آشنایی با رفتار طبیعی نوجوانان (بخش دوم)

بسیاری از نوجوانان به دنبال کشف چیزهایی هستند که آن‌ها را از همه چیز برای خود مهم‌تر می‌پندارند.
 

ریسک پذیری با عدم کنترل تکانه و فشار گروه‌های همسالان در ارتباط است. تمایل برای هم‌رنگ شدن با جماعت یکی از رفتارهای طبیعی نوجوانان است؛‌ آن‌ها در این سنین پیش از تصمیم‌گیری به پیامدهای احتمالی آن فکر نمی‌کنند. این مسئله می‌تواند به افزایش ریسک پذیری غیر منطقی از قبیل تجربه‌ی نوشیدن الکل، برقراری رابطه‌ی جنسی، فرار از مدرسه، یا رانندگی بدون گواهینامه منجر شود.
 

هنگامی که رفتارهای پر ریسک نوجوان برای خود و سایرین خطرناک شوند، باید به این مشکل رسیدگی و از متخصصان درخواست کمک کنید. اگر نوجوان‌تان دچار تجربه‌ی مصرف مواد مخدر شده است، با دیگران دائما دعوا می‌کند، یا به حدی بی‌پروا شده است که در هر لحظه ممکن است دچار خطر شود، پیش از آن‌که به کسی آسیب وارد شود،‌ باید این مشکل را برطرف کنید.
 

هر چه نوجوان‌تان بزرگ‌تر می‌شود، بیش از گذشته به ظاهر فیزیکی خود اهمیت می‌دهد. ابتدا، وی درباره‌ی هماهنگ بودن با سایر آدم‌های اطراف‌اش مدام دچار نگرانی می‌شود. هر چه سن‌اش بالاتر می‌رود، نگرانی‌های‌اش درباره‌ی جذاب بودن برای آدم‌هایی که به طور بالقوه می‌تواند با آن‌ها وارد یک روابط دوستانه شود، بیش‌تر می‌شود.

نوجوان‌تان ممکن است درباره‌ی لباس‌های‌اش سخت‌پسندتر شود، مدام نگران باشد که کفش‌اش از مد نیفتد، یا مدت زیادی در حمام یا پشت میز آرایش، خود را برای بیرون رفتن یا شرکت در یک مهمانی آماده می‌کند؛ اگر دچار اضافه وزن است، سعی می‌کنید رژیم بگیرد، یا اگر بیش از اندازه‌ لاغر است، به پرورش اندام روی می‌آورد.
 

با این‌که نگرانی نوجوان‌ها درباره‌ی وضعیت ظاهری‌شان مسئله‌ای طبیعی است، اگر این نگرانی بیش از اندازه باشد، باید نگرانی مادر و پدر را نیز برانگیزد. اگر نوجوان‌تان که پیش‌تر کمی اضافه وزن داشت،‌ به سرعت لاغر شود، عادات غذایی‌اش به شکل عجیبی تغییر کند، یا به طور کلی از غذا خوردن دست بکشد، باید وی را نزد یک مشاور ببرید تا درباره‌ی اختلالات خوردن مورد معاینه قرار بگیرد. اگر نوجوان‌تان آن‌ چنان به انجام تمرین‌های بدنسازی می‌پردازد که دچار خستگی شدید می‌شود – ولی باز هم ادامه می‌دهد، ممکن است آسیب‌های دائمی به بدن‌اش وارد کند؛ بنابراین، درمان این وضعیت از اهمیت بالایی برخوردار است.
 

هم‌زمان با این‌که نوجوان‌تان برای استقلال مبارزه می‌کند، ممکن است حالت تدافعی به خود بگیرد و از حدود قوانین و انتظارات عبور کند. نادیده گرفتن قوانین، بحث کردن درباره‌ی آن‌ها، یا تمرد کامل از هر آن‌چه از آن‌ها خواسته شود، جزء رفتارهای طبیعی نوجوان‌تان هستند. با این‌که این رفتار تا حدودی ناامید کننده به نظر می‌رسد، بخشی طبیعی از فرایند رشدی است که هر نوجوانی باید آن را پشت سر بگذارد.
 

