پرسش :

آیا نزدیکی از دبر و یا سایر استمتاعات (غیر از نزدیکی از قُبل)، موجب سقوط حق حبس می‌شود؟

پاسخ :
با تحقق دخول (در قبل یا دُبر) حق حبس[1] ساقط می‌شود، ولی سایر استمتاعات موجب سقوط حق حبس نمی‌شوند.
البته برخی از مراجع،[2] این حق را وقتی برای زوجه ثابت می‌دانند که زوج، توانایی پرداخت مهریه را داشته باشد.

ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی):
در فرض تحقق دخول هر چند در دُبر حق حبس ساقط می‌شود ولی سایر استمتاعات موجب سقوط حق حبس نمی‌شوند ولی اگر در این زمینه نزاعی در بین باشد به محاکم قضایی مراجعه نمایید.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مدظله‌العالی):
تمکین عام (غیر دخول در قبل و دبر) موجب سقوط حق حبس نیست. ولی حق حبس زوجه از تمکین تا دریافت مهر وقتی مسلم و ثابت است که زوج، توانایی پرداخت مهر را داشته باشد و اگر مثل بیشتر موارد ازدواج‌های امروزی (مخصوصاً با توجه به مهریه‌های سنگین) که زوجه می‌‏داند، زوج نسبت به پرداخت تمامی مهر قبل از مباشرت، توان مالی ندارد و تاخیر مباشرت نیز خلاف متعارف و شروط ارتکازی بین اشخاص است؛ حق امتناع از تمکین ندارد.

حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله‌العالی):
اگر نزدیکی از دبر محقق شده باشد زن حق حبس نخواهد داشت ولی سایر استمتاعات مسقط حق حبس نیست.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله‌العالی):
اگر نزدیکی شود ( قبل یا دبر) حق حبس ساقط می‌شود.

پی‌نوشت‌ها:
[1]. زن قبل از دخول، می‌تواند تا پرداخت مهریه از سوی شوهر، از تمکین ممانعت کند.
[2]. آیت الله شبیری زنجانی.
[3]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی و مکارم شیرازی (مدظلهم‌العالی)، توسط سایت اسلام کوئست.