دانی که چنگ و عود چه تقریر می کنند

تفسیر عرفانی
1.آیا می دانی دو ساز چنگ و عود چه آهنگی می نوازند و در این آهنگ چه می گویند؟ می گویند:شراب و باده را دور از چشم دیگران و پنهانی بنوشد؛ زیرا که میگساران را مجازات می کنند.
2.آبرو و عزّت و حرمت عشق را می برند و عاشقان را بی ارزش و بی اعتبار می کنند.بر جوان ما عیب می گیرند و پیرها را مورد سرزنش و نکوهش قرار می دهند.
3.این مدعیان متعصب شریعت گرا و ریاکار در معاملات و سیر بی سلوک خود، چیزی جز دل سیاه یا سکه ی تقلبی بی ارزش به دست نیاورده اند و همچنان به باطل خیال می کنند که به صنعت معجزه آسای اکسیر دست پیدا کرده اند و کار خارق العاده انجام می دهند.
4.می گویند که از راز و رمز عشق سخن نگویید و نشنوید و عاشق نشوید.مشکل این است که گوش دادن به پند این ملامتگران دشوار است.نمی توان از عشق سخن نگفت.
5.ما در بیرون از در و پس پرده ی اسرار قرار گرفته ایم، فریفته و گرفتار هر گونه نیرنگ و حیله شده ایم و نمی دانیم که در پشت این پرده چه کاری انجام می دهند و چه فکر می کنند.واعظان،ما را به سخن ها و کارهای ریاکارنه ی خود فریب داده اند و هیچ نمی دانیم که وقتی که به خلوت می روند، دور از چشم دیگران و در پشت پرده چه کار خلافی انجام می دهند.
6.این شاگردان و رهروان نوآموخته و بی تجربه را که به درستی راه و رسم سیر و سلوک را نیاموخته اند، نگاه کن که چگونه وقت خوش و با ارزش پیر مغان را پریشان می کند و حال روحانی او را بر هم می زنند.روا نیست که با پیر و استاد خود چنین معامله ای بکنند.
7.با اندک توجه و مهربانی که با گوشه ی چشم و نگاهی صورت می گیرد، می توان صد ملک دل را خرید و به دست آورد.این خوبان و معشوقان زیبارو هستند که در این کار کوتاهی کرده و به اطراف خود عنایت و توجهی نمی کنند.
8.گروهی رسیدن به معشوق را نتیجه ی تلاش و کوشش خود به شمار می آورند و گروهی دیگر، آن را به سرنوشت و مشیّت الهی موکول کرده و موقوف به هدایت و عنایت او می دانند.
9.باری، خلاصه ی مطلب این است که روزگار ثباتی ندارد و بر پایداری آن اعتماد نکن؛ زیرا این دنیا و جهان مانند کارخانه ای است که در آن بر اثر عوامل مختلف همیشه تغییراتی رخ می دهد.
10.شراب بنوش که اگر خوب نگاه کنی، خواهی دید که شیخ و حافظ و مفتی و محتسب، همه اهل ریا و نیرنگ هستند، همه آلوده اند.