«داستان بیژن و منیژه» ی شاهنامه ی فردوسی را اجماع شاهنامه پژوهان و دوستداران این اثر بزرگ، نخستین داستانی می شناسند که فردوسی به گاه جوانی به شعر کشانده است. این هم رأیی، هم از زبان داستان پدیدآمده است،...

«طنز» یک واژه ی تازی است که در فارسی کهن به آن «فسوس»، «خند ستانی»، «خنده خریش» و «ریشخند» گویند و آن را نوعی شعر و نثری بیان می کنند که همراه با کنایه و مجاز و تشبیه و نیز همراه با بعضی از صنایع ادبی...

شاهنامه، بی هیچ گمان، شاهکاری ادبی است و در گونه یا قلمرویی از ادب که آن را ادب پهلوانی و حماسی یا «رزمنامه سرایی» می نامیم، یکی از چند شاهکار برجسته و بنیادین جهان شمرده می آید، اگر آن را از بیم آن که...

منظومه های روایی شعر فارسی را از یک دیدگاه می توان به منظومه های: ‌«بزمی، حکمی، عرفانی و رزمی یا حماسی» تقسیم کرد.

تاریخ ملی-روایی-داستانی، وقایعی است که عموم مردمان گذشته، تصور می کردند در ادوار باستانی روی داده است و یا این که دوست می داشتند در تاریخ کهن آنها چنین رویدادها و شخصیتهایی بوده باشند. این تاریخ بیشتر...

در سه تا چهار هزار سال پیش از میلاد یعنی در دوره ای که اقوام آریایی از سرزمینهای شمال خاوری ایران وارد این سرزمین شدند و از دامنه ی شمالی کوه های هیمالیا قدم به فلات ایران گذاشته، مردمی بودند که با کوله...

باید شسته رفته، پالاییده و دم به دم چون جان شیرین پاسداری شود، همچو آب و سرشک: از بن دل، ساده و آسان برآید، نرم نرمک روان آب و سپس خروشان چون سهمگین تند آب شود.

«کهن الگوی شهر پردیسی» تصویری برگرفته از خاطره ی ازلی انسان از بهشت و یکی از کهن الگوهای مشترک در همه ی فرهنگهای بشری است که منبعث از حافظه ی ناهشیار جمعی انسان، جلوه هایی نزدیک به هم در اساطیر، ادیان...

جهت دادن به انگاره های اساطیری و ایجاد پیوند میان تاریخ و افسانه، آن چنان آسان نمی نماید تا از این طریق بتوان به شخصیت تاریخی یا اسطوره ای قهرمانان شاهنامه یا داستهانی اساطیری سایر ملتها راه یافت.

حماسه، شاید استخوان هویت ملی باشد. جوامعی بسیار گوناگون با ابعاد و دوامهایی بسیار متنوع در هشت هزاره گذشته بر زمین پدیدار شده اند و شماری بسیار بیشتر از آنها با تنوع و گسترشی اندکتر، پیش از آن نیز وجود...