کمال ­گرایان؛ اهمیت تغییر عادات تفکر (بخش اول)

اولین قدم برای شروع یک تغییر، بینش انسان نسبت به فواید تغییر و مضرات سبک زندگی گذشته است.
 

چکیده : روان انسان همواره در برابر تغییر مقاومت می‌کند؛ بنابراین تغییر، ناگهانی ایجاد نخواهد شد و نیازمند یک فرآیند تدریجی است، همان‌گونه که سبک شخصیتی، سبک تفکر، الگوها و باورهای انسان در یک فرآیند تدریجی از بدو تولد و شاید حتی پیش از آن شروع به شکل‌گیری کرده است.

تعداد کلمات 1027 /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

آیا می­ دانید بدون کمال‌گرایی هم زندگی در جریان است؟ و آیا می ­دانید تغییر عادت کمال‌گرایی فوایدی بی‌شمار برایتان به ارمغان می‌آورد؟ شاید در طول مطالعه این کتاب فکر کرده باشید که چقدر زندگی‌تان بهتر می‌شود اگر یک طرز فکر متفاوت داشته باشید. بسیاری از کمال‌گرایان تصور می‌کنند اگر بر خودشان و دیگران سخت نگیرند زندگی آن‌طور که باید پیش نخواهد رفت و همه‌چیز در جای درست خودش نخواهد بود، می‌خواهم به شما بگویم کمال‌گرایی شما و اطرافیانتان را از پای درخواهد آورد. مادامی‌که محبت تان را از اطرافیان تان دریغ می‌کنید به جرم این‌که وظایفشان را درست انجام نداده‌اند، زمانی که منتقد درون تان هر آن چوبی در دست، انگشت اشاره تکان می‌دهد و برای فرزندتان و سایر عزیزانتان تکلیف تجویز می‌کند، هیچ‌چیز در جای خود نخواهد بود؛ زیرا انتظار کامل و بی‌نقص بودن روزگار و انسان‌هایش، انتقاد از خودتان و اطرافیان تان قلب شمارا تبدیل به جایگاهی برای خشم، عصبانیت و نفرت خواهد کرد، درحالی‌که قلب انسان جایگاه عشق است. پس هیچ‌چیز سر جای خودش نیست تا وقتی شما یک کمال‌گرایید!
چون به دریای رحمت افتادیم                          باطن ما ز عشق یافت ندا
که جهان نیست جز تجلی دوست                             این من و ما همان اضافات اوست
فردی را تصور کنید که هرگز لذت کافی از گذران زندگی‌اش نبرده است و همیشه در انتظار چیزی کامل‌تر و بیش از آن چیزی بوده که داشته است. کمال‌گرایی افراد در رابطه با شکل و نوع روابط اغلب سبب می‌شود بنیان روابط ازهم‌پاشیده شود. در مدت تألیف این کتاب با کمال‌گرایان زیادی مواجه شده‌ایم که در پی دستیابی به کمال، آرام‌آرام آنچه را که داشتند نیز از دست دادند.

زن جوانی از همسرش شکایت می‌کرد که از نخستین روزهای آشنایی‌شان هرگز همسرش را شاد ندیده و هر زمان که از او خواسته برای زندگی و رابطه‌شان ارزش و وقت بگذارد، او زمانی را وعده داده است که مشکلی نداشته باشند و همه‌چیز کامل و بی‌نقص باشد. زن جوان می‌گفت در روزهای اول نامزدی‌مان وقتی از همسرم می‌خواستم اجازه دهد از رابطه‌مان لذت ببریم می‌گفت این روزها درگیر خرج و مخارج عروسی هستم صبر کن سرخانه وزندگی خودمان که رفتیم بعد و اکنون بعد از گذشت پانزده سال همیشه به دنبال وقت و زمانی بوده‌ایم که همه‌چیز سر جای خودش باشد و دغدغه‌ای نداشته باشیم، ولی افسوس روزی که همه‌چیز کامل باشد هرگز نخواهد رسید و تنها بهایی که در جستجوی روزی کامل و بی مشکل پرداخته‌ایم، بهترین سال‌های زندگی‌مان بوده است. برخی از کمال‌گرایان نیز هرگز قادر نیستند از روابط خصوصی‌شان لذت ببرند؛ زیرا همواره در ذهنشان همسرشان را با شخصی که زیباتر، خوش‌اندام تر و خاص‌تر باشد مقایسه می‌کنند و روابط شان را در معرض آسیب و تزلزل قرار می‌دهند.

