عباس عراقچی، سرپرست تیم مذاکرهکننده ایرانی در وین، عصر دیروز گفت که ایران در نامهای به آژانس بینالمللی انرژی اعلام کرده که غنیسازی ۶۰ درصدی را شروع خواهد کرد. عراقچی گفت: «ایران امروز در نامهای به مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده است که غنیسازی ۶۰ درصدی را آغاز میکند.»
غنیسازی ۶۰ درصد، بالاترین سطح غنیسازی ایران، طی دو دهه از زمان شروع چالش بر سر برنامه هستهای است. عراقچی گفته که هزار سانتریفیوژ دیگر با ۵۰ درصد ظرفیت بیشتر به ماشینهای موجود در نطنز، علاوه بر جایگزینی ماشینهای صدمهدیده، اضافه میشود. ایران قبلاً هم اعلام کرده بود که برای پیشرانههای هستهای دریایی (از جمله زیردریایی اتمی) به غنیسازی ۶۰ درصدی نیاز دارد، ولی تاکنون از غنیسازی اورانیوم در این سطح خودداری کرده بود. به این ترتیب، این اولین واکنش ایران به خرابکاری در تأسیسات هستهای نطنز است.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز روز دو شنبه در نامه به دبیرکل سازمان ملل گفته بود: «اقدامات ایران برای توسعه فعالیتهای صلح آمیز هستهای خود به دلیل خرابکاری هستهای اخیر به طور چشمگیری سیر صعودی خواهد گرفت.»
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم دیروز عصر در گفتگو با فارس ضمن تشریح جزئیات بیشتر از تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی گفت که این اقدام ایران به دستور رئیسجمهور انجام شده و مقدمات اجرایی آن هم دیشب «در مجتمع غنیسازی شهید احمدی روشن نطنز» آغاز شد. کمالوندی گفت: «به دستور رئیسجمهور سازمان انرژی اتمی موظف به راهاندازی خط تولید اورانیوم ۶۰ درصد به مقدار مورد نیاز در چارچوب ماده یک قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران مصوب مجلس شورای اسلامی شد.»
وی افزود: «در همین راستا بلافاصله پرسشنامه مربوط به اطلاعات طراحی DIQ تسلیم آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد». به گفته کمالوندی، اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد برای استفاده در تولید عنصر مولیبدن برای به کارگیری در ساخت انواع رادیوداروها است. او گفته که ماشینهای سانتریفیوژ IR-۱ جدید جایگزین ماشینهای از کار افتاده خواهد شد و سانتریفیوژهای IR-۱ جدید با تغییرات کیفی ظرفیتی به میزان ۵۰ درصد بیشتر نسبت به ماشینهای قبلی خواهد داشت.
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در توئیتی به اعلام تصمیم ایران درباره آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی واکنش نشان داد و نوشت: «آنهایی که دست به اقدام خرابکارانه علیه تأسیسات هستهای در نطنز زدند احتمالاً به دنبال تضعیف روند احیای برجام بودند. آنها پیامدهای احتمالی قابل توجه چنین اقدامی را دست کم گرفتند.»
مشاور امنیت داخلی سابق رژیم صهیونیستی ضمن هشدار درباره اینکه ایران از توانمندی لازم برای وارد کردن صدمه شدید به این رژیم برخوردار است، تصریح کرد امریکاییها سابقه این را دارند که با تکنیک درز عمدی اطلاعات مربوط به عملیات طرف مقابل را گمراه میکنند، به گونهای که فکر میکند امریکا درزدهنده اطلاعات است و نه عامل آن. همزمان سخنگوی کاخ سفید بدون اعلام موضع در قبال حمله تروریستی به سایت هستهای نطنز، هرگونه دخالت امریکا را در این حادثه رد کرد.
«یاکوف عمیدرور» مشاور امنیت داخلی سابق رژیم کودککش صهیونیستی بامداد سهشنبه، با هشدار درباره توانمندی که ایران برای وارد کردن آسیب جدی به این رژیم دارد، بر لزوم همکاری با دولت جدید امریکا در این زمینه تأکید کرد.
