مسیر جاری :
شكاكيّت در انديشه اسلامى (1)
اسلام شناس معروف آلمانى، فان اس در اين مقاله [1] كوشيده است تا روند شكاكيت دينى در قرون نخستين اسلامى را باز نمايد. وى شكاكيت اسلامى را بسيار متفاوت از شكاكيت يونانى دانسته است. به نظر وى شكاكان شيعى به...
معرفت شناسی اسلامی در تطبیق با نظام های معرفتی دیگر
علوم انسانی در غرب پیشرفت های بزرگی داشته است که از آن جمله می توان به پیشرفت های شگفت انگیز در روان شناسی، جامعه شناسی، انسان شناسی و فلسفه علم اشاره کرد . با توجه به تلاقی علم اصول با محورهای این علوم...
تکلیف مابعدالطبیعه
ارسطو گفته است که فلسفه با «تحیر»(۲) یا شگفتی آغاز شد، و اینکه آدمی زادگان به تفلسف یا فلسفیدن ادامه می دهند برای اینست که همچنان به «تحیر» خود ادامه می دهند. به عبارت دیگر، فلسفه ریشه خود را از آرزومندی...
انسان كامل، عالم صغير است و عالم، انسان كبير
محققان از انسان كاملي نامبردهاند، كه جامع جميع مراتب وجود است و مظهر و تجليگاه صفات الهي است. اصل تعيّن او از مقام احديّت است و بمراتب واحديت و عوالم عقول طولي و عرضي و مراتب عالم مثال و عالم اجسام مادي...
درد از كجا؟ رنج از كجا؟ (1)
اين مكتوب، به گزارش و تحليل آراء كسانى مى پردازد كه همگى به وجود يك امر واحد، به عنوان علة العلل و يگانه خاستگاه همه درد و رنج ها قائلند و، در پى اين اتفاق نظر، اختلاف نظرشان بر سر اين است كه آن امر واحد...
درد از كجا؟ رنج از كجا؟ (2)
4. ناهماهنگى با قانون و نظم طبيعت
پيش فرض هاى اساسى كسانى كه ناهماهنگى با قانون و نظم طبيعت را علة العلل همه دردها و رنج ها مى دانند عبارتند از:
الف) واقعيت متعالى اى هست كه همه امور مادى، افكار،...
گستره اعتبار عقل
در اين نوشتار، با نگاهي معرفت شناختي به بررسي اين مسأله مي پردازيم که گستره عقل در دستيابي به معرفت هاي ديني تا کجاست؟ بي گمان اين بحث آن گاه مطرح مي شود که در مسئله اعتبار عقل در حوضه معرفت ديني، بدين...
از عقل قدسى تا عقل ابزارى
يكى از مهمترين خصوصيات دنياى مدرن عقلانيت است و بسيارى از محسنات يا نواقص آن بر محور آن تحليل مىشود. عقلانيت لايهها و ابعاد متعددى دارد و هر جامعه، بسته به اين كه از كدام بعد و لايه آن بهرهمند شود،...
اتحاد عاقل و معقول از منظري ديگر
از ميان انديشمنداني كه به موضوع «اتحاد عاقل و معقول» پرداختهاند، «شيخ الرئيس بوعلي سينا» و «صدرالمتألهين شيرازي» داراي جايگاه ويژهئي هستند.در مقالهاي كه با نام «اتحاد عاقل و معقول از منظري ديگر» ارائه...
اراده الهی
پيش از ورود به هر بحث علمي لازم است كه معاني عبارات بدرستي روشن شود و مواضع اختلاف و نيز اشتراكات لفظي باز شناخته شود؛ به عبارت ديگر خصوصا در مباحثي كه واژههاي مورد استعمال آن كاربردهاي مختلفي دارند كه...