ترک نماز، فاصله بین کفر و اسلام

پرسش :

با توجه به اینکه فاصله بین کفر و اسلام، نماز است، آیا تارک نماز، کافر است؟

پاسخ :
کفر همانند توحید، مراتب و مراحل گوناگونی دارد. بر این اساس، می توان دو نوع کفر را بیان کرد: 
 

1. کفر اعتقادی:

کسی که به خداوند و ارسال پیامبران باور ندارد. احکام فقهی کافر مثل نجاست بدن، مصداق چنین کفری است.
 

2. کفر عملی:

کسی که پیش از این به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ایمان داشته است، ولی اعمال دینی را از روی سهل انگاری ترک می کند، چنین فردی، در عمل کافر است.

البته اگر ترک اعمال دینی به انکار خدا و رسول بازگردد، سبب کفر اعتقادی می شود. بنابراین، کسی که به خدا و دین اسلام باور دارد، ولی نماز را از روی سهل انگاری ترک می کند، دچار کفر عملی شده است و احکام کفر اعتقادی را ندارد.

باید گفت نماز، مرز میان اسلام و کفر است؛ یعنی ترک نماز، کفر عملی و چنان ناسپاسی بزرگی در پیشگاه خداوند است که با کفر اعتقادی شباهت و نزدیکی بسیاری دارد؛ تا آنجا که گویی در حد و مرز آن قرار گرفته است، ولی احکام کفر اعتقادی را ندارد.

از امام صادق علیه السلام پرسیدند: «چرا ترک کننده نماز را کافر می دانید؟» ایشان فرمودند:
کسی که نماز را ترک می کند، هرگز آن را ترک نمی کند، مگر به خاطر سبک شمردن آن. و هر کس نماز را ترک کند، پس به قصد لذت این کار را نکرده است. در نتیجه، هرگاه قصد لذت نفی شد، استخفاف (سبک شمردن) اتفاق افتاده است و هرگاه استخفاف باشد، کفر محقق شده است.»(1)

پی‌نوشت:
1- اصول کافی، ج 4، ص 97.

منبع: پرسمان نماز، محسن محمدی، قم: انتشارات مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما، 1389.