به نوشته وبگاه «تایمز اسرائیل»، عمیدرور در یک مصاحبه رادیویی گفت: «بله ایران پتانسیل این را دارد که بهطرز چشمگیری به ما صدمه بزند. البته به این بستگی دارد که در چه سطحی بخواهند این برخورد را ایجاد کنند.»
وی درباره سناریوهایی که ایران میتواند انتقام خرابکاریهای اخیر این رژیم را بگیرد، هشدار داد: «آنها میتوانند آدمربایی کنند و این دفعه اولشان نیست. آنها میتوانند به اسرائیلیها و نهادهای آن در خارج آسیب بزنند و این نیز دفعه اول نیست. آنها میتوانند علیه کشتیهای تحت مالکیت اسرائیل اقدام کنند. در بالاترین سطح نیز میتوانند موشکهایی به اسرائیل شلیک کنند.»
این ژنرال بازنشسته صهیونیست احتمال داد که رسانهای شدن برخی اطلاعات درباره خرابکاری در تأسیسات هستهای نطنز از سوی امریکاییها باشد و گفت: «بر اساس تجربیات قبلی میگویم، امریکاییها چند بار چنین چیزهایی را درز دادهاند، تا نگذارند طرف مقابل لحظهای فکر کند کار امریکا بوده است.» از سوی دیگر، روزنامه «جروزالمپست» با اشاره تلویحی به دست داشتن سازمان موساد در خرابکاری در تأسیسات نطنز گفت کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی بعد از دو ماه تشکیل جلسه میدهد. جنیفر ساکی، سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری شامگاه دو شنبه مدعی شد امریکا نقشی در «حادثه نطنز» نداشته است.
ساکی در این نشست خبری گفت: «گزارشهای حادثه رخداده در مرکز غنیسازی نطنز را دیدهایم. به هیچ شکلی در حمله به تأسیسات هستهای نطنز نقش نداشتهایم.»
یکی از مقامات امریکایی نیز در گزارشی با خبرگزاری «politico» اظهار کرد که در گزارشهای اطلاعاتی هیچ نشانهای دال بر هماهنگی اسرائیل با ایالات متحده برای انجام چنین عملیاتی وجود ندارد و به علاوه بعید به نظر میرسد که اسرائیل از پیش مقامات امریکایی را مطلع کرده باشد.
ظریف: وضع برای امریکا دشوار میشود
وزیر امور خارجه در نشست خبری مشترک با لاوروف گفت که اگر رژیم صهیونیستی مسئول خرابکاری در نطنز شناخته شود، پاسخ خود را خواهد گرفت و افزود: امریکاییها باید بدانند که نه تحریم و نه اقدامات خرابکارانه، ابزار مذاکراتی به آنها نخواهد داد. محمدجواد ظریف روز سهشنبه در نشست خبری مشترک با «سرگئی لاوروف» همتای روس خود در تهران گفت که با وی درباره برجام گفتگوهای جدی و دوستانهای برای همکاری بیشتر در زمینه رفع تحریمها داشته است.ظریف همچنین افزود: از موضع قوی روسیه علیه خرابکاری در نطنز قدردانی میکنم و تأکید میکنیم که ضرورت دارد همکاری ادامه یابد. ضرورت دارد امریکا بدون توقف به تعهداتش برگردد و همه تحریمها را رفع کند و ایران هم پس از راستیآزمایی، اقدامات خودش را انجام خواهد داد. رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، ما هیچ مشکلی با بازگشت به اجرای تعهدات برجامی نداریم.
وی گفت: امریکاییها باید بدانند که نه تحریم و نه اقدامات خرابکارانه، ابزار مذاکراتی به آنها نخواهد داد و آنها باید بدانند که این اقدامات فقط وضعیت را برای آنها دشوارتر خواهد کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: امریکاییها باید یک واقعیت را درک کنند که تحریم یک ابزار برای گرفتن امتیاز از ایران نیست. تحریمها یک بار است، بر دوش سیاست خارجی امریکا که تا امروز فقط نتیجه متضاد داده است. فراموش نکنند زمانی که ترامپ روی کار آمد ایران ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده داشت امروز بالای ۴ هزار کیلو دارد. زمانی که ترامپ روی کار آمد، ایران فقط از سانتریفیوژ IR۱ استفاده میکرد امروز زنجیرههای IR۶ کار میکند. فراموش نکنند که قبل از اقدام تروریستی ۵ هزار سانتریفیوژ IR۱ در نطنز غنیسازی میکرد، بعد از اقدام تروریستی پریشب اگر قرار باشد برگردیم حتماً به سانتریفیوژهای پیشرفتهتر برمیگردیم چه IR۱ و چه سانتریفیوژهای پیشرفتهتر.
