راهکارهای درمانی برای خارش بدن (بخش سوم)

عفونت‌هایی مانند آبله مرغان، سرخک، زونا، و کهیرهای واژن و مقعد می‌توانند باعث احساس بسیار شدید خارش بدن بشوند.
 

عصب‌های خاصی وجود دارند که اطلاعات مربوط به احساسات بدنی مختلف (مانند خارش) را به مغز منتقل می‌کنند. وقتی این عصب‌ها تحریک می‌شوند، پیام‌رسان‌های شیمیایی مختلفی به نام سیتوکین ترشح می‌کنند که عصب‌های نزدیک را فعال می‌سازند. هیستامین یک نمونه سیتوکین است که مسئول خارش در واکنش‌های آلرژیک است. وقتی عصب‌های بیشتر و بیشتری تحریک شوند، پیام‌ها مغز را بمباران می‌کنند، و مغز با صدور فرمان خاراندن واکنش نشان می‌دهد.

– خارش، می‌تواند همراه با و در نتیجه‌ی قرمز شدگی، ضربه، و سایر انواع راش‌های پوستی باشد. در سایر موارد، هیچ تغییری در پوست وجود ندارد.
 

خارش‌ها می‌توانند علت‌های مختلفی داشته باشند که از نیش خفیف و موقتی حشرات تا ناراحتی‌های پوستی خاص (مثل اگزما یا پسوریازیس) و بیماری‌های پزشکی حاد مانند بیماری‌های کبدی و کلیوی را در بر می‌گیرند.

دلایل اصلی خارش پوست عبارتند از:
– خشکی پوست:  یکی از رایج‌ترین علل خارش پوست که می‌تواند به خاطر عوامل زیست محیطی یا مقدار آب ناکافی باشد.

– ناراحتی‌های پوستی: اگزما و پسوریازیس ناراحتی‌های پوستی رایجی هستند که عموما با خارش، قرمزی و تحریک پوست، ورم و تاول همراه هستند. آفتاب سوختگی نیز می‌تواند خارش ایجاد کند.

– عفونت‌های ویروسی و قارچی: عفونت‌هایی مانند آبله مرغان، سرخک، زونا، و کهیرهای واژن و مقعد می‌توانند باعث احساس بسیار شدید خارش بدن بشوند.

– انگل‌ها: شپشک ناحیه‌ی شرمگاهی و سر آلودگی‌هایی هستند که توسط حشرات بدون بالی به نام شپش ایجاد می‌شوند.

– بیماری‌ها: بیماری‌های کبدی اغلب با خارش‌های متوسط تا شدید همراه هستند. سایر بیماری‌هایی که باعث خارش پوست می‌شوند اختلالات خونی خاص (مثلا فقر آهن)، سرطان (لوسمی و لمفوم) و بیماری تیروئید هستند.

– واکنش‌های آلرژیک: واکنش‌های آلرژیک به نیش حشرات، گرده‌ی گل‌ها، مواد سمی گیاهان، مواد آرایشی، محصولات شخصی، و خوراکی‌ها که می‌توانند خارش ملایم تا شدید ایجاد کنند. راش‌های ایجاد شده توسط تماس درماتیت نیز می‌تواند بسیار خارش آور باشد.

– واکنش بد به داروها: واکنش‌های پوستی از ملایم تا شدید عوارض جانبی نسبتا رایج مصرف بعضی از داروهای خاص مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، عامل ‌های ضد قارچ و بعضی از مسکن‌ها هستند.

– اختلالات عصبی: ناراحتی‌هایی مانند دیابت و ام‌اس بر عصب‌ّها تاثیر می‌‌گذارند و می‌توانند احساس خارش ایجاد کنند.

– بارداری: خارش بدن اغلب یکی از عوارض جانبی بارداری است. نواحی که می‌خارند معمولا شکم، سینه‌ها، ران‌ها و بازوها هستند.
 

