مسیر جاری :
مسئلهی تعریف هنر
سؤالاتی به شکل «الف چیست؟» از روزگار سقراط به این سو فراوان در فلسفه وجود داشته است. معرفت چیست؟ حقیقت چیست؟ فضیلت چیست؟ زبان چیست؟ زیبایی چیست؟ هنر چیست؟ چنین سؤالاتی در اعصار گوناگون متفکران را
جامعهشناسی معرفت
ماهیت معرفت، دستکم از عصر یونانی - رومی، یکی از مسائل اصلی فلسفه بوده است. مثلاً افلاطون در تئاتتوس رهیافتی علمی نسبت به معرفت و شناخت اتخاذ میکند و هستیشناسی ثنویتگرایانهی او بر پایههای معرفتشناختی...
جامعهشناسی علم
این شاخه از جامعهشناسی به کشف و بررسی منش و ماهیت اجتماعی علم میپردازد و توجه خاصی به تولید اجتماعی معرفت علمی دارد (ـــ جامعهشناسی معرفت). در جامعهی امروزی اصطلاح «علم» اعتبار و اهمیت شایانی دارد....
اخلاقیات
اخلاقیات، در کلّیترین معنا، به ارزیابی هنجاری کنشها و صفات افراد و گروههای اجتماعی اطلاق میشود. این اصطلاح غالباً مترادف با اخلاق به کار میرود و به معنای وظایف و تکالیفی است که کنش فرد را هدایت میکند....
اخلاق
در معنای تجویزی، اخلاق به ملاحظه یا مجموعه ملاحظاتی اطلاق میشود که قویترین دلایل برای زیستن به طریق معینی را به دست میدهند؛ در معنای توصیفی، عبارت است از چنین ملاحظه یا ملاحظاتی که بعضی اشخاص یا گروهها...
پانتهایسم و واقعگرایی اخلاق رواقی
یكی از تعالیم بسیار پایدار غایت شناسی در تاریخ اندیشه مذهبی كه خدا و جهان را امری واحد تلقی میكند پانتهایسم است. یكی از مكاتب پانتهایستی، رواقیان هستند كه خدا را نه امری مجرد و مستقل از عالم هستی بلكه...
کمدی
در حالی که دربارهی چگونگی شکلگیری شوخی در میان انسانهای نخستین چیزی جز حدس و گمان در اختیار نداریم، میدانیم که در قرن ششم پیش از میلاد یونانیها آن را در آیینی به نام کمدی نهادینه کرده بودند، و این...
شوخی به مثابهی بازی
عقاید فیلسوفان دربارهی شوخی در دو قرن اخیر، دستکم با نظر به آنچه منتشر کردهاند، چندان بهبود نبخشید. بخشی از ناخوشنامی ادامهیافتهی شوخی ناشی از اعتراض جدیدی است که نظریهی ناسازگاری منشأ آن بوده است:...
نظریهی ناسازگاری
در حالی که نظریهی خودبرتربینی علت خنده را احساس خودبرتربینی میداند و نظریهی تسکین میگوید که علت خنده تخلیهی انرژی عصبی است، نظریهی ناسازگاری بر آن است که علت خنده ادراک چیزی ناسازگار است - چیزی که...
نظریهی رهاسازی
نظریهی رهاسازی تبیینی هیدرولیک است که در آن خنده در دستگاه عصبی مانند دریچهی اطمینان در دیگ بخار عمل میکند. این نظریه اجمالاً در مقالهی لرد شافتسبری با نام «جستاری در باب آزادی ظرافت طبع و شوخی»