وی گفت: این را امریکا باید بعد از ۴۲ سال امتحان مردم ایران فهمیده باشد که راه برخورد با ایران، تهدید و تحریم نیست. راه برخورد با ایران، تروریسم هستهای نیست. اگر امریکا میخواهد به برجام برگردد، باید تمامی تحریمها را بردارد و فهرست تمامی تحریمها را ارائه دهد، براساس برجام این وظیفه امریکاست که فهرست تحریمها را ارائه دهد. رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: البته ما یک فهرست مثالی نه فهرست کامل ارائه دادهایم که بدانند با چی بحث میکنند. اما طبق برجام وظیفه امریکاست که تمامی تحریمها را اولاً اعلام کند و ثانیاً بردارد و این سیاست غیرقابل تغییر ماست. ایران هم اعلام کرده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: امریکا ناگزیر است این تفکر را متوقف کند که از راه تحریم، از راه حمایت از رژیم صهیونیستی و حمایت از اقدامات تروریستی میتواند از ایران امتیاز بگیرد. امریکا باید این فکر را از سرش بیرون بکند.(1)
ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داد، غنیسازی ۶۰ درصد را آغاز میکند
غنیسازی ۶۰ درصد؛ ضربه اول به پروژه تحریم- ترور
در معادله جدید، آمریکا بهدلیل استفاده حداکثری از توان خود برای اعمال تحریم دیگر ابزاری ندارد و در مقابل باید دستبسته نظارهگر پیشرویهای هستهای ایران باشد. فن بدل ایران پس از رد کردن فرآیند گامبهگام موجبشده تا بهجای تهران این واشنگتن باشد که در بنبست گیر کند.سیدمهدی طالبی، روزنامهنگار: تهران دو روز بعد از ماجراجویی کشورهای غربی و رژیمصهیونیستی در تاسیسات نطنز، پاسخهای چندگانه خود را به طرف غربی اعلام کرد. سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مذاکرهکننده ارشد هستهای جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور ایران و گروه ۱+۴ در وین حضور دارد، بعدازظهر دیروز از این پایتخت اروپایی خبر آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی را به جهان مخابره کرد. عراقچی اعلام کرد ایران روز سهشنبه در نامهای به مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده است که غنیسازی ۶۰ درصدی را آغاز میکند. غنیسازی 60 درصدی اما تنها بخش غیرمنتظره نامه نبوده است و در این نامه تهران قصد خود برای نصب هزار سانتریفیوژ جدید با توانایی چندبرابری نسبت به سانتریفیوژهای آسیبدیده در حادثه اخیر نطنز را نیز به اطلاع آژانس رسانده است. لازم به ذکر است، کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی بعد از خرابکاری اخیر در تاسیسات غنیسازی نطنز اعلام کرده بود که ماشینهای نسل جدید در نطنز نصب و چندین اقدام فنی دیگر نیز ظرف همین هفته اعلام خواهد شد. علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز ضمن تاکید بر نصب سانتریفیوژهای پیشرفتهتر و جدید از جبران تمامی صدمات ایجادشده در حادثه نطنز تا هفته آینده خبر داده بود.
