مهم ترين آثاري که در نيمه ي دوم قرن چهارم تا نيمه ي اول قرن هفتم و تا قبل از ظهور ابن عربي ارائه شده است، با حفظ ترتيب تاريخي به قرار زير مي باشد:

دقت در سير تاريخي عرفان اسلامي، روشن مي سازد که عرفان عملي يا بُعد عملي در عرفان اسلامي، داراي چهار دوره و مرحله است: مراحل ريشه ها، شکل گيري، پختگي و کمال و در نهايت مرحله ي تکميل.

از مباحث مطرح در انسان شناسي عرفاني و انسان کامل، مبحث ولايت، نبوت و رسالت است، اما پيش از توضيح اين سه عنوان و تبيين نسبت اين سه با هم، لازم است به ريشه ي اساسي آنها که عرفا با عنوان «حقيقت محمديه (صلي...

از جمله مباحث مشترك بين فلسفه و عرفان كه شايد از عرفان به فلسفه راه يافته باشد، بحث «تطابق الكونين» يا تطابق عالم و آدم است. حكما و عرفاي اسلامي معتقدند اگر انسان را از بقيه ي عالم جدا كنيم و آن گاه به...

پيش از آنكه قيامت و انواع آن را از ديدگاه عرفاني مورد بررسي قرار دهيم، مناسب است، تحليل عرفا را از حقيقت ايجاد و اعدام ملاحظه كنيم. به نظر اهل معرفت مرگ و مانند آن، نيست كردن و اعدام حقيقي نيست، همچنان...

از جمله بحث هايي كه در عقايد اقوام مختلف بشري مطرح است، مسئله تناسخ است، به صورتي كه گفته مي شود هيچ قومي را نمي توان يافت كه ادعاي تناسخ در آن راه نيافته باشد. با آنكه قول ها و تحليل هاي فراواني در آن...

در متون ديني، دو دسته آيات و روايات درباره ي مسئله ي قُرب ديده مي شود؛ از يك طرف در آيات و روايات بسياري آمده است خداوند به همه ي موجودات نهايت قرب و نزديكي را دارد. از باب نمونه در آيات زير دقت كنيد:

در عرفان از سه نوع معراج اسم برده مي شود كه عبارت اند از: معراج تركيب، معراج تحليل و معراج عود. معراج تركيب در قوس نزول جريان دارد؛ زيرا هر موجودي در سير مراتب نزولي كه از آن به «مراتب استيداعيه» ياد مي...

برخي از اصطلاحات معروف عرفاني كه در مقام جمع بندي از ديدگاه عرفا پيرامون چينش نظام هستي و برخي مباحث تكميلي مؤثر است، در اين نوشتار مورد بحث و دقت قرار مي گيرند:

بحث پيرامون ظاهر نفس رحماني كه همانا فيض مقدس و وجودي حق تعالي است و تعين هاي خلقي را پديد مي آورد، مي باشد؛ چرا كه همه ي آنها در تعين ثاني مي گذرد- به استثناي ممتنعات در اصطلاح عرفاني- بر اساس فيض مقدس...