این مهم است تعیین کنید که آیا فقط از خشکی پوست رنج می‌برید یا ناراحتی پوستی دیگری را تجربه می‌کنید، مثلا کهیر یا راش، که ممکن است به واکنش‌های آلرژیک یا سایر بیماری‌های پزشکی مربوط باشد. خشکی پوست از همه بیشتر روی پاها، شکم، بازوها، و ران‌ها رایج است و از مشخصه‌های آن پوسته پوسته شدن، خارش و ترک برداشتن پوست است. توصیه می‌شود که اگر هر علامت یا نشانه‌ای روی پوست‌تان دیدید که نشان‌دهنده‌ی مشکلی جدی‌تر از خشکی پوست معمولی بود، من جمله راش‌ها یا کهیرهای بی سابقه و طولانی مدت، به پزشک مراجعه و با وی مشورت کنید.

– از مشخصه‌های راش‌ها باد کردن پوست، عوض شدن رنگ آن، پوسته پوسته شدن و تاول زدن است. راش‌های رایج شامل پیچک سمی، راش گرما زدگی، کهیر و اگزما می‌شوند. راش‌های غیر عفونی را عموما می‌توان با کرم‌های هیدروکورتیزون بدون نسخه‌ی پزشک درمان کرد، در حالی که آنتی هیستامین‌ّهای خوراکی نیز می‌توانند به تسکین خارش شما کمک کنند. با وجود این، اگر راش جدید و غیر قابل توجیهی را تجربه می‌کنید، تبی یا راشی برای بیش از چند روز طول کشید، باید به پزشک مراجعه کنید.

– از مشخصه‌های کهیر ورم‌ها یا نقطه‌های صورتی یا قرمز رنگ نسبتا برجسته روی پوست است که می‌توانند جدا از هم یا در یک گروه کنار هم باشند. کهیر معمولا نشانه‌ی یک واکنش آلرژیک به خوراکی، داروی خاص، نیش حشرات، گرده‌ی گل، و است. سایر علت‌های کهیر شامل عفونت‌های قارچی و باکتریایی، استرس، تماس با مواد شیمیایی، و قرار گرفتن در معرض نور خورشید، گرما، سرما، یا آب هستند. اگر فکر می‌کنید پای واکنش آلرژیک در میان است، پزشک می‌تواند آزمایش آلرژی از شما بگیرد و داروی لازم (معمولا یک نوع آنتی هیستامین) را تجویز کند.

– اگر کهیر دارید و نمی‌توانید نفس بکشید، باید کمک اورژانسی بگیرید چون این می‌تواند نشانه‌ی واکنش آلرژیک بسیار شدید باشد.
 

اگر خارش بدن گسترش پیدا کرد، هیچ دلیل مشخصی نداشت و/یا ظرف ۲-۳ روز بعد از شروع امتحان کردن درمان‌های مختلف فوق تسکین پیدا نکرد، به پزشک مراجعه کنید تا علت خارش بدن شما را تشخیص بدهند و بهترین دوره‌ی درمانی را برای شما مشخص کند.

– اگر کهیر و / یا راش شما به مدت طولانی ادامه پیدا کرد حتما با پزشک مشورت کنید.

– تشخیص پزشکی همیشه به دلیل اصلی بستگی دارد که معمولا از طریق معاینه‌ی جسمی، یک سابقه‌ی پزشکی دقیق و کامل، و انواعی از آزمایش‌ها و تصویربرداری‌های آزمایشگاهی معین می‌شود. در بعضی از موارد، یک نمونه‌ی پوست کوچک ممکن است در یک عمل نمونه‌برداری (از بافت) و با مشاهده زیر میکروسکوپ بررسی شود. اکثر موارد خارش پوست به خاطر آن هستند که حداقل یک بخش از پوست دچار خشکی شده است و حتی تعیین علت اصلی ممکن است زمان زیادی طول بکشد.

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده_کامروا ابراهیمی و سارا فیضی