اعتبار وجود زن و فرزند برای امام زمان علیه السلام

پرسش :

این که امام زمان (علیه السلام) بر طبق روایاتی، دارای زن و فرزند هست، از نظر سند معتبر است یا نه؟

پاسخ :
دلیل معتبری نداریم که موضوع ازدواج حضرت مهدی (علیه السلام) و وجود فرزند برای آن حضرت را به طور قطع، اثبات یا نفی کند. البته بعضی برای اثبات ازدواج حضرت دلیل آورده‌اند که ازدواج، سنّت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است و امام مهدی (علیه السلام)، حتماً به سنّت پیامبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) عمل می‌کند؛ ولی باید گفت، آن حضرت، در شرایط غیبت به سر می‌برد که یک زندگی استثنایی است؛ بنابراین، امکان دارد ازدواج را تا عادی‌شدن زندگی خود، به تأخیر بیندازند.

در عین حال، اگر حضرت، در همه عمر شریف خود یک بار هم ازدواج کرده باشد و در زمانی محدود، همسری داشته باشد، به سنّت نبوی عمل کرده است. و لزومی ندارد همیشه، همسر و فرزندانی داشته باشد.

روایات و ادعیه‌ای که برخی به آن‌ها استناد می‌کنند و برای حضرت فرزندانی را می‌شمارند، در مواردی، به دو صورت است؛ در یک روایت، کلمه «ولد» (فرزند) ذکر شده و در روایتی دیگر، کلمه «ولی» (ملازم). به علاوه، معمول آن‌ها، قابل حمل و تطبیق به زمان ظهور است. برخی، استنادشان به جزیره خضرا و مانند آن است که اصل چنین قضایایی، بسیار محلِّ نظر و تأمّل است (که در محل خود به آن اشاره شده است).

در مقابل، برخی دیگر، ازدواج و همسر و فرزند داشتن را منافی با امر غیبت و از لحاظ اجتماعی، قابل سوء استفاده دانسته‌اند. همچنین در روایتی نقل شده: به امام رضا (علیه السلام) عرض کردند: «برای ما روایت شده که امام از دنیا نمی‌رود، تا آن‌که نسل خود را ببیند». حضرت فرمود: آیا درباره‌ی این حدیث گفته نشده است که: «به جز قائم». (1)

بنابراین، درباره ازدواج و همسر و فرزند داشتن حضرت یا نفی آن، به صورت قاطع، نمی‌توان سخن گفت. علاوه بر این‌که این مسأله، یکی از مباحث فرعی در میان مباحث مهدویت است که اطلاع‌نداشتن از آن، ضرری ندارد و پی‌گیری آن نیز ثمری ندارد.
 
پی‌نوشت:
1. اثبات‌ الوصیة، ج 3، مؤسسه انصاریان، ص 208.

منبع: آفتاب مهر (دفتر اول)، جمعی از محققین مرکز تخصصی مهدویت، ناشر: انتشارات بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود علیه السلام، چاپ چهاردهم، تابستان 1393.