جامعیت قرآن کریم
امام علی علیه السلام فرمودند:
وَ فِی الْقُرْآنِ نَبَأُ مَا قَبْلَکُمْ وَ خَبَرُ مَا بَعْدَکُمْ وَ حُکْمُ مَا بَیْنَکُمْ.
در کتاب خدا قرآن اخبار گذشتگان شما و خبرهای آیندگان و حکم و دستور آنچه در میان شما باید باشد موجود است.
نهج البلاغه: حکمت 305
شرح حدیث:
امام علیه السلام اشاره به جامعیت قرآن دارد که در هیچ زمینه ای از حوادث گذشته و آینده و آنچه هر عصر و زمانی مورد نیاز بشر است چیزی را از قلم نینداخته است.
مَا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِنْ شَیْءٍ؛ ما چیزی را در این کتاب از قلم نینداخته ایم.(1)
وَتَمَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِهِ؛ و سخن پروردگارت تمام و کمال و از روی صداقت و عدل به پایان رسید. تغییری در کلمات او نیست.(2)
وَلَا رَطْبٍ وَلَا یَابِسٍ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ؛ هیچ تر و خشکی نیست جز آنکه در کتاب آشکار ثبت است.(3)
جمله و حُکمُ ما بَینَکُم امام علیه السلام اختصاص به عصر حضرت ندارد در تمام دوران های زندگی انسان قرآن شریف جوابگوی مسایل مورد نیاز همان دوران است.
فرسودگی در آن مشاهده می شود قرآن همیشه با طراوت و تازه است و در هر زمانی نو و جدید است. از امام صادق علیه السلام سوال شد: چه سری است که قرآن هر چه بیشتر خوانده و بحث شود بر تازگی و طراوت آن افزوده می شود؟ حضرت فرمودند:
لِاَنَّ اللهَ تَعالی لَم یَجعَلهُ لِزَمانٌ دُونَ زَمانٍ وَ لا لِنّاسِ دونَ ناسٍ فَهُوَ فِی کُلِّ زُمانٍ جَدیدٍ و عِندَ کُلِّ قَومٍ غَضٌّ اِلی یَومِ القیِامَهِ؛
چون خدای تبارک و تعالی آن را تنها برای زمانی خاص و مردمی خاص قرار نداده است از این رو در هر زمانی و برای هر مردمی تا روز قیامت تازه و باطراوت است.(4)
امام رضا علیه السلام نیز فرمودند: لَم یَجعَل لِزَمانٍ دونَ زَمانٍ بَل جُعِلَ دَلیلَ البُرهانِ و الحُجَّهَ عَلی کُلِّ اِنسانٍ؛
قرآن برای زمان خاصی قرار داده نشده بلکه به عنوان راهنمایی به سوی دلیل و برهان و حجت بر هر انسانی در نظر گرفته شده است.(5)
شرح ابن میثم
خبر ما قبل همان اخبار قرون گذشته، و خبر ما بعد یادآورى حالات مردن، قیامت و وعد و عید است، و حکم چیزهاى میان مردم، بیان احکام پنجگانه متعلّق به افعال مردم مى باشد. و این سخن در مورد ستایش قرآن و وادار ساختن مردم بر خواندن و فهمیدن قرآن است.(6)
پی‌نوشت‌ها:
1- سوره انعام، آیه 38
2- سوره انعام، آیه 115
3- سوره انعام، آیه 95
4- بحارالانوار، ج 92، ص 15
5- عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 130
6- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 676 و 677
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
مَا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِنْ شَیْءٍ؛ ما چیزی را در این کتاب از قلم نینداخته ایم.(1)
وَتَمَّتْ کَلِمَتُ رَبِّکَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِهِ؛ و سخن پروردگارت تمام و کمال و از روی صداقت و عدل به پایان رسید. تغییری در کلمات او نیست.(2)
وَلَا رَطْبٍ وَلَا یَابِسٍ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ؛ هیچ تر و خشکی نیست جز آنکه در کتاب آشکار ثبت است.(3)
جمله و حُکمُ ما بَینَکُم امام علیه السلام اختصاص به عصر حضرت ندارد در تمام دوران های زندگی انسان قرآن شریف جوابگوی مسایل مورد نیاز همان دوران است.
فرسودگی در آن مشاهده می شود قرآن همیشه با طراوت و تازه است و در هر زمانی نو و جدید است. از امام صادق علیه السلام سوال شد: چه سری است که قرآن هر چه بیشتر خوانده و بحث شود بر تازگی و طراوت آن افزوده می شود؟ حضرت فرمودند:
لِاَنَّ اللهَ تَعالی لَم یَجعَلهُ لِزَمانٌ دُونَ زَمانٍ وَ لا لِنّاسِ دونَ ناسٍ فَهُوَ فِی کُلِّ زُمانٍ جَدیدٍ و عِندَ کُلِّ قَومٍ غَضٌّ اِلی یَومِ القیِامَهِ؛
چون خدای تبارک و تعالی آن را تنها برای زمانی خاص و مردمی خاص قرار نداده است از این رو در هر زمانی و برای هر مردمی تا روز قیامت تازه و باطراوت است.(4)
امام رضا علیه السلام نیز فرمودند: لَم یَجعَل لِزَمانٍ دونَ زَمانٍ بَل جُعِلَ دَلیلَ البُرهانِ و الحُجَّهَ عَلی کُلِّ اِنسانٍ؛
قرآن برای زمان خاصی قرار داده نشده بلکه به عنوان راهنمایی به سوی دلیل و برهان و حجت بر هر انسانی در نظر گرفته شده است.(5)
شرح ابن میثم
خبر ما قبل همان اخبار قرون گذشته، و خبر ما بعد یادآورى حالات مردن، قیامت و وعد و عید است، و حکم چیزهاى میان مردم، بیان احکام پنجگانه متعلّق به افعال مردم مى باشد. و این سخن در مورد ستایش قرآن و وادار ساختن مردم بر خواندن و فهمیدن قرآن است.(6)
پی‌نوشت‌ها:
1- سوره انعام، آیه 38
2- سوره انعام، آیه 115
3- سوره انعام، آیه 95
4- بحارالانوار، ج 92، ص 15
5- عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج 2، ص 130
6- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 676 و 677
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