بسیاری از نوجوان‌ها دارای عزت نفس پایینی هستند، به خصوص هنگامی که مرحله‌ی سختی از زندگی‌شان را سپری می‌کنند که در آن به هیچ چیز احساس تعلق نمی‌کنند. وقتی خود را مانند یک کودک نمی‌بینند و هم‌زمان احساس یک فرد بزرگسال را نیز ندارند، ممکن است درباره‌ی جایگاه‌شان در دنیای اطراف دچار شک و تردید شوند. این مسئله می‌تواند به کاهش عزت نفس یا ایجاد تصویر ضعیفی از خود منجر شود.

به علاوه، فشار همسالان برای داشتن بهترین وضعیت ظاهری و بهترین عملکرد می‌تواند برای برخی از نوجوانان به شدت تضعیف کننده باشد. اگر آن‌ها به سختی تلاش می‌کنند مانند دیگران باشند یا انتظارات را برآورده کنند، یا اگر با پدیده‌ی شوم و در حال افزایش زورگیری مجازی مواجه شوند – که دارای تاثیری به شدت مخرب است، ممکن است عزت نفس‌شان خدشه‌دار شود. می‌توانید با داشتن انتظارات واقع‌گرایانه‌تر از آن‌ها و یادآوری مکرر این حقیقت که آن‌ها بسیار خاص هستند، می‌توانید به آن‌ها کمک کنید. هم‌چنین، اگر متوجه‌ی نوجوان‌تان بر اثر استفاده از رایانه و فضای مجازی دچار تغییر در نگرش و رفتار شده است، می‌توانید میزان استفاده از آن را برای نوجوان‌تان محدود کنید.
 

چنان‌چه نوجوان‌تان دچار ناامیدی، افسردگی، با دوری‌گزینی شده است، می‌تواند نشانه‌ای این حقیقت باشد که کاهش عزت نفس در وی به اضطراب یا بیماری افسردگی تبدیل شده است. با این‌که ایجاد تصویر ذهنی ضعیف از خود به میزان خاصی در نوجوان‌تان مسئله‌ای طبیعی است، اگر این احساس که ‌”‌به اندازه‌ی کافی خوب نیست‌”‌ در نوجوان‌تان به مدت طولانی باقی بماند، می‌تواند باعث افسردگی شدید و حتی منجر به خودکشی شود. در صورت امکان، آگاهی از این‌که چه چیزی بر نگرش نوجوان‌تان تاثیر گذاشته است – از طریق گفتگو – از اهمیت بالایی برخوردار است، و اگر وی تمایلی به در درددل کردن ندارد یا خلق و خوی‌اش به شدت یا به سرعت تغییر می‌کند، باید وی را به یک مرکز درمانی ببرید.
 

بسیاری از نوجوانان به دنبال کشف چیزهایی هستند که آن‌ها را از همه چیز برای خود مهم‌تر می‌پندارند؛ و به همین خاطر، از انجام وظایف و تعهدات گذشته‌شان سر باز می‌زنند. مثلا اگر یک نوجوان تاکنون از یک ساز موسیقی استفاده می‌کرد یا در یک تیم ورزشی شرکت می‌کرد، ولی هم‌اکنون علاقه‌اش را به آن‌ها از دست داده و این کارها را ترک کرده است، جای تعجب وجود ندارد. این نیز یکی دیگر از رفتارهای طبیعی نوجوانان است و نباید در این مورد نگران شوید. با وجود این، اگر نوجوان‌تان علاقه‌اش را تقریبا به همه چیز از دست داده‌ است، ممکن است دچار افسردگی شده باشد.
 

ممکن است متوجه شده باشید نوجوان‌تان به شدت خودخواه شده است. احتمالا مدتی است فقط به خودش فکر می‌کند، و به ندرت به افکار، احساسات، یا رفتارهای دیگران توجه می‌کند. دلیل این مسئله این است که وی به تازگی خود را به عنوان یک شخصیت جدید شناسایی کرده است و در حال پیدا کردن جایگا‌ه‌اش در دنیای اطراف خود است. این شرایط باعث می‌شوند وی توجه کم‌تری به چیزهای خارج از دایره‌ی درک و توجه‌اش (به خود) داشته باشد.

ادامه دارد...

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده – امیر رضا مصطفایی