزشمند هستند و هر کس نمی تواند این را بفهمد.
6. معشوق از مقابل من عاشق بیچاره گذر کرد و زیر لب با محافظان و نگهبانان خود گفت:افسوس از مقابل من عاشق بیچاره گذر کرد و زیر لب با محافظان و نگهبانان خود گفت:افسوس که حافظ بیچاره و بینوای من چه به سختی جان داد! او در راه عشق، چه سختی هایی که نکشیده است!
منبع مقاله: باقریان موحد، رضا؛ (1390)، شرح عرفانی دیوان حافظ بر اساس نسخه دکتر قاسم غنی و محمد قزوینی، قم: کومه، چاپ اول.