اهداف ایران از غنیسازی 60 درصدی
ایران برخلاف دوره انعقاد و اجرای برجام تصمیم گرفته است گامی محکم بردارد و وارد یک فرآیند نشود، زیرا میداند در طول این فرآیند است که خلفوعدههای غرب رخ خواهند داد. تهران اعلام کرده است تنها درصورتی به برجام بازمیگردد که تحریمها بهصورت جامع برداشته شده و توسط تهران راستیآزمایی شوند. در این مسیر دولت این اجازه را ندارد که فرآیند گامبهگام را آغاز کند، چراکه این فرآیند میتواند به شکلی نامتوازن ابزارهای موجود در دست ایران را خالی کند. تا پیش از طرح اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریمها، با وجود گذر حجم و شدت تحریمهای آمریکا از دوران تحریمهای شدید دوره اوباما، اما ایران بخشی از تعهدات برجامی خود را کاهش داده بود. درصورت ورود ایران به یک فرآیند گامبهگام در این شرایط «کاهش تعهدات برجامی» فریز میشدند و ایران از رسیدن به سقف پیش از برجام یعنی غنیسازی تا 10 تن و توان 10 هزار سو باز میماند. در مقابل اما آمریکا در مسیر گامبهگام کاهش تحریمها تنها بخشی از داراییهای ایران را آزاد میکرد و همچنان ابزاری قدرتمندتر از تحریمهای دوره اوباما را در دستانش حفظ میکرد.تهران اما با آغاز غنیسازی 20 درصد، توقف اجرای پروتکل الحاقی و افزایش توان غنیسازی ایران به 16500 سو (در پیش از برجام 10 هزار سو) موفق شد برگهای موجود در دست خود را افزایش دهد. با این حال بهجز افزایش توان غنیسازی بر مبنای «سو» دیگر شاخصها از دوران پیش از برجام عبور نکردند. به همین دلیل طرف غربی همچنان امیدوار بود که بتواند تهران را تحت فشار مجبور به پذیرش فرآیند گامبهگام کند تا در این فرآیند کاهش تعهدات برجامی ایران فریز شده، اما ساختار قدرتمند تحریمهای یکجانبه آمریکا همچنان دست نخورده در اختیار واشنگتن باقی بماند.
رهبر انقلاب در راستای شکستن این تنگنا در اسفندماه سال گذشته اعلام کردند ایران درصورتی که آمریکا تحریمها را لغو نکند احتمال دارد بر مبنای نیاز خود غنیسازی 60 درصد را نیز آغاز کند. این بیان صریح و البته مناقشهبرانگیز در پرونده هستهای ایران به این دلیل صورت گرفت که به طرف مقابل بفهماند تهران تن به فرآیند گامبهگام که تضعیفکننده منافع ایران است، نخواهد داد و برای اقدامات متقابل آمادگی و عزمی راسخ دارد. آمریکاییها برای اجبار ایران جهت پذیرش فرآیند گامبهگام و قراردادن تهران در بنبست دست به طراحی انفجاری در نطنز زدند تا برگهای برنده موجود در دست ایران را تضعیف کنند و از عزمشان برای رویارویی متقابل با تهران خبر دهند. پاسخ متقابل تهران نیز یک اراده قوی برای آغاز غنیسازی 60 درصد بود.
ایران در اواسط دیماه 1399 غنیسازی 20 درصدی را آغاز کرد. دو ماه بعد در اسفند همین سال از آمادگیاش برای غنیسازی 60 درصدی خبر داد و ماه بعد در فروردین 1400 آن را آغاز کرد. تهران تنها در 4 ماه تمامی سطوح غنیسازی موجود در پرونده هستهای را جابهجا کرد و به طرف مقابل فهماند چقدر سریع میتواند مرزها و خطوط قرمز پرونده هستهای را جابهجا کند. ایران در مدت کمتر از 4 ماه 50 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد را تولید کرده است، درحالی که طبق قانون مجلس که بر مبنای تولید سالانه 120 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد است تنها میبایست 35 کیلو تولید میکرد. سازمان انرژی اتمی ضمن اعلام جلو بودن از قانون مجلس از افزایش سقف غنیسازی با نصب ماشینهای جدید خبر داده است و حالا نیز جدای از برنامه 20 درصد با نصب ماشینهای دیگری میخواهد ظرفیتی برای غنیسازی گسترده 60 درصد ایجاد کند.
در این شرایط جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا ناچار است نیت اصلی خود را افشا کند. تهران قصد ندارد وارد فرآیند شود و برای بیاعتمادیاش به واشنگتن خواهان اقدامی تقریبا همزمان از سوی دو کشور است. بایدن در این شرایط نمیتواند دیگر تهران را پای میز مذاکره با بهانههای مختلف بدواند. هرچه کاخسفید زمان را از دست بدهد تهران برگههای بازی بیشتری را رو خواهد کرد و در مقابل این تحریمهای آمریکا هستند که فریز خواهند شد. در معادله جدید، آمریکا بهدلیل استفاده حداکثری از توان خود برای اعمال تحریم دیگر ابزاری ندارد و در مقابل باید دستبسته نظارهگر پیشرویهای هستهای ایران باشد. فن بدل ایران پس از رد کردن فرآیند گامبهگام موجبشده تا بهجای تهران این واشنگتن باشد که در بنبست گیر کند.(2)
ضرب 60
براساس اظهارات کمالوندی مقدمات غنیسازی 60 درصدی از شب گذشته در نطنز آغاز شد
معاون سیاسی وزارت امور خارجه و مذاکرهکننده ارشد هستهای کشورمان از آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم خبر داد. به گزارش «وطنامروز»، سیدعباس عراقچی که برای شرکت در نشست مذاکرات ایران و گروه 1+4 در وین به سر میبرد، در گفتوگو با خبرنگاران از آغاز غنیسازی ۶۰ درصد اورانیوم در کشور خبر داد. عراقچی گفت: ایران امروز در نامهای به مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد غنیسازی ۶۰ درصدی را آغاز میکند. عراقچی همچنین از تأخیر یک روزه در برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام خبر داد و گفت: بر اساس برنامه قبلی قرار بود جلسه مذاکره با ۱+۴ روز چهارشنبه برگزار شود اما به دلیل ابتلای یکی از اعضای هیات سیاسی اتحادیه اروپایی به کرونا و ضرورت رعایت پروتکلهای مراقبتی، جلسه روز پنجشنبه برگزار میشود.ساعاتی پس از نامه ایران به مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بهروز کمالوندی در گفتوگو با فارس، درباره مقدمات غنیسازی ۶۰ درصد در تأسیسات نطنز گفت: به دستور رئیسجمهور، سازمان انرژی اتمی موظف به راهاندازی خط تولید اورانیوم ۶۰ درصد به مقدار مورد نیاز در چارچوب ماده یک قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران مصوب مجلس شورای اسلامی شد. وی افزود: در همین راستا بلافاصله پرسشنامه مربوط به اطلاعات طراحی DIQ تسلیم آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد و مقدمات اجرایی این کار در تأسیسات غنیسازی آغاز خواهد شد و متعاقبا اطلاعات تکمیلی به سمع و نظر هموطنان عزیز خواهد رسید. کمالوندی عنوان کرد: لازم به ذکر است اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد برای استفاده در تولید عنصر مولیبدن جهت به کارگیری در ساخت انواع رادیوداروهاست. وی روز گذشته در تشریح اقداماتی که قرار است آغاز شود، عنوان کرد: ماشینهای سانتریفیوژ IR1 جدید جایگزین ماشینهای از کار افتاده خواهد شد و IR1های جدید با تغییرات کیفی، ظرفیتی به میزان ۵۰ درصد بیشتر نسبت به ماشینهای قبلی خواهد داشت.
اقدام ایران برای غنیسازی 60 درصدی در حالی است که اواخر سال گذشته رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری در سخنانی گفته بودند: جمهوری اسلامی از مواضع منطقی خود در موضوع هستهای کوتاه نخواهد آمد و بر اساس مصلحت و نیاز کشور تا آنجا که لازم باشد، حتی تا غنیسازی ۶۰ درصد پیش خواهد رفت.
