احتمال عذر و امر به معروف

پرسش :

اگر ببینیم فردی کار واجب و معروفی را ترک کرده، ولی ما نمی دانیم شاید دلیل و عذری برای ترک آن دارد، آیا با این فرض جایز است امر به معروف را ترک کنیم؟

پاسخ :
همه مراجع تقلید: اگر نمی دانید که شخص معذور است یا نه، باید امر به معروف و نهی از منکر کرد، اما اگر احتمال بدهید شرعاً معذور می باشد، در این صورت امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست. به عنوان مثال، جوانی در ماه مبارک رمضان مشغول روزه خواری است و در ظاهر عذری ندارد، نهی از منکر وی با وجود سایر شرایط لازم است؛ امّا در مورد پیرمردی که در کهولت سن سر می برد و روزه نمی گیرد، ظاهر حال بر معذور بودن او می باشد و نهی از منکر لازم نیست. البته روزه خواری علنی جایز نیست و از این جهت نهی منکر لازم است.[1]
 
پی نوشت:
[1]. امام، تحریر الوسیله، امر به معروف، گفتار در شرایط وجوب، شرط چهارم، م 22 و 23؛ خامنه‌ ای، سایت، احکام موضوعی، امر به معروف؛ سیستانی، توضیح المسائل، ج 1، م 2209 و 2210؛ دفتر مراجع تقلید.

منبع: احکام امر به معروف، علی گرجی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، نشر معارف‫، ۱۳۹۵.