پیامدهای مقایسه نامزد خود با دیگران

تداوم مقایسه ها، موجب احساس بی کفایتی و از بین رفتن اعتماد به نفس همسر می گردد.
 

چکیده: یکی از اشتباهات رایج تازه عروس و تازه دامادها، مقایسه نامزد خوب با دیگران است. این مقایسه چون گاه بر روی اصول و قوانینی درست، شکل نمی گیرد، می تواند از بین برنده پیمان ازدواج باشد. با ما همراه باشید تا با پیامدهای این نوع مقایسه آشنا شوید.  

تعداد کلمات 1034 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

 
پیامدهای مقایسه همسر در دوره نامزدی

«چند ماهی است که به دوره نامزدی وارد شده ایم. پیش از نامزدی، دوستی های زیادی با جنس مخالف داشتم. فکر می کردم وقتی ازدواج کنم، بر همسرم متمرکز خواهم شد؛ اما حالا ... برخی ویژگی های آنها را در همسرم نمی بینم ... نامزدم می گوید: احساس می کنم نسبت به من سرد شده ای...».
وقتی پسر یا دختری، حتی در ذهن خود، نامزدش را با دخترها یا پسرهای دیگر مقایسه می کند، کم کم نسبت به رابطه عاطفی با نامزد خود، کم رغبت می شود و این، جرقه اختلافات و مشکلات درون رابطه ای را خواهد زد و به مرور زمان، کار به جاهای دشوارتری کشیده خواهد شد؛ بنابراین افرادی که با پوشش و رفتار نامناسب و نمایشی در موقعیت های اجتماعی حاضر می شوند، نه تنها مرتکب حرام شده اند، بلکه اگر در فردی ذهنیت مقایسه ایجاد کنند و او را نسبت به همسر خود بی میل و دلسرد نمایند، در پیامدهای دنیوی و اخروی او شریک هستند. عللی که در برخی تعارض ها آشکار است، گاه علت اصلی نیست، بلکه علت واقعی، آن اتفاقی است که درون فرد رخ داده و اکنون به این شکل، فوران نموده است؛
 

 «لطفا بهم کمک کنید؛ نمی تونم ذهنمو کنترل کنم؛ نامزدم به اندازه خواهرش زیبا نیست». اگر پسری -و یا دختری- نامزدش را در ذهن خود با دیگران مقایسه کند، کم کم به شخص ذهنی خود متمایل شده و به سوی گناه کشیده خواهد شد. ممکن است این گناه از منظر فقه و احکام شرعی گناه نباشد، اما سرمایه گذاری خارج از قلمرو متعهد شده، گناهی اخلاقی است و مسیر را برای گناه فقهی باز می کند. امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «به هر گناهی که زیاد فکر کنید، به آن مبتلا می شوید».[1]
 

مقایسه، یعنی «آنچه هستی را نمی پسندم، لازم است تغییر کنی». این تحقیر، عواطف دختر و اقتدار پسر را خرد کرده، عملا سرچشمه انرژی رابطه را تهدید می نماید؛
 

گاه همسری که مورد مقایسه قرار می گیرد، در این اندیشه فرو می رود که «وقتی من را نپذیرفته و با دیگری مقایسه ام می کند، پس من، ایده آل او نیستم. من منبعی قوی و کارآمد برای ارضاء نیازهای روانی او نیستم»؛ اما ماجرا اینجاست که این نیازها نمی توانند سرگردان بمانند؛ بنابراین حتما به دنبال محل ارضاء خواهند گشت. «اگر من نباشم، دیگریست». چنین نسبت به همسر خود بدبین می شود و گاه سوءظن و افکار پارانوئیدی در او پدید می آید که درمان آن اغلب کاری ساده نیست؛

 برخی نامزدها تلاش می کنند به نقطه مطلوبی که همسرشان برای آنها تصویر نموده دست یابند. در صورت دست نیافتن به حد مورد نظری که همسر با او مقایسه می شود، احساس به درد نخور بودن می کنند و به خشم شدیدی دچار می شوند. از سویی این خشم، جهت یافته به سوی نامزد است که باعث شده او به کارزاری وارد شود که مرد میدانش نبود و از سویی جهت یافته به سمت خود است که در میدان عشق آن قدرها استعداد و لیاقت نداشت تا موفق شود؛ اما این هیجان اجازه آسیب زدن به نامزد را ندارد؛ چون او در جایگاه والای معشوق بودن قرار دارد؛ بنابراین به سوی خود شلیک می شود؛ همین که به نام انزوا و افسردگی مشهور است. گاه به اعتیاد نیز کشیده می شود تا حداقل ساعاتی از خود دور باشد. جالب است که این سرخوردگی و افسردگی، فقط سهم فرد مقایسه شونده نیست، بلکه گاه فرد مقایسه کننده نیز به آن دچار خواهد شد؛
 

 وقتی فرد، ایده ال نامزد خود نیست و تلاش هایش در توقف مقایسه، ناکام می ماند، هیجان منفی تولید شده، به سمت نامزد هدف گیری می شود. برخلاف افسردگی که جهت هیجان به سمت درون است، در اینجا هیجان به سوی بیرون بوده و نمودهای کلامی، غیر کلامی و رفتاری شدید و آسیب زننده ای رخ می دهد. این پرخاشگری ها به شکل مضاعفی آرامش رابطه را می کاهد و طرفین را در سراشیبی مخربی قرار می دهد که بازگشت از آن، دشوار است. از سوی مقایسه کننده نیز این احساس محرومیت از داشتن همسری ایده آل و ناموفق ماندن تلاش ها برای تغییر اوست که زمینه پرخاشگری را فراهم می آورد؛
 

 مقایسه معمولا یک سویه باقی نمی ماند و از یکی به طرف مقابل سرایت می کند. شاید این، به شکلی دفاع از خود است، آن هم در دوره ای که باید به بهترین شکل خود را نشان داد، از خطاها به شدت کاست و نقایص را پوشاند. وقتی طرف مقابل، حریم رابطه عاشقانه را با مقایسه آسیب زا می شکند، چهره خدشه ناپذیر او نزد نامزدش شکسته می شود. تا دیروز، نامزد آینه ای بود که فقط تصویر شفاف و کاملی از او نشان می داد؛ اما امروز این تصویر خرد شده است. او دیگر خود را کامل و روشن نمی بیند؛ از این رو انگیزه او برای ارائه تصویر کامل و روشن از نامزدش، کاهش می یابد؛
 

 خطا، مانند زنجیری است که حلقه های بعدی را در پی می آورد. اشتباهی چون مقایسه نیز معمولا در یک بعد و موضوع نمی ماند و به ابعاد و موضوعات دیگر سرایت می کند، قابل بررسی است که علت آن اتفاق بررسی پذیر است. ممکن است مقایسه کننده با ناکامی مواجه شود و با تکثر مقایسه ها، سعی در فشار آوردن بر نامزد خود برای تغییر باشد. شاید در پی شواهد بیشتری برای این است که به خود ثابت کند «چون موضوع مقایسه اکثرا درست است، مقایسه درست می باشد!» برخی نیز به جای ایفای نقش همسری، به نقش مادری با پدری یا معلمی گرفتار می شوند؛ از این رو مقایسه را یک تکنیک تربیتی تلقی می کنند!
 
منبع: کتاب «راهنمای نامزدی (برخی چالش های دوران نامزدی)»
نویسنده: عباس علی هراتیان