نشانه‌ای از کوارک سر

گروه آزمایش‌‌گر UA1 که در برخورد دهنده پروتون پادپرتون سرن در ژنو سوییس مشغول کار است، در ماه ژوئیه نخستین نشانه مبنی بر وجود ششمین نوع کوارک...

پنجشنبه، 23 شهريور 1396

مواجهۀ یک فیزیک‌دان با ریاضیات - 1

فیزیک ریاضیاتی (ریاضی ـ فیزیک) از خودش هویتی ندارد. در واقع آن‌چه هست ریاضیات است و فیزیک، و چرخۀ رابطۀ بین آن‌ها شامل دوره‌هایی‌ از همکاری است...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مواجهۀ یک فیزیک‌دان با ریاضیات - 2

ربی و من می خواستیم بدانیم ریاضی‌دان‌ها در این‌باره چه می‌دانند. تمام ساختمان‌ها در آم آی تی به هم مرتبط‌اند و بخش ریاضی در همان ساختمانی است...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مواجهۀ یک فیزیک‌دان با ریاضیات - 3

مثال خوبی برای نشان دادن دو روش متفاوت حل مسائل ـ روش مشخص و هدف‌دار فیزیک‌دان‌ها و قضایای عمومی ریاضی‌دان‌ها ـ تعیین بعد فضای سنجه‌های اینستانتون...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مغناطیس در پزشکی و زیست‌شناسی - 3

مگنتیت در انواع مختلف موجودات از خزه گرفته تا زنبورها و پرنده‌ها دیده شده است. مطالعات وسیعی روی رفتار جانوران تحت تأثیر میدان‌های مغناطیسی انجام...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مغناطیس در پزشکی و زیست‌شناسی - 2

• نگاشت‌های میدان‌های بیومغناطیسی دیگر. مگنتومیوگرام [نگاشت مغناطیسی فعالیت ماهیچه]، که اطلاعاتی دربارهٔ میدان‌های مغناطیسی تارهای عضلانی به...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مغناطیس در پزشکی و زیست‌شناسی - 1

چکیده: بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی شامل میدان‌ها و جریان‌های الکتریکی‌اند، و اعمال الکتریسیته بر موجودات زنده می‌تواند آثاری از نجات‌بخش...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

معادلۀ دیراک

مکانیک کوانتومی نانسبیتی، به صورت معادلۀ شرودینگر، تا به امروز پایۀ تقریباً همه چیز در فیزیک هسته‌ای بوده است. این بدان دلیل است که به نظر نمی‌رسید...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مدهای جمعی در ابرشارۀ (_^3)He

در طبیعت چندین نوع ابرشاره وجود دارد؛ اکترون‌های ابررسانا در فلزات، مایعات هلیومی (هم (_^4)He و هم ایزوتوپ کمیاب (_^3)He)، و احتمالاً شارۀ داخل...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

لیزرهای مرکز رنگی فروسرخ قابل تنظیم

اخیراً لیزرهای با طول موج قابل تنظیم فروسرخِ نزدیک بر اساس مراکز رنگی در بلورهای هالید قلیایی، تکامل یافته‌اند و در زمینه‌های پژوهشی نظیر طیف‌نمایی...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

مادۀ چگال

فیزیک مادۀ چگال رشتۀ گسترده‌ای است که فیزیک حالت جامد و فیزیک شاره‌های کوانتومی نظیر هلیوم‌های مایع را شامل می‌شود. پیشرفت‌های اخیر در این رشته...

چهارشنبه، 22 شهريور 1396

لیزرهای الکترون آزاد (4)

برای کسی که مثلاً در فیزیک حالت جامد می‌تواند برای ایجاد حالت‌های برانگیخته در جامدهای بلوری و اریخت از باریکه‌های پر قدرتی از نور تکفام استفاده...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

لیزرهای الکترون آزاد (1)

الکترون‌ها به کمک میدان مغناطیسی می‌توانند در امواج نوری انرژی بدمند. پرتو شدیدی که حاصل می‌شود می‌تواند ساختارهای بلوری را بکاود و احتمالاً...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

لیزرهای الکترون آزاد (2)

کیفیت باریکة الکترون اولیه نقش تعیین کننده‌ای در مکانیسم دام‌اندازی دارد. هر چه دمای باریکه کمتر باشد توزیع سرعت در آن باریکتر است و کارایی لیزر...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

لیزرهای الکترون آزاد (3)

نکتة دیگر در طراحی ویگلر، انتخاب میان ویگلر مارپیچی و ویگلر صفحه‌ای است. ویگلر مارپیچی باریکة الکترون را در مسیری حلزونی هدایت می‌کند در حالی...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

گوتینگن و فیزیک: فرانک، بورن، وپوهل (3)

سمینار‌های دیگری نیز بود و آزمایشگاه‌ها و جلسات تمرینی هم دایر شد که ما می‌توانستیم در آن‌ها مطالب را با ارشد‌های خود در میان بگذاریم. یکی از...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

گوتینگن و فیزیک: فرانک، بورن، وپوهل (4)

تأثیر نیلس بور در فضای علمی گوتینگن بسیار زیاد بود و سخن‌رانی‌هایی که در طول دو هفته در تابستان 1922 در آنجا ایراد کرد رویداد مهمی محسوب می‌شد....

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

گوتینگن و فیزیک: فرانک، بورن، وپوهل (1)

چکیده: بحث این مقاله دربارة سهم عمده‌ای است که دانشگاه گوتینگن در پیدایش مکانیک کوانتومی، بررسی نقش الکترون در فرآیند‌های فیزیکی یا شیمیایی،...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

گوتینگن و فیزیک: فرانک، بورن، وپوهل (2)

در سال 1926 که گودن‌ گوتینگن را ترک کرد تغییر مهمی، هم در موضوعات پژوهشی و هم در بافت کارکنان مؤسسه پیش آمد. پیش از آن فقط بلور‌های طبیعی از...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396

گفت‌و‌گویی با لئون روزنفلد در مورد تعبیر کپنهاکی بور (4)

پیت. با هایزنبرگ که صحبت می‌کردیم، من همین نکته را به او تذکر دادم، گفتم که حس می‌کنم این استنباطی نیست که بور در ذهن داشته است. هایزنبرگ گفت...

سه‌شنبه، 21 شهريور 1396