روان انسان همواره در برابر تغییر مقاومت می‌کند و ترجیح می‌دهد با همان الگوهای گذشته هرچند ناکارآمد تعادل خویش را تأمین کند. اولین قدم برای شروع یک تغییر بینش انسان نسبت به فواید تغییر و مضراتی است که سبک گذشته در زندگی او ایجاد کرده است. پس‌ازآن باید بدانیم تغییر ناگهانی ایجاد نخواهد شد و نیازمند یک فرآیند تدریجی است، همان‌گونه که سبک شخصیتی، سبک تفکر، الگوها و باورهای انسان در یک فرآیند تدریجی از بدو تولد و شاید حتی پیش از آن شروع به شکل‌گیری کرده است.

آنچه در بازنمود بیرونی سبک‌رفتار، تفکر و شخصیت هر انسانی دیده می‌شود در درختی تنومند ریشه دارد که از کودکی در مخزن خاطرات، احساسات و عواطف او آرام‌آرام شکل‌گرفته و رشد کرده‌اند. برخی فلاسفه عقیده دارند تربیت انسان از سال­ها پیش از تولد او آغازشده است، بنابراین انسان چیزی فراتر از آن است که دیده می‌شود. سبک‌های رفتاری که انسان در دفاع از خود در برابر کلیه اتفاقات پیرامونی اتخاذ می‌کند تنها زمانی که ناکارآمد باشند و به تمامیت و حوزه روابط شخصی و اجتماعی انسان لطمه وارد کنند لزوم تغییر دارند، در غیر این صورت کلیه مکانیسم‌هایی که روان انسان برای حفظ تعادل خویش مورداستفاده قرار می‌دهد به‌منزله سیستم ایمنی، از انسان در برابر آسیب و گسست محافظت می‌نمایند. همان‌گونه که گاهی سیستم ایمنی جسم انسان دچار کارکرد نادرست می‌شود و باهدف پاسداری از بدن خود سبب بیماری در انسان می‌گردد، سیستم ایمنی روان نیز گاهی بد کارکرد عمل کرده و سبب ایجاد آسیب خواهد شد.
به‌هرحال عاداتی که سال­ها در وجود شما ریشه دوانده ناگهان بامطالعه یک مقاله و با یک جلسه مراجعه به یک روانشناس برطرف نخواهد شد. آنچه اهمیت دارد آگاهی و پشتکار شماست، این‌که بدانید سپاهی قدرتمند در مقابل تصمیم شما ایستاده و هر زمان ممکن است به سمت شما پیشروی کند، آنچه مهم است این است که شما قدم‌های بیشتری بردارید.
 

 ۱- استرس و اضطراب تان کاهش می‌یابد.
 ۲- احساس راحتی بیشتری خواهید کرد.
 ۳- خلاقیت شما افزایش می‌یابد و در معرض ریسک کردن بیشتری قرار می‌گیرید.
 ۴- ارتباطات شما با نزدیکان و همکاران تان بهبود می‌یابد.
۵- از زمان خود مؤثرتر استفاده می‌کنید.
 ۶- رضایت شغلی‌تان افزایش می‌یابد.
 ۷- نسبت به انتقاد انعطاف‌پذیرتر می‌شوید و به‌عنوان یک انسان رشد می‌کنید.
 ۸- زندگی برایتان لذت‌بخش‌تر و پراحساس‌ترمی شود.
اندکی به موارد فوق بیندیشید آیا بهتر از آن چیزی نیست که اکنون انجام می‌دهید؟
عادات فکری، نگرش‌ها و باورهای مان می‌توانند بر خلق، انعطاف‌پذیری هیجانی سطوح استرس، عملکرد، روابط و قدرت دستیابی به اهداف و آرزوهای مان و تمام جنبه‌های زندگی ما تأثیر بگذارند؛ اما آن‌ها از کجا آمده‌اند و چگونه توسعه پیداکرده‌اند؟

ادامه دارد ... 

منبع: کتاب «کمال‌گرایی»
نویسنده: زهرا سادات حاجی و دیگران