جهان چيست؟

کلمه‌ي جهان براي مشخص کردن کل فضا و تمام محتواي آن به کار مي‌رود و کيهان‌شناسي به مطالعه‌ي کل جهان اطلاق مي‌شود. جهان مورد بحث در کيهان‌شناسي...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

انبساط جهان

بشر قرن‌ها اين تصور را داشت که جهان ايستاست و هيچ حرکتي در آن وجود ندارد. در نخستين مدل‌هاي تبيين جهان صرفاً حرکت سيارات مورد نظر قرار مي‌گرفت...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

سیاهچاله‌ها

برای شناخت بسیاری از جنبه‌های سیاهچاله‌ها، باید با ماهیت نسبیت قدری آشنایی داشت. آلبرت اینشتین (1879-1955)، در اوایل سده‌ی بیستم، با یافتن راهی...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

کهکشان راه شیری

گرچه کاوش‌های زیادی در مورد کهکشان محلی ما یعنی راه شیری انجام گرفته است ولی باز هم آن را به عنوان یکی از کهکشان‌های ناشناخته‌ی فضای اطراف خود...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

کوتوله‌های سفید

کوتوله‌های سفید، که تعدادشان در کهکشان ما نسبتاً زیاد است، آخرین مرحله‌ی تکامل بسیاری از ستاره‌ها هستند. در حالی که برخی از ستارگان پرجرم ممکن...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

ابرنواختران

ستارگانی که جرم کم یا متوسط دارند، مراحل نهایی زندگی خود را - به صورت غول‌های سرخ- به آرامی سپری می‌کنند، اما ستارگان بسیار پرجرم‌تر از خورشید...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

ویژگی‌های خورشید

هر ستاره بیشتر حیات معمولی خود را در موقعیتی نسبتاً پایدار می‌گذراند. ستارگانی با جرم‌های مختلف که در این شرایط هستند رشته اصلی ستارگان را می‌سازند....

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

غول‌های سرخ

ستاره، پس از سپری کردن بیشتر عمر خود در رشته‌ی اصلی، مرحله‌ای نهایی از نور افشانی خود را به صورت غول سرخ آغاز می‌کند. اطلاق چنین عنوانی، ناشی...

پنجشنبه، 9 شهريور 1396

فضای بین ستاره‌ای

ماده‌ی میان ستاره‌ای عبارت است از گاز و غبار که عموماً به صورت ابرهایی نسبتاً چگال بافت می‌شوند. ئیدروژن که فراوان‌ترین عنصر جهان است، بیشترین...

چهارشنبه، 8 شهريور 1396

شکل‌گيري ستارگان

پيش از آنکه ستاره‌اي بتواند شکل بگيرد، ابري از گاز و غبار مي‌بايد خود را به نحوي از محيط ميان ستاره‌اي جدا کند. ابر جدا شده بايد به چنان ابعادي...

چهارشنبه، 8 شهريور 1396

تابش ستارگان

اگر به ماهیت واقعی ستارگان پی ببریم می‌توانیم حتی بدون استفاده از ابزارهای خاص، فاصله آن‌ها را تخمین بزنیم. اگر فرض کنیم که ستارگان نیز مانند...

چهارشنبه، 8 شهريور 1396

آيا ستاره‌ها هم حرکت مي‌کنند؟

با چشم غير مسلح فقط مي‌توان حرکت‌هاي ظاهري ستارگان را، که ناشي از چرخش و گردش زمين هستند، ديد. ولي اندازه‌گيري‌هاي دقيق نشان مي‌دهند که ستارگان...

چهارشنبه، 8 شهريور 1396

فاصله‌ي ستاره‌ها

ستارگان اجرامي هستند بسيار دور دست؛ نزديک‌ترين آن‌ها بسيار دورتر از دورترين سيارات است و دورترينشان آنقدر از ما فاصله دارد که حتي بزرگترين تلسکوپ‌هاي...

چهارشنبه، 8 شهريور 1396

پراش پرتو ایکس با تفکیک زمانیِ نانوثانیه‌ای

در پژوهش‌هایی که با پراش پرتو ایکس با تفکیک زمانی نانوثانیه‌ای (لاریس ودیگر ) در مورد ساختار سیلیسیوم در اثنای تاب‌کاری لیزری تپیده به عمل آمده،...

دوشنبه، 6 شهريور 1396

برق فوتوولتایی - 3

یک پیشرفت دیگر در این زمینه، ابداع سیلیسیم کاربید اریخت (Si ـ a) است. سازندگان با این آلیاژ نه تنها می‌توانند ظرفیت را کنترل کنند (با آلاییدن...

يکشنبه، 5 شهريور 1396

برق فوتوولتایی - 4

گام بعدی نصب یک نیروگاه بزرگ مقیاس فوتوولتایی است که به شبکة برق متصل باشد. به منظور انجام آزمایش‌ها و آزمون‌هایی در جهت قبل به چنین قابلیتی،...

يکشنبه، 5 شهريور 1396

برق فوتوولتایی - 1

تبدیل مستقیم انرژی خورشیدی به برق از لحاظ فنی و اقتصادی پیشرفت سریعی داشته است. تا چند سال آینده، شاید نیروگاه‌های خورشیدی با قدرت‌هایی از مرتبة...

يکشنبه، 5 شهريور 1396

برق فوتوولتایی - 2

آخرین بخش یک سلول معمولی، شبکة اتصال رویی آن است. اگر اتصال‌های رویی و زیری در یک مدار به هم وصل شوند، مدام که سلول در معرض نور باشد، برق قابل...

يکشنبه، 5 شهريور 1396

آینه‌ای از جنس نور

نمای غیر واقعی دنیای کوانتومی به وجه بارزی واقعی‌تر شده است. بنابر مکانیک کوانتومی، بسته به شرایط آزمایش، نور در بعضی موارد مانند ذره و در مواردی...

يکشنبه، 5 شهريور 1396

آیا از شکل ظاهری سطح اقیانوس‌ها هم می‌توان به ساختار زمین پی برد؟

می‌دانیم که سطح آب در لیوان تخت است. ولی اگر لیوان را بچرخانیم، مایع شروع به چرخیدن می‌کند و سطح آن تغییر شکل می‌دهد. در اثر گردش آب‌ها در دریاها...

يکشنبه، 5 شهريور 1396