احساس رضای ایفای نقش، یکی از آثار رشد و پذیرش نقش جنسی است.
آثار رشد و پذیرش نقش جنسی
1.ثبات جنسیت
فرزندانی که نقش جنسی خود را پذیرفته باشند، در انجام وظایف محوله در خانواده از ثبات نقش جنسی برخوردار می شوند و احساس دوسوگرایی ندارند. از آنجا که این پذیرش در پسران بیشتر است، کم تر گرفتار دو سوگرایی می شوند. بر اساس مطالعاتی که مؤسسه فلز انجام داد، به پسرانی که به بازی های رقابت جویانه، مهارت های حرکتی خشن و رشته های شغلی سنگین علاقه داشتند و به دخترانی که آشپزی، خیاطی، مطالعه و بازی های غیر رقابتی را ترجیح می دادند، در بزرگسالی کارهایی که بر احساس جنسیت طبقه بندی شده بود، سپرده شد.
میزان ثبات پسران در ویژگی های پسرانه با ثبات دختران در ویژگی های خود بیشتر بود. این امر شاید به این دلیل باشد که در بسیاری از زنان نوعی دو سو گرایی نسبت به نقش زنانه خود وجود دارد که مانع از ثبات ویژگی زنانه آنان است.
میزان ثبات پسران در ویژگی های پسرانه با ثبات دختران در ویژگی های خود بیشتر بود. این امر شاید به این دلیل باشد که در بسیاری از زنان نوعی دو سو گرایی نسبت به نقش زنانه خود وجود دارد که مانع از ثبات ویژگی زنانه آنان است.
٢. احساس رضایت از ایفای نقش خود
بر اساس دیدگاه اسلام فرزندانی که نقش جنسی خود را در خانواده به عنوان جنس مونث و یا مذکر پذیرفته باشند هنگام وظایف مربوط به جنس خود احساس آرامش و رضایت می کنند. در روایات آمده است: حضرت علی (علیه السلام) و فاطمه زهرا (علیها السلام) در مورد تقسیم وظایف خانه از رسول خدا داوری خواستند. رسول خدا وظایف داخل خانه را به فاطمه (علیها السلام) و وظایف خارج از خانه را به علی (علیه السلام) واگذار کرد. فاطمه (علیها السلام) فرمود: «فقط خداوند می داند که چه اندازه شادمان شدم که رسول خدا مرا موظف به انجام کارهای خانه کرده» در روایت دیگری آمده است زنی به نام اسماء بنت یزید به محضر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) شرفیاب شد، در حالی که ایشان با اصحابشان بودند. اسماء عرض کرد من فرستاده گروهی از زنان هستم و اطمینان دارم که هر زنی در شرق و در غرب عالم، از این اقدام من آگاه گردد با من هم عقیده خواهد بود.
خداوند تو را به حق بر مردان و زنان مبعوث کرد، پس ما به تو و خدایی که تو را فرستاده، ایمان آوردیم. ولی ما جماعت زنان در حصار و محدودیت هستیم در خانه های شما مردان نشسته ایم، موضعی برای برآورده شدن شهوات شمایم و فرزندان شما را حمل می کنیم و شما جماعت مردان به لحاظ گزاردن نماز جمعه و نمازهای جماعت و عیادت کردن از بیماران و شرکت کردن در تشیع جنازه و تشرف مکه به حج و از همه بالاتر، جهاد در راه خدا بر ما زنان برتری داده شده اید، هنگامی که شما مردان برای حج یا عمره با اعزام به جبهه، خانه و کاشانه خود را ترک می گویید، ما زنان از دارایی های شما محافظت می کنیم و لباس های شما را می بافیم و فرزندانتان را پرورش می دهیم، پس ای رسول خدا! ما چه مقدار در اجر و پاداش شما شریکیم؟ اصحاب عرض کردند: ای رسول خدا گمان نمی کردیم زنی بتواند چنین مطالبی بگوید.
آن گاه پیامبر (صلی الله علیه و آله) رو به آن زن نموده فرمود: ای زن ! باز گرد و به زنانی که تو را فرستاده اند اعلام کن که پاداش شوهرداری کردن نیکو و تلاش برای خشنودی شوهر و سازگاری با او، با تمامی آن فضائل (که برای مردان مقرر شده) برابری می کند. پس آن زن با شادمانی، تکبیرگویان از محضر پیامبر خارج شد.
شادمانی و تکبیر آن زن نشانه رضایت مندی او از ایفای نقش جنسی و فعالیت های که برای زنان در فرهنگ و جامعه پذیرفته شده است.
خداوند تو را به حق بر مردان و زنان مبعوث کرد، پس ما به تو و خدایی که تو را فرستاده، ایمان آوردیم. ولی ما جماعت زنان در حصار و محدودیت هستیم در خانه های شما مردان نشسته ایم، موضعی برای برآورده شدن شهوات شمایم و فرزندان شما را حمل می کنیم و شما جماعت مردان به لحاظ گزاردن نماز جمعه و نمازهای جماعت و عیادت کردن از بیماران و شرکت کردن در تشیع جنازه و تشرف مکه به حج و از همه بالاتر، جهاد در راه خدا بر ما زنان برتری داده شده اید، هنگامی که شما مردان برای حج یا عمره با اعزام به جبهه، خانه و کاشانه خود را ترک می گویید، ما زنان از دارایی های شما محافظت می کنیم و لباس های شما را می بافیم و فرزندانتان را پرورش می دهیم، پس ای رسول خدا! ما چه مقدار در اجر و پاداش شما شریکیم؟ اصحاب عرض کردند: ای رسول خدا گمان نمی کردیم زنی بتواند چنین مطالبی بگوید.
آن گاه پیامبر (صلی الله علیه و آله) رو به آن زن نموده فرمود: ای زن ! باز گرد و به زنانی که تو را فرستاده اند اعلام کن که پاداش شوهرداری کردن نیکو و تلاش برای خشنودی شوهر و سازگاری با او، با تمامی آن فضائل (که برای مردان مقرر شده) برابری می کند. پس آن زن با شادمانی، تکبیرگویان از محضر پیامبر خارج شد.
شادمانی و تکبیر آن زن نشانه رضایت مندی او از ایفای نقش جنسی و فعالیت های که برای زنان در فرهنگ و جامعه پذیرفته شده است.
٣. قبول جنسیت فرزندان
والدینی که نقش جنسیتی خود را پذیرفته اند، در قبول جنسیت فرزندان احساس رضایت مندی بیشتری دارند و از جنس فرزندان خود احساس نارضایتی نم یکنند و هنگام تولد فرزند قبل از هر چیز سلامت فرزند برای آنها اهمیت دارند، نه جنس او. در روایات آمده است که هرگاه به امام سجاد (علیه السلام) خبر داده می شد که خداوند به او فرزندی عنایت فرموده قبل از این که سؤال از مذکر و مؤنث بودن کودک نماید از سلامت کودک و مادر سؤال می نمود. اگر کودک و مادر سالم بودند برای او فرق نمی کرد که کودک پسر باشد یا دختر.
منبع: تقویت نظام خانواده و آسیب شناسی آن. گروه نویسندگان.494-496، موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). سوم. 1388.
منبع: تقویت نظام خانواده و آسیب شناسی آن. گروه نویسندگان.494-496، موسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). سوم. 1388.