ادامه گامهای راهبردی ایران
یقینا افزایش سطح غنیسازی به 60درصد را فارغ از بیسابقه بودن آن میتوان گامی پرمعنا از سوی کشورمان آن هم در آستانه دور جدید مذاکرات کمیسیون مشترک برجام دانست. در این میان همزمانی این گام در فاصله کمتر از 72 ساعت پس از حمله تروریستی به تاسیسات هستهای نطنز را میتوان واجد اهمیتی مضاعف دانست.جمهوری اسلامی ایران از دیماه سال گذشته بر مبنای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» مصوب مجلس شورای اسلامی، گامهای عملی زیادی را در واکنش به خروج آمریکا از برجام و زیر پا گذاشتن تعهداتش در قالب این توافق برداشته بود؛ گامهایی که هم میزان و هم سطح غنیسازی کشورمان را افزایش داده و به موازات آن دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در تاسیسات هستهای ایران کاهش داده بود. این اقدام هرچند در ابتدای امر با مخالفت دولت روبهرو شد اما در نهایت و با اجرایی شدنش زمینه را برای چانهزنی و وادار کردن طرف مقابل به تعهداتش فراهم کرد، تا جایی که اگر این گامها برداشته نشده بود، یقینا دولت بایدن برخلاف این روزها شرایطش برای بازگشت به تعهدات را به زمانبندی طرفین برای بازگشت محدود نمیکرد.
به طور اختصاری گام جدید ایران که بر اساس قانون هستهای مجلس پیگیری شد، از یک سو ابتکار عمل را به ایران داد تا طرف غربی ایران گامهای بیشتری بردارد و از سوی دیگر دستان تیم مذاکرهکننده را برای چانهزنی با غرب پرتر کرد. در چنین شرایطی پیشروی هستهای ایران و توأم شدن آن با نقشه راه ترسیمی برای بازگشت طرفین به برجام بر مبنای لغو تمام تحریمهای قید شده در برجام و تحریمهایی که پس از آن با بهانههای مختلف علیه کشورمان تصویب شده بود و به موازات آن راستیآزمایی ایران و در نهایت امر بازگشت ایران به تعهدات پیشین، باعث شد برخلاف نقشه راه مطلوب واشنگتن، ایران از موقعیت اضطرار و انفعال در مذاکرات خارج شود.
ابتکار عمل در جواب تروریسم هستهای
حمله تروریستی رژیم صهیونیستی به تاسیسات نطنز در روز یکشنبه اما اقدامی جهت متوقف کردن ایران به شمار میرفت. برخلاف روایت رسانههای اصلاحطلب و برخی چهرههای دولتی که معتقد بودند این اقدام رژیم صهیونیستی با نیت توقف مذاکرات و جلوگیری از توافق بوده است اما شواهد و ادعاهای بسیاری از رسانهها حکایت از هماهنگی میان واشنگتن و تلآویو در این زمینه دارد. بر این مبنا هدف اصلی از این اقدام نه مسدود کردن راه مذاکرات که خالی کردن دست ایران در میدان مذاکرات است. طبق ادعای نیویورکتایمز، ایران برای بازگشت به نقطه پیش از حادثه نیازمند زمان 9 ماهه است و همین عقب افتادن باعث میشود بخش قابل توجهی از داشتههایش را که میتوانست در جریان مذاکرات تعیینکننده باشد از دست بدهد. در چنین موقعیتی کاهش و از بین رفتن اندوختههای ایران عملا توان چانهزنی کشورمان را کاهش داده و ایران را در موقعیتی قرار میدهد که به پذیرش حداقلیترین توافقها نیز تن دهد.گامهای پیش روی ایران پس از حادثه نطنز به طور کلی در ۲ دسته تعریف میشود:
1- پذیرش پیشنهادهای حداقلی واشنگتن و بازگشت به یک برجام خنثی با کمترین آورده ممکن
2- برداشتن گامی تلافیجویانه که ضمن جبران خسارتهای وارده در نطنز، موضع ایران را قدرتمندانهتر کند.
حرکت به سمت غنیسازی 60 درصد را میتوان در دسته دوم تعریف کرد؛ گامی که ضمن تلافی حمله به تاسیسات ایران پیامی واضح برای تمام طرفها دارد و به آنها اخطار میکند هر گونه تعدی و تعرض به تاسیسات و منابع هستهای کشورمان باعث برداشته شدن گامی بلندتر میشود، همچنین مانع از آن میشود که این حادثه توان چانهزنی ایران را کاهش دهد.
