پرسش :

موسيقي چه جور بايد باشد تا انسان را معنوي كند و چه رمزي در موسيقي قرآن است علت بدي موسيقي چيست ؟

پاسخ :
الف) موسيقي اگر از معيارهاي شرعي تجاوز نكند نه تنها مضر نيست كه در تلطيف روح نيز مؤثر است و اين نكته‏اياست كه بوعلي سينا نيز در اشارات و تنبيهاتش اشاره دارد(«ثم الالحان المستخدمة لقوي النفس الموقعة لما لحسن به من الكلام موقع القبولمن الاوهام ؛ يكي از عواملي كه نفس امّاره انسان را رام نفس مطمئنه مي‏سازد، نغمه‏هايي است كه قواي نفس را در استخدام مي‏گيرد و موضوع نغمه‏ها و الحان را موردقبول اوهام مي‏سازد». (اشارات ، جلد 3، ص 380). معيار شرعي اين است كه موسيقي مناسب با مجالس عيش و طرب و لهو ولعب نباشد و نيز نبايد مهيج شهوت باشد. بنابر اين سرودها و آهنگ‏هاي شادي كه از طريق راديو و تلويزيون پخشمي‏شود، يا آن نمونه‏هايي كه از سازمان تبليغات اسلامي مجوّز گرفته شده است، اشكالي ندارد.
ب ) آيات قرآن از بعد هنري داراي فصاحت و بلاغت است و نيز با آهنگ خوش و مناسبي بيان گرديده است وهمين عامل است كه باعث نفوذ در دل‏ها گشته و چشم‏ها را خيره خود ساخته است.
اخيراً در دانشگاه اصفهان يكي از اساتيد دانشگاه ادبيات دقت ويژه‏اي در آهنگ‏هاي برخي از آيات قرآن نموده وآنها را بر اساس عروض و قافيه منطبق ساخته است كه براي بنده جالب توجه بود. در صورت تمايل ر.ك: كتاب «هنراسلامي».
ج ) يكي از حكمت‏هاي حرمت و ممنوعيت موسيقي، اين است كه مهيج شهوت بوده و افراد آلوده به اين مجالسو محافل به تدريج دچار يك نوع لاابالي‏گري، عياشي، و شهوت‏پرستي مي‏شوند؛ به طوري كه گاه خدا، دين و بلكهبسياري از ارزش‏هاي ديگر را زير پا مي‏گذراند. جبّاران و گردنكشان تاريخ نيز براي اينكه پس از فجايع و جناياتي كهمرتكب مي‏شدند، پا روي وجدان خويش بگذارند، به مجالس عيش و طرب رو مي‏آوردند و كنيزكان آوازه‏خوان ومطرب‏ها را دعوت نموده و... .
آيا براي يك فرد صالحي كه در صدد ارتقا و تكامل انسانيّت خويش و تقرّب به خداي سبحان است، مصلحتاست كه در اين گونه مجالس شركت نمايد و با آن گونه افراد مجالست كند؟ گر چه ممكن است كسي ايراد بگيرد كهحالا با چند دقيقه موسيقي و نيم ساعت شركت در چنين مجلسي، مگر چه پيش مي‏آيد؟ ولي بايد توجه داشته باشيدكه گناهان در آغاز و از بنياد، از يك قدم ساده شروع مي‏شود، او به جريان مي‏افتد و پس از گذشت مدتي، ناگهان انسانمتوجه مي‏شود كه آن يك قطره، دريايي شده و انسان را در امواج متلاطم خويش غرقه ساخته است.
د ) در عرفان اسلامي، دعا، نيايش، نماز و... عامل خودشناسي و خودسازي است. نماز و نيايش نه تنها حجابنيست كه جزو مراحل سير و سلوك عارف است و به همين دليل است كه علي(ع) ـ كه سرآمد عارفان است ـ آن همهدعا و نيايش داشته و هم‏چنين است ساير انبيا(ع) و ائمه هدي(ع) ما به شما توصيه مي‏كنيم، هرگز از نيايش و دعاگريزان نباشيد. البته دعا و عبادت را بايد با ميانه‏روي و اعتدال دنبال كرد. مبادا خودتان را در اين زمينه خسته كنيد، بهطوري كه از دعا بيزار شويد. به گفته الكسيس كارل «دعا» پرواز روح است به سوي خدا.
eporsesh.com