آسیب تهاجم فرهنگی
پرسش :
شنیده ایم که وجود اسباب بازی مثل عروسک و یا حیواناتی مثل سگ و خوک و هیکل آنها و عروسک هایی که بر اساس این دو حیوان ساخته می شوند، در آموزه های دینی نهی شده است؛ اگر اینها در محیط اسباب بازی بچّه ها باشد، اشکال دارد؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
من حکم این مسئله را به طور صریح ندیده ام؛ ولی از نگاه تربیتی به نظر می آید که این حرف، حرف صحیحی باشد؛ چون افرادی که می خواهند یک تهاجم فرهنگی را به جامعه ای ورود بدهند و در آن اثر داشته باشند، یک سری از مسائل غلط را به جای مسائل درست به خورد آن جامعه می دهند و این امر به صورت تدریجی اتّفاق می افتد.
انتقادی که ما به بعضی از کارتون ها داریم، همین مسئله است؛ مثلاً شما می بینید که در این کارتون ها در خیلی از موارد، یک کودک با سگ ارتباط برقرار می کند و با سگ دوستی می کند.
جلوگیری از عادّی شدن فرهنگ غلط
از آنجایی که ما در آموزه های خود، این دو حیوان را نجس العین می دانیم، نباید این امر برای بچّه ها عادی شود که می توانند با این حیوان ها بازی کنند. ما الان نمونه هایی را در مرکز مشاوره داریم که بچّه هایی را با همین مشکلات به آنجا آورده اند و بعضی از پدر و مادرها نگران هستند و می گویند که بچّه ی ما اصرار دارد که برای او یک سگ بخریم.
دلیل این خواسته چیست؟ دلیلش این است که ما این قدر او را در معرض این فیلم ها و انیمیشن ها قرار داده ایم، که برای بچّه عادی شده است و گاهی اوقات علاوه بر کارتون ها، در قالب بعضی از سریال ها ی خانگی هم این را نشان می دهند، که برای بچّه ها عادی می شود.
وقتی کودک ما با این عروسک و نمادهایی از این دو حیوان دائماً انس می گیرد، اگر ما فردا روزی به این بچّه گفتیم که سگ نجس العین است و باید مراقب باشی که با او ارتباط برقرار نکنی، این بچّه تعجّب می کند و با خود می گوید: ما از بچّگی با نماد این حیوانات بازی می کردیم! اتّفاقا باید از حیوانات نجیب و حیواناتی که در روایات داریم و درباره اش بحث شده است، استفاده کنیم؛ البته نه این که بخواهیم از آنها نگه داری کنیم، امّا اگر ما می خواهیم عروسکی را هم در اختیار فرزندانمان قراربدهیم که حیوانی هم باشند، بهتر است که از این شمائل استفاده کنیم.
در رابطه با تصاویر هم باید این نکته رعایت شود. گاهی اوقات تصاویر استفاده شده در اتاق بچّه ها همگی از تصویر حیوانات است. این امر در روح و روان بچّه تاثیر می گذارد؛ لذا اگر هم ما می خواهیم از این نوع وسایل استفاده کنیم، باید بدانیم که از چه چیزی استفاده می کنیم و چه چیزهایی را برای فرزندانمان تهیّه می کنیم. هر چند که نیاز نیست تصویر مرغ و خروس و اینها را هم به در و دیوار اتاق بچّه ها بزنیم؛ لذا باید بچّه های خود را در یک فضای منطقی تر و واقعی تر پرورش بدهیم.
من حکم این مسئله را به طور صریح ندیده ام؛ ولی از نگاه تربیتی به نظر می آید که این حرف، حرف صحیحی باشد؛ چون افرادی که می خواهند یک تهاجم فرهنگی را به جامعه ای ورود بدهند و در آن اثر داشته باشند، یک سری از مسائل غلط را به جای مسائل درست به خورد آن جامعه می دهند و این امر به صورت تدریجی اتّفاق می افتد.
انتقادی که ما به بعضی از کارتون ها داریم، همین مسئله است؛ مثلاً شما می بینید که در این کارتون ها در خیلی از موارد، یک کودک با سگ ارتباط برقرار می کند و با سگ دوستی می کند.
جلوگیری از عادّی شدن فرهنگ غلط
از آنجایی که ما در آموزه های خود، این دو حیوان را نجس العین می دانیم، نباید این امر برای بچّه ها عادی شود که می توانند با این حیوان ها بازی کنند. ما الان نمونه هایی را در مرکز مشاوره داریم که بچّه هایی را با همین مشکلات به آنجا آورده اند و بعضی از پدر و مادرها نگران هستند و می گویند که بچّه ی ما اصرار دارد که برای او یک سگ بخریم.
دلیل این خواسته چیست؟ دلیلش این است که ما این قدر او را در معرض این فیلم ها و انیمیشن ها قرار داده ایم، که برای بچّه عادی شده است و گاهی اوقات علاوه بر کارتون ها، در قالب بعضی از سریال ها ی خانگی هم این را نشان می دهند، که برای بچّه ها عادی می شود.
وقتی کودک ما با این عروسک و نمادهایی از این دو حیوان دائماً انس می گیرد، اگر ما فردا روزی به این بچّه گفتیم که سگ نجس العین است و باید مراقب باشی که با او ارتباط برقرار نکنی، این بچّه تعجّب می کند و با خود می گوید: ما از بچّگی با نماد این حیوانات بازی می کردیم! اتّفاقا باید از حیوانات نجیب و حیواناتی که در روایات داریم و درباره اش بحث شده است، استفاده کنیم؛ البته نه این که بخواهیم از آنها نگه داری کنیم، امّا اگر ما می خواهیم عروسکی را هم در اختیار فرزندانمان قراربدهیم که حیوانی هم باشند، بهتر است که از این شمائل استفاده کنیم.
در رابطه با تصاویر هم باید این نکته رعایت شود. گاهی اوقات تصاویر استفاده شده در اتاق بچّه ها همگی از تصویر حیوانات است. این امر در روح و روان بچّه تاثیر می گذارد؛ لذا اگر هم ما می خواهیم از این نوع وسایل استفاده کنیم، باید بدانیم که از چه چیزی استفاده می کنیم و چه چیزهایی را برای فرزندانمان تهیّه می کنیم. هر چند که نیاز نیست تصویر مرغ و خروس و اینها را هم به در و دیوار اتاق بچّه ها بزنیم؛ لذا باید بچّه های خود را در یک فضای منطقی تر و واقعی تر پرورش بدهیم.