پیش از این در دیماه سال گذشته و پس از اجرایی شدن قانون مصوب مجلس شورای اسلامی، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی به توانایی کشورمان برای غنیسازی 40 تا 60 درصدی اشاره کرده و گفته بود: همین حالا بیش از 4 تن مواد با غنای 5/3 تا 4 درصد داریم و با توجه به پیشبینیای که شده است، بر اساس قانون مصوب در مجلس ظرفیتمان را افزایش خواهیم داد. با توجه به پیشبینیهایی که شده سالی 6 تا 10 تن اورانیوم خواهیم داشت که بسادگی افزایش خواهد یافت و برابر است با ظرفیتی که در گذشته داشتیم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزوده بود: پس از 6 سال در فردو -که 14 ماه پیش فعال شد - غنیسازی 20 درصد شروع شده است و اکنون در حال برداشت اورانیوم 20 درصد هستیم. وی درباره امکان غنیسازی در سطح بالا نیز تصریح کرده بود: در سطوح بالا یعنی 40 تا 60 درصد امکان غنیسازی اورانیوم وجود دارد، کما اینکه در مصوبه مجلس هم هست که اگر مواردی نیاز به غنای بالای 20 درصد بود، زیرساختهای آن فراهم شود و سازمان در این باره بررسیهای خود را انجام داده است.
کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز دوشنبهشب در مصاحبهای در واکنش به حادثه اخیر در نطنز با بیان اینکه فرآیند غنیسازی در نطنز متوقف نشده است، اعلام کرد: ایران چندین اقدام فنی دیگر هم برنامهریزی کرده است که ظرف هفته جاری اعلام میشود. ما هم در عرصه فنی و هم توسط دستگاههای ذیربط اقدامات متقابل دیگر را در دستورکار قرار خواهیم داد.
گزینه بازدارندگی
چشم بستن روی حادثه روز یکشنبه نطنز و نادیده گرفتن تبعات عدم پاسخگویی صحیح به اقدامات اینچنینی که مسبوق به سابقه نیز بوده است، میتواند زمینهساز اقدامات بعدی دشمنان کشورمان باشد. افزایش توان بازدارندگی و در عین حال مخابره این پیام که جمهوری اسلامی در برابر تجاوزهای اینچنینی منفعل نخواهد بود، زمینهساز اقتدار و امنیت پایدار کشورمان است. در مسیر مواجهه با زورگوییهای جهانی و تلاش قطب استکباری جهان برای تحمیل محدودیت به کشورمان ۲ مسیر وجود دارد؛ مسیر اول که جریان غربگرا به آن متعهد است در لوای مفهوم «تنشزدایی» کشور را با امید به دست آوردن امتیاز خارجی در موقعیت انفعالی قرار میدهد؛ موقعیتی که مثال روشن آن را میتوان بخوبی در سالهای گذشته مشاهده کرد.ایران که محدودیتهای حداکثری را در قالب تعهدات برجامی پذیرفته بود، در نهایت نهتنها کمترین اندوختهای از این توافق کسب نکرد که با خروج بدون دردسر دولت آمریکا از برجام نیز روبهرو شد. اما مسیر دوم بیش از آنکه افق خود را در سایه رضایت و نارضایتی قطب استکباری ببیند، تلاش میکند با برداشتن گامهای عملی و به دست گرفتن ابتکار عمل، ضمن «تهدیدزدایی» از خود باعث افزایش «بازدارندگی» شود. مسیر جدیدی که جمهوری اسلامی ایران از دیماه سال گذشته و بر اساس قانون مجلس شورای اسلامی پی گرفت، مسیری مبتکرانه بود که نتیجه آن را میتوان در تقلای طرف آمریکایی و صهیونیستی برای مهار ایران مشاهده کرد. حمله تروریستی به نطنز بار دیگر کشور را در چنین موقعیتی قرار داد. انتخاب غنیسازی 60 درصدی برای نخستینبار، آن هم در واکنش به حادثه نطنز میتواند در ادامه گامهای برداشتهشده در ماه گذشته به افزایش توان بازدارندگی و قدرت چانهزنی ایران کمک کند. اضطرار آمریکا از گامهای پیشین ایران در 3 ماه گذشته که در نهایت خود را در قالب اقدام روز یکشنبه نمایان کرد، اکنون با آغاز غنیسازی60 درصد امتداد مییابد.(3)
منبع:
(1) روزنامه جوان
(2) فرهیختگان
(3) وطن امروز