برپا دارنده و حافظ انسان نفس اوست و خداوند علت فاعلی اين نفس است, پس معرفت نفس نردبان وصول به تمامی معارف بوده و بوسيلة اين معرفت می توان به ذات, صفات و افعال حق رسيد. «من عرف نفسه فقد عرف ربّه».([1])...

رويكرد و براهين ملاصدرا بر وجود خدا را مى توان با مقايسه با رويكرد و براهين ديگر فلاسفه مسلمان در تلاش براى اثبات وجوب خدا، بهتر فهميد. من در اينجا، از مرتضى مطهرى پيروى مى كنم كه آثار او، راهنماى من در...

در اديان توحيدى بزرگ جهان، وجود خدا نخستين و مهمترين حقيقتى است كه بايد به آن ايمان آورد و يا واقعيتى است كه بايد آن را پذيرفت. اعتقاد به خدا و تسليم او شدن، آنقدر اساسى و بنيادى تلقى مى شود كه هر گونه...

پيش از بحث لازم است در باب مفهوم تشكيك و ربط آن با مفهوم شمول درنگ كنيم. پيش از اين معلوم شد كه از ديدگاه ابن رشد و شيرازى، وجود مقول به تشكيك است. اما اگر نيك تأمل كنيم خواهيم ديد كه اختلاف بسيارى ميان...

در باب رابطه وجود و ماهيت، سه الگوى متافيزيكى مسلط در حوزه تمدن اسلامى، ظهور كرده است: نخست، ديدگاه ابن سينا و صورت بسط يافته آن در نظام سهروردى كه مدافع تقدم ماهيت بر وجود و عارضى بودن آن بر ماهيت است....

قرن هفدهم، قرن پيدايش معناى بساطت و مفاهيم متلازم آن يعنى عدم تناهى و كلّيت در تفكر فلسفى است. اين مفهوم در فلسفه هاى صدرايى و دكارتى منشأ تحولات بسيار در مباحث علمى و فلسفى گرديد. بساطت و لوازم آن يعنى...

انصاف اين است كه همه ادله اي كه درباب تحقق استقلالي يا غير استقلالي مواد ثلاث اقامه شده است، درباره امتناع هم جاري است و روا نيست كه آن را از قلمرو بحث و نزاع، خارج بدانيم.

دير زماني است كه اين بحث در ميان فلاسفه و متكلمين مطرح شده كه آيا مواد ثلاث از امور حقيقي است يا از امور اعتباري؟ واژه «اعتباري» گاهي در مقابل «اصالت» به كار مي‌رود و اين همان است كه در بحث اصالت وجود...

در تفکر غرب آنچه که از علم مورد نظر است همان علم حصولی است و کمتر به علم حضوری توجه شده است؛ با علم بعنوان يک امر مفهومی برخورد مي‌گردد. کانت آنجا که پديدار را در نظر مي‌گيرد بدنبال تعيين کردن مفهوم است....

بديهي است كه چاپ مقالات دليل بر موافقت و تأييد خردنامه نيست. هدف اينست كه اساتيد و دانش آموختگان فلسفه بتوانند عقايد و آراء و نقد و تنبيهات خود را آزادانه بيان كنند و در معرض نقد و پاسخ يا تقدير